سیاست خارجی اسرائیل و راه حل دو دولت – دو ملت

سیاست خارجی اسرائیل و راه حل دو دولت – دو ملت
1. مقدمه
تا اینجای کار هر آنچه گفته شد تلفیقی بود از ایدئولوژی های جریانات مختلف اسرائیل که مفصلاً و مبسوط تشریح شد و همچنین مروری اجمالی نیز بر نقش این جریانات در سیاست خارجی این رژیم در قبال مسئله فلسطین صورت گرفت. از آن جاییکه سؤال اصلی ما بررسی چگونگی تأثیرگذاری این جریانات بر ساخت سیاست خارجی اسرائیل و نقش و نگرش هر کدام از این جریانات در خصوص تصمیمات اتخاذ شده در قبال بحران اسرائیل – فلسطین و به خصوص راهکار دو دولت – دو ملت می باشد، نتیجه و حسن ختام این اثر علمی فی الواقع در این فصل بیان خواهد شد. نکته دیگری که مربوط به این فصل می باشد و لازم است گفته شود این است که از آنجاییکه مسئله و راهکار دو دولت – دو ملت تا اواسط و اواخر دهه هشتاد مطرح نبود و فضای حاکم در روابط میان اعراب و اسرائیل بر پایه جنگ، خصومت و به رسمیت نشناختن طرف مقابل استوار بود، به همین خاطر ما قصد داریم سیاست خارجی اسرائیل در تقریباً چهار دهه ابتدایی حیات این رژیم را به این دلیل که خارج از موضوع مورد بررسی ما می باشد، کنار بگذاریم – البته در فصول قبلی مختصراً به آن پرداختیم – و تنها سیاست خارجی این رژیم را از زمانی که راه حل دو دولت – دو ملت رفته رفته بر سر زبان ها افتاد و جامعه جهانی و ایضاً افکار عمومی چه در داخل فلسطین و چه در خارج از آن، این راهکار را پذیرفتند، مورد بررسی قرار دهیم.
همانطور که در فصل های قبلی نیز به صورت مجمل و گذرا بیان شد، راه حل دو دولت – دو ملت تقریباً از اواسط و اواخر دهه هشتاد بود که به تدریج بر سر زبان ها افتاد و هر چه زمان پیش می رفت این راه حل جدی تر می شد و تا پیش از دهه هشتاد این مسئله به هیچ عنوان چه در نزد افکار عمومی و چه در میان اصحاب قدرت محلی از اعراب نداشت. به همین خاطر ما در این فصل قصد داریم که عمده تمرکز و مطالب خود را پیرامون این راهکار و این بازه زمانی – از اواخر دهه هشتاد تا 2018 – قرار دهیم. راهکار مذکور در سه دهه گذشته چندین بار تا تحقق نهایی و برقرای وضعیت صلح دائمی میان طرفین دعوی پیش رفت و لیکن هر بار در نهایت تجربه و سرنوشتی جز شکست را در برنداشت.

2. تاریخچه طرح دو دولت – دو ملت
راهکار دو دولت – دو ملت شاید علی الظاهر یکی از ساده ترین و دست یافته ترین راه حل برای حل مناقشه اسرائیل – فلسطین باشد. اما هرگاه به گذشته و تاریخ تحولاتِ رخ داده فی مابین یهودیانِ صهیونیست و اعرابِ فلسطینی می نگریم، نیک در می یابیم که برخلاف ظاهر ساده آن و اینکه به راحتی می توان با تقسیم اراضی میان این دو گروه این اختلاف را حل کرد، این مسئله دارای ابعاد بسیار پیچیده و بغرنجی بوده به گونه ای که برحسب ظاهر تاکنون (2018) این مناقشه در مقام عمل و برخلاف پیشنهادات و طرح های ارائه شده و امیدوارکننده مختلف، لاینحل به نظر آمده و علی رغم اینکه جامعه جهانی و در رأس آن سازمان ملل متحد به عنوان بزرگترین نهاد و مرجع تمامی دولت های رسمی و قانونی جهان را درگیر خود ساخته است، اما در عمل میوه و دستاوردی جز شکست های پی در پی و گفتگوهای صلحِ عقیم و عبث در برنداشته است. شاید در ابتدا و هنگامی که جنبش صهیونیسم در اواخر قرن نوزدهم پابه عرصه وجود گذاشت و مسیر مبارزاتی خود را ترسیم نمود، هیچ کس حتی خود صهیونیست ها هم گمان نمی کردند که اختلاف آنان با فلسطینیان از سر حد یک چالش داخلی و اختلاف نظر ساده که به طرق مختلف قابل حل بود، عبور کرده و تبدیل به یک بحران جهانی شود بحرانی که پای بسیاری از قدرت ها و دولت های منطقه ای و فرامنطقه ای را به خود باز کرده و به جهت عمق بسیار زیاد این اختلاف، پس از کنفرانس آناپولیس که در سال 2008 برگزار شد، در حال حاضر بیش از یک دهه است که هیچ گفتگو و مذاکره جدی در این باره صورت نپذیرفته و حل و فصل آن را به یک رؤیای محال مبدل ساخته است.
تلاش ها برای ح