خرید ارزان پیشینه تحقیقات داخلی وخارجی سازمان همکاری شانگهای

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : Word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 14 صفحه

قسمتی از متن Word (..docx) :

پیشینه تحقیق - واعظی(1385) در پژوهشی تحت عنوان « تحولات سازمان همکاری شانگهای و عضویت ایران» به چگونگی شکل گیری سازمان شانگهای و اهداف آن پرداخته و به دلایل عضویت ایران در این سازمان اشاره کرده است. وی معتقد است که اهداف و وظایف سازمان شانگهای به صورت پلکانی و در سه مرحله گسترش یافته است؛ مرحله اول. از سال تاسیس تا سال 2000: همکاری و حل و فصل مسائل مرزی. مرحله دوم. از سال 2001 تا 2004: همکاری های امنیتی و اقتصادی. مرحله سوم. از سال 2005 تاکنون: گسترش حوزه فعالیت ها. همکاری های اقتصادی منطقه ای مورد تاکید اعضا قرار دارد. کشورهای عضو اعتقاد دارند که اقتصاد اعضای این سازمان مکمل یکدیگر است و زمینه های زیادی برای همکاری های اقتصادی در زمینه های تجارت، ترانزیت و انرژی وجود دارد. همکاری در عرصه نفت و گاز می تواند بخش مهمی از این همکاری را تشکیل دهد، به ویژه با توجه به اینکه هم تولیدکنندگان انرژی و هم مصرف کنندگان آن در زمره اعضای این سازمان قرار دارند. بطورکلی وی از پژوهش خود چنین نتیجه گیری کرده است: « سازمان همکاری شانگهای از آغاز شکل گیری تاکنون اهداف خود را به صورت پلکانی تعریف و دنبال کرده است و در هر مرحله متناسب با اهداف جدید، پذیرش اعضای جدید را در دستور کار خود قرار داده است. این سازمان در آغاز با هدف اعتمادسازی در مرزهای مشترک میان روسیه، چین و سه کشور آسیای مرکزی ایجاد شد و در مرحله بعد با مطرح شدن موضوع تروریسم و افراطی گرایی مذهبی، مبارزه با این موضوع در دستور کار نخست سازمان قرار گرفت و همزمان با آن ازبکستان که بیش از سایر کشورهای آسیای مرکزی در معرض رشد جریان های افراطی قرار داشت، به عضویت سازمان پذیرفته شد. در مرحله کنونی با توجه به اینکه چهار کشور مغولستان، ایران، هند و پاکستان به عنوان اعضای ناظر می باشند، اهداف سازمان که در گذشته بر جنبه های جغرافیایی و عمدتاً بر مسائل آسیای مرکزی متمرکز بود، یک مرحله دیگر گسترش یافته و ایجاد یک منطقه بدون تنش و احتمالاً بدون حضور نظامی آمریکا را در میانه شرق پیشرفته و غرب پر تنش آسیا دنبال می کند. در شرایط فعلی، به نظر می رسد که سخن گفتن از ارتقای سازمان به یک سازمان سیاسی امنیتی در سطح جهانی و یا یک سازمان کاملاً اقتصادی با توجه به عضویت هند و پاکستان در این سازمان و همچنین نابرابری های اقتصادی موجود در آن عجولانه باشد، ضمن آنکه در صورت چنین ارتقایی به احتمال زیاد جهت گیری های سازمان بر مدار منافع چین – در وهله نخست – و روسیه - در وهله بعد – خواهد چرخید. سازمان همکاری شانگهای در مقایسه با دیگر سازمان های منطقه ای از جمله اتحادیه اروپا و آسه آن، چهره متفاوتی دارد. اعضای آن چندان سنخیتی با یکدیگر ندارند. لازم است فرآیند توسعه سازمان همکاری شانگهای به صورت تدریجی طی شود. در درجه نخست آنچه که برای تحکیم این سازمان اهمیت دارد، تعمیق همکاری ها در درون آن است. سازمان همکاری شانگهای باید از مقررات الزام آوری تبعیت کند و کلیه اعضا باید از حقوق، وظایف و مسئولیت های مشخصی برخوردار باشند. این سازمان به لحاظ ویژگی های خاص خود باید در کنار وجود مقررات سخت در برخی حوزه ها از انعطاف پذیری هایی در حوزه های دیگر برخوردار باشد. از سوی دیگر تجربیات پیشین نشان داده است که