تفاوت قتل و خودكشي از منظر قانون

تفاوت قتل و خودكشي از منظر قانون
قتل در لغت به معني كشتن و كشتار وارد ساختن و لطمه به حيات ديگري است و از حيث سابقه تاريخي در حقوق روم قديم سلب حيات ارادي برخلاف عدالت از شخصي بوسيله شخص ديگر تعريف شده است. در حقوق فرانسه قتل عمدي عبارت است از سلب عمدي حيات از شخص زنده بوسيله شخص ديگر بدون مجوز قانوني.در حقوق آمريكا قتل عمدي عبارت است از كشتن شخص بدون مجوز قانوني بوسيله ديگري با سبق تصميم و سوءنيت، مباشرتاً و يا به تسبيب.حضرت امام خميني (ره) در تحريرالوسيله بيان فرموده اند قتل عمد محض دو ركن دارد: اول اينكه قصد كشتن طرف را داشته باشد، دوم اينكه وسيله اي كه به كار مي برند كشنده باشد چند به ندرت. مورد ديگري كه قتل عمدي را محقق مي سازد اين است كه قصد كند در مورد شخصي عمل انجام دهد كه غالباً كشنده است هر چند قصد كشتن او را با اين عمل نداشته باشد.در قوانين موضوعه ايران قتل عمد تعريف نشده و تنها به ذكر مصاديق و انواع آن اكتفا شده است و تعريفي كه مي توان ارائه داد «سلب ارادي حيات از انسان زنده معصوم بوسيله شخص ديگري كه در قانون پيش بيني شده است» مي باشد.در ماده ۲۰۴ از قانون مجازات اسلامي انواع قتل ذكر شده و مواد ۲۰۵ و ۲۰۷ از قانون ياد شده مجازات قتل عمد را قصاص اعلام نموده است.اغلب جرائم بويژه جرم قتل عمدي داراي عناصر و اركاني است كه عبارتند از: ركن قانوني، مادي و معنوي و ركن عادي جرم قتل خود داراي اجزاي مختلف است كه تقسيم مي شود به:
۱ _ وجود شخص قاتل ۲ _ وجود شخص مقتول ۳ _ فعل ارتكابي فاعل جرم و رابطه عليت و سببيت بين عمل او و قتل طرف ۴ _ مثبت بودن فعل مرتكب كه بعضي اعتقاد دارند فعل منفي نيز مي تواند موجب تحقق قتل عمد شود كه به اعتقاد بنده براي تحقق قتل عمد لازم است فعل مرتكب به صورت مثبت و خارجي بوده اگر در مواردي كه قانونگذار ترك فعل را از مصاديق تحقق قتل پيش بيني كرده باشد همانند شرايط ذكر شده در ماده ۶۳۳ از قانون مجازات اسلامي.
از نظر عنصر معنوي بايستي وضعيت ذهني عامل قتل و ارتباط آن با عمل انجام شده توسط مرتكب قتل احراز شود.
* تفاوت قتل عمد با خودكشي چيست؟
در خودكشي خود فرد مقتول، قاتل خودش محسوب مي شود و شخص ديگري در وقوع قتل نقشي ندارد و طبق مقررات جزايي ايران، خودكشي، شروع به خودكشي و ممارست در خودكشي فاقد وصف جزايي بوده و جرم محسوب نمي شوند و طبيعتاً مجازاتي نيز براي آنها پيش بيني و در نظر گرفته نشده است.در قتل عمدي شخص قاتل و شخص مقتول جداي از هم بوده و هر كدام يك جزء از اجزاي تشكل دهنده ركن مادي قتل هستند در حالي كه در خودكشي شخص قاتل و مقتول يك نفر است تفاوت ديگر از حيث مجازات است كه براي قتل عمدي مجازات پيش بيني شده و براي ارتكاب خودكشي مجازاتي پيش بيني نشده است. البته در حقوق قديم براي خودكشي نيز مجازات پيش بيني نشده بود. به طور مثال در حقوق روم قديم و مقررات باستاني خودكشي جرم بوده و مجازات آن ضبط اموال او به نفع دولت و عدم دفن او در قبرستان عمومي بوده است. با ظهور دين مسيح، خودكشي ممنوع شد و آن را خلاف مذهب و اخلاق شناختند كه تا قبل از انقلاب فرانسه يعني تا سال هاي ۱۷۸۹ ميلادي خودكشي جرم بود و مجازات آن ضبط اموال و دارايي وي و عدم تشريفات مذهبي دفن مقتول بوده است. بعد از انقلاب فرانسه به لحاظ پذيرش حقوق فردي و اينكه هر كس مالك نفس و جان خود است مجازات خودكشي مردود اعلام شد و قانون ۱۸۱۰ فرانسه خودكشي را جرم ندانسته است.به طور كلي مرگهاي ناشي از اقدام مستقيم و غيرمستقيم قاتل بر روي جسم و جان خود خودكشي است. در اسلام ممنوعيت خودكشي در آيه ۳۳ از سوره مباركه نساء «لاتقتلو انفسكم ان الله كان بكم رحيماً » پيش بيني شده است. ضمانت اجرايي خودكشي در اسلام، امري اخلاقي، د