خرید ارزان پیشینه و مبانی نظری اختلال نقص توجه بیش فعالی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : Word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 18 صفحه

قسمتی از متن Word (..docx) :

اختلال نقص توجه - بیش فعالی تاریخچه : در سالیان اخیر، اختلال نقص توجه / بیش فعالی(ADHD) از نظر بالینی، پژوهشی و اجتماعی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. اگرچه این اختلال از جمله مواردی است که بیش از صد سال از توصیف آن میگذرد و در طول زمان با عناوین مختلفی از آن یاد شده است. درسال 1863 پزشکی آلمانی به نام هنریش هافمن در قطعه شعر طنزآمیزی، نوجوانی به نام فیلیپِ بی قرار را توصیف کرد و بدین ترتیب این اختلال برای اولین بار به نام همین پزشک نامگذاری شد. بعد از آن در اوایل قرن بیستم جورج استیل، کودکان بیش فعال و تکانشگر را به عنوان کودکانی فاقد مهار ارادی و کنترل اخلاقی توصیف کرد، توصیفات وی با علائم و نشانههای کودکان مبتلا به ADHD نوع مرکب همراه با اختلال سلوک مطابقت دارد. بدین ترتیب، این نخستین بار بود که اختلال در کنترل تکانه و بی توجهی به عنوان یک اختلال مستقل از صدمه مغزی یا عقب ماندگی ذهنی معرفی میشود. چند سال بعد در سال 1918 و اندکی پس از جنگ جهانی اول، مشکلات رفتاری مشابهی در بازماندگان آنسفالیت دیده شد که تحت عنوان «سندرم بیش فعالی» تعریف شدند. سایر اسامی این اختلال عبارتند از «آسیب مغزی خفیف»، «اختلال عملکرد مغزی خفیف» و «واکنش بیش فعالی دوران کودکی». به کارگیری اصطلاح «اختلال نقص توجه / بیش فعالی» اولین بار در نسخه سوم راهنمایی تشخیص بیماریهای روانی DSM-Ш-TRمطرح شده است. تعریف اختلال و زیر دسته های آن : چهارمین نسخه راهنمایی تشخیص بیماریهای روانی (DSM lV-TR)، ADHD را به عنوان یک وضعیت پیچیده عصبی-رشدی که براساس وجود الگوی پایدار نقص توجهی و یا بیش فعالی و رفتارهای تکانشی به عنوان ویژگی های بسیار تکرار پذیر و شدیدتر از میزان قابل مشاهده در همتاهای رشدی آنها تعریف میکند. آنچه موجب تمایز ADHD میشود این است که سطح و میزان فعالیت، آشفتگی، بیقراری و رفتارهای تکانشی کودک با سطح رشدی-تکاملی فرد تناسب و همخوانی ندارد و همچنین موجب بروز اختلال و آسیب در عملکردهای هنجار میشود، که البته این امر در محیط های مختلف نظیر خانه و مدرسه رخ میدهد. اختلال نقص توجه / بیش فعالی در DSM lV-TR در قالب زیر دسته هایی طبقه بندی شده است. نقص توجه / بیش فعالی با غلبه الگوی بی توجهی (ADHD – PI) : کودکان مبتلا در بسیاری از حوزه های توجه، از جمله تمرکز و تداوم توجه و سازماندهی دچار ناتوانی هستند. نقص توجه / بیش فعالی با غلبه الگوی تکانشگری / بیش فعالی (ADHD – PH/I) : کودکان مبتلا به آستانه تشخیصی لازم برای علائم بی توجهی نرسیده اند. مشکلات غالباً در حوزه های کنترل مهار و تکانه و رفتار بیش فعالانه میباشد. نقص توجه / بیش فعالی مرکب (ADHD – C) : کودکان مبتلا به این نوع از ADHD هم علائم بی توجهی و هم علائم تکانشگری و بیش فعالی را تجربه میکنند. کودکان مبتلا به نوع بیش فعالی / تکانشگری (ADHD – PH/I) مشکلات بیشتری را برای والدین در زندگی نسبت به نوع بی توجه (ADHD – PI) ایجاد میکنند. از مطالعاتی که علائم مربوط به سن را در کودکان ADHD بررسی کرده اند این طور برمی آید که کودکان سنین پیش دبستانی (6 سال به پایین) اغلب با علائم نوع تکانشگری / بیش فعالی PH/I) ADHD –)، کودکان سنین ابتدایی (7 تا 10 سال) با علام نوع مرکب (ADHD – C)، و کودکان سنین بالاتر با علائم نوع بی توجه (ADHD – PI) ارجاع میشوند. خصوصیات بالینی : بی توجهی: کودکان ADHD مشکلات واضحی در توجه پایدار به ویژه زمانی که در تکالیف آموزشی درگیر میشوند، نشان میدهند. آنها در شروع تکالیف جدید مشکل دارند و به آسانی از اکثر تکالیفی که آغاز کرده اند منحرف میشوند و در برگشتن به یک تکلیف بعد از اینکه حواسشان پرت شده بود مشکل دارند. در کلاس درس این کودکان تمایل کمی برای تمرکز روی تکالیف تکراری، راکد و کند دارند. در بعضی از موارد کودک با محرکهای خارجی دچار حواس پرتی میشود اما در موارد دیگر کودک به سادگی علاقه اش را از دست داده و دیگر پشتکاری برای کار ندارد. حواس پرتی نه تنها نشان دهنده شکست در فیلتر کردن دروندادهای ناخواسته است، بلکه بیشتر ناشی از جستجوی فعال محرکهای زیادتر به هنگام انجام فعالیت خسته کننده ای است که نیازمند بذل توجه میباشد. در کودکان مبتلا به ADHD – PI مشکل عمده و برجسته، به طور شاخص، افت تحصیلی است. والدین و معلمان اغلب از دیرکرد دراز مدت، فراموشکاری، آشفتگی و عدم سازمان دهی، گم کردن وسایل، خیالپردازی، عدم انجام تکالیف و یا کیفیت پایین آنها، ناتوانی در انجام تکالیف هدفمند، بهانه جویی و تعلُل، بلند شدن از جا، تعویض مکرر فعالیتها در مقایسه با سایرین، حواس پرتی و عدم گوش کردن به حرف والدین و مربیان، شکایت میکنند. تکانشگری: رفتار تکانشی را میتوان به عنوان پاسخ عملکردی با هدف اجتناب از تاخیر و یا به نوعی تنفر از تاخیر در نظر گرفت. رفتار تکانشی در کودکان ADHD اغلب به مشکل بی طاقتی واضح نشان داده می شود. مثلاً در جواب دادن در کلاس زمانیکه به آنها دستور داده میشود که «دستت را بلند کن و منتظر بمان تا صدایت کنم». مثالهای دیگر شامل مشکل در انتظار در بازیها و گفتگوها است. در مدرسه بی قراریشان ممکن است به یک موتور تشبیه شود که آنها را سریعاً از یک تکلیف به دیگری به حرکت درمیآورد. شکایتها ممکن است همچنین درباره گستاخی کودک به ویژه زمانی که به نظر میرسد بدون فکر به دیگران، کاری را انجام میدهد، مثل زمانی که او در کارهای دیگران مداخله میکند، مربوط باشد. این کودکان ممکن است ضد اجتماعی به نظر برسند به دلیل آنکه هنجارهای اجتماعی که به وسیله دیگران پذیرفته شده اند به نظر نمیرسد، به عنوان یک چارچوب مرجع برای آنها قابل قبول باشند. کودکان ADHD مشکلاتی در کنترل یک پاسخ رفتاری به یک محرک داده شده دارند. اعمال شناختی که اکثر ما از آنها استفاده میکنیم تا خودمان را از یک تکانه برهانیم و تکانه را متوقف کنیم (برای مثال خوردن یک جعبه شکلات) در این کودکان یا فعال نشده و یا خیلی کند فعال شدهاند. بیش فعالی : بیش فعالی میتواند به عنوان وقوع شایع فعالیتهای حرکتی که به طور غیر معمولی در شدت بالا و سطح تکرار بالا اجرا میشوند، تعریف شود. این رفتارها شامل ضربه های دست و پا، بی قراری بدنی، تیکهای حرکتی، با صدای بلند صحبت کردن و راه رفتن بدون هدف می باشد. سطح انرژی این کودکان بالا است و در روز کمتر از کودکان هنجار میخوابند. (در مواردی فقط سه تا چهار ساعت). این رفتارها اغلب این طور تفسیر میشوند که کودک دستورات را نادیده میگیرد، علاوه بر این علی رغم تلاش والدین یا معلمان برای تصحیح رفتار آنها، نشانه های کمی از بهبودی یا تلاش برای تغییرات را نشان میدهند. درمانهای اختلال نقص توجه-بیش فعالی طبقه بندی درمانهای اختلال نقص توجه-بیش فعالی به صورت متفاوتی انجام می پذیرد اما عمدتاً شامل درمانهای دارویی، شناختی، رفتاری، مداخلات آموزشی و یا مجموعه ای از این درمان هاست. درمان های دارویی متداول ترین شیوه درمان هستند که از این میان داروهای محرک سیستم عصبی انتخاب اول درمان میباشند. تاثیر داروهای محرک بر توجه اثبات شده است اما باید در نظر داشت این داروها بر عملکردهای تحصیلی و یادگیری تاثیری ندارند (پوردای و همکاران 2002). همچنین شواهد نشان میدهد که داروها تنها بر 70 تا 80 درصد کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی تاثیر گذارند که آن هم مربوط به برخی حیطه های رفتاری است. البته باید در نظر داشت که دارو درمانی اثرات مثبت مهمی چون افزایش درگیری در تکالیف و کاهش رفتارهای قانون گریزی دارد. (همان منبع). در مداخلات رفتاری اصولاً از روش تنبیه و تقویت مثبت جهت کاهش رفتارهای مشکل دار و افزایش رفتارهای مورد انتظار استفاده می شود. (پوردای 2002). فیور،بکر و نرو(1993) با مروری بر درمانهای رفتاری بکار رفته در اختلال نقص توجه-بیش فعالی دریافتند که موثرترین تکنیک ها درکاهش علایم رفتاری این کودکان تقویت مثبت، تنبیه و ارزش پاسخ است. همچنین شواهد متعددی وجود دارد که نشان میدهد همراهی درمان های رفتاری همراه با داروهای محرک اثر بخشی بیشتری نسبت به درمان یک جانبه دارویی دارد. (همان منبع) مداخلات آموزشی شامل مدیریت شرایط حاکم بر کلاس درس یا سازماندهی محیط آموزشی در جهت کاهش صداهای مزاحم، نشاندن کودک دچار نقص توجه-بیش فعالی در صندلی اول در کلاس و زمان استراحت مکرر بین انجام تکالیف آموزشی می باشد. (همان منبع) اروین (1996) اشاره میکند که اگر درمان چند بعدی پیش رود به عنوان مثال دارو درمانی همراه با درمان شناختی –رفتاری تاثیر مداخلات به طور چشمگیری بالاتر خواهد رفت. (پوردای 2002) اما مداخلات در زمینه اختلال نقص توجه-بیش فعالی منحصر به درمان های فوق نمیشود. کارایی بسیاری از درمان های مکمل نیز اثبات شده است.در اینجا به معرفی دو درمان نورو فیدبک و استفاده از بازی توجه در بیوفیدبک میپردازیم. در نوروفیدبک از محرک های دیداری و شنیداری جهت آگاه سازی بدن از شرایط سایکوفیزیولوژیک بدن از جمله فشار خون،ضربان قلب و دمای پوست استفاده میشود. بیوفیدبک در اختلال نقص توجه-بیش فعالی جهت هنجارسازی امواج مغزی مرتبط با بیش فعالی، حافظه و توجه بکار میرود. (روجاس و چان2005). بیشتر مداخلات در نوروفیدبک به بررسی تغییر فرکانس های امواج مغزی پرداخته اند. در تغییر فرکانس،کاهش فعالیت امواج تتا و افزایش فعالیت امواج بتا صورت میگیرد که خود سبب بهبود عملکرد فرد می شود. نوروفیدبک بطور قطع یکی از درمانهای امیدوار کننده در درمان اختلال تقص توجه-بیش فعالی است. در سالهای اخیر مطالعاتی در زمینه اثر بخشی این مداخله بر افراد دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی صورت گرفته است که کاهش مسایل رفتاری این کودکان را به کمک پرسشنامه های رفتاری فرم والدین و معلمین گزارش داده اند. (درچلر 2007). بازی توجه دستگاهی است که بر اساس بیوفیدبک طراحی شده است و توجه متخصصان را به خود معطوف داشته است. هدف این ابزار تغییر امواج مغزی نیست بلکه تشکیل شبکه های مغزی جدید است. برنامه های این دستگاه شامل بازی های رایانه ای است که هدف آن توجه بر تمرکز، حافظه و پردازش شنیداری میباشد. در هر جلسه کودک کلاهی را استفاده