سازمان های بین المللی و منطقه ای به دشواری قادرند دردو زمینه همکاری های اقتصادی و امنیتی با یک دسته از اعضا عملکرد مناسبی داشته باشند. از این رو، سازمان همکاری شانگهای با توجه به اینکه سازمان نسبتاً منحصر به فردی می باشد لازم است برای هماهنگی این دو عرصه فعالیت چاره ای بیاندیشد.» وی همچنین در زمینه عضویت ایران در این سازمان معتقد است: با نگاه کلی به سازمان شانگهای، آنچه برای ایران بیش از هر چیز اهمیت می یابد، استفاده از این سازمان در جهت ایجاد و تحکیم ثبات در محیط امنیتی خویش است، زیرا محیط امنیتی ایران، همپوشی های بسیاری با محیط امنیتی سایر اعضای آن دارد. اهمیت این موضوع هنگامی روشن تر می گردد که توجه داشته باشیم: اولاً بر مبنای سند چشم انداز به عنوان استراتژی کلان کشور، ایران باید در بیست سال آینده به جایگاه اول علمی، اقتصادی و فن آوری در منطقه جنوب غرب آسیا نائل آید و ثانیاً در حال حاضر، محیط امنیتی ایران به شدت مغشوش و ناپایدار است، زیرا از یک سو به خاورمیانه و عراق و از دیگر سو به افغانستان، پاکستان و آسیای مرکزی اتصال می یابد که بی تردید یکی از بی ثبات ترین و خطرناک ترین مناطق جهان به شمار می آیند. نیل به توسعه ای سریع و کسب شاخص های سند چشم انداز در چنین محیط امنیتی ای بسیار دشوار می نماید و از این رهگذر است که اهمیت ثبات و نهادسازی برای ایجاد ثبات روشن می گردد. بنابراین در مجموع می توان گفت که اولاً خروج از ذهنیت جنگ سردی شرط لازم فهم و تعریف صحیح سازمان همکاری شانگهای است و ثانیاً نگاه به آن از زاویه نهادی سیاسی در جهت مدیریت بهتر منافع و حل منازعات، پایه های محکمی در واقعیت دارد. ضمن اینکه زمینه های بالقوه اقتصادی وجود دارد که می تواند برای همه کشورها فرصت فراهم نماید. با تکیه بر این دو مولفه می توان این سازمان را به عنوان ابزاری ثبات زا در محیط امنیتی ایران در نظر گرفت و از آن در جهت ایجاد ثبات در محیط امنیتی ایران و بسترسازی برای نیل به اهداف سند چشم انداز بهره گرفت. (واعظی،1385) - اخوان کاظمی (1385) در مقاله ای تحت عنوان « سازمان شانگهای؛اهمیت ژئواستراتژیک » به اهمیت و وزن این سازمان در بین سازمان های منطقه ای و بین المللی پرداخته است. همچنین مباحثی در خصوص قابلیت ها و پتانسیل های این سازمان و کانونهای قدرت آن و همکاری مابین کشورهای عضو مطرح نموده و روند شکل گیری یک بلوک آسیایی قدرتمند در تقابل با حضور آمریکا در آسیای مرکزی را، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. وی معتقد است: سازمان شانگهای از منظر ژئواستراتژیک، قدرت نظامی، مساحت، جمعیت و توان اقتصادی کشورهای عضو، عاملی تعیین کننده در تحولات منطقه ای است. واقعیت این است که هم چین و هم روسیه، منطقه آسیای مرکزی را بخشی از «حیاط خلوت» و یا «منطقه نفوذ» خود تلقی می کنند. چین و روسیه از تسلط آمریکا و ناتو بر منطقه نفوذ سنتی آنها به بهانه جنگ با تروریسم، بسیار نگران هستند. منطقه آسیای مرکزی اگرچه از لحاظ استراتژیکی واجد اهمیت فوق العاده ای است اما از نظر سیاسی و امنیتی وضعیت سست و شکننده ای دارد و لذا محل حضور و رقابت قدرتهای بزرگ شده است. برخی از ویژگی های اساسی منطقه آسیای مرکزی عبارتند از: - آسیای مرکزی از لحاظ جغرافیایی در محل تقاطع اروپا در غرب و آسیا در شرق واقع شده اند و از شمال به روسیه و از جنوب به جهان اسلام محدود است. - آسیای مرکزی دارای منابع طبیعی به ویژه نفت و گاز و فلزات نایاب می باشد. این منطقه دارای دومین مخازن بزرگ انرژی دنیاست. - از نظر ژئواستراتژیک، آسیای مرکزی تنها منطقه جهان است که چهار قدرت هسته ای روسیه، چین، پاکستان و هند را به هم وصل می کند. - علاوه بر روسیه، چین و آمریکا، اتحادیه اروپا، هند، ایران و ترکیه و اسرائیل نیز تلاشهای گسترده ای را به منظور حضور و نفوذ در این منطقه بعمل آورده اند. وی بر این باور است که: سازمان همکاری شانگهای، هسته اولیه شکل گیری یک سیستم ضد آمریکایی در آسیاست که چین نقش اصلی را درآن ایفا می کند. در واقع، چین و روسیه نسبت به حضور واشنگتن در منطقه آسیای مرکزی که بطور سنتی «حوزه نفوذ» آنها تلقی شده است، به شدت حساس و نگران هستند. سازمان شانگهای در جهت اهداف ژئوپلتیک چین و روسیه بکار گرفته می شود. همکاری های فزاینده چین و روسیه نشانگر این نکته است که این دو کشور به تفاهم مشترکی دست یافته اند که براساس آن چارچوب ژئوپلتیک جدیدی را در حوزه آسیای مرکزی بوجود آورند. ازنظر ژئواستراتژیک ، سازمان همکاری شانگهای محل تلاقی منافع مشترک قدرتهای عمده ای مانند چین، روسیه و جمهوری های سابق شوروی در آسیای مرکزی (به استثنای ترکمنستان که در سیاست خارجی خود، موضع بیطرفی و انزوا اتخاذ کرده است) می باشد که این منافع می توانند با منافع ایران و هند نیز همگرایی داشته باشند.(اخوان کاظمی، 1385) - شفیعی(1388) در مقاله ای با عنوان « چالشهای همگرایی در سازمان همکاری شانگهای و جایگاه ایران در آن» ، چالش های پیش روی سازمان ، شامل تروریسم ، جدایی طلبی ، افراط گرایی مذهبی و … را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و به بررسی نقش جمهوری اسلامی ایران در منطقه و دلایل نیاز به عضویت یا عدم عضویت آن در سازمان همکاری شانگهای پرداخته است. وی این چالش ها را در دو دسته کلی، موانع اقتصادی و موانع سیاسی قابل تقسیم بندی کرده است. او بر این باور است که اختلاف فاحش اعضا به لحاظ توانمندی های اقتصادی در بعد اقتصادی و سیاست خارجی چند وجهی و وابستگی اعضا به غرب در بعد سیاسی، موانع عمده پیش روی سازمان همکاری شانگهای جهت تبدیل شدن این سازمان به یک قطب تاثیرگذار در عرصه روابط بین الملل هستند . (شفیعی،1388) - خالد رحمان (1385) در مقاله ای تحت عنوان « سازمان شانگهای:چشم انداز ها و فرصت ها » به بیان فرصت های پیش روی سازمان شانگهای می پردازد. وی اعتقاد دارد که سازمان همکاری شانگهای در حالی که نه ادعا دارد که یک بلوک نظامی است و نه هیچ کشوری را مورد هدف قرار می دهد، نماینده ی یک مرجع قدرتمند در امور جهانی بوده و می تواند حداقل به عنوان یک وزنه ی تعادل در منطقه، توازن برقرار کند. وی هم چنین از تروریسم، افراط گرایی، جدایی خواهی و دخالت خارجی به عنوان عواملی نام می برد که در منطقه ی آسیای مرکزی باعث کاهش سطح همکاری بین کشورهای این منطقه گردیده است. او معتقد است که امروزه با توجه به وابستگی متقابل کشورها، که بر اهمیت روابط بین الملل و مذاکرات و همکاری افزوده است، لازم است سازمان شانگهای در جهت تحقق هدف همکاری دراز مدت، پایدار و چند جانبه، در میان اعضا و ناظرانش، بطور موازی حرکت کند. برای این کار باید استراتژی مشخصی را پی ریزی نماید و به دنبال همکاری منطقه ای فراگیر باشد و فرصت ایفای نقش فعال را برای اعضا و کشورهای ناظر فراهم آورده و به دنبال گسترش عضویت کشورها باشد. همچنین با توجه به نقش موثر رسانه ها در جهان امروز، سازمان مذکور باید برای حضور قدرتمندتر در رسانه های خارجی و انعکاس دستور کارش به مخاطبین بیشتر تلاش کند.(خالد رحمان، 1385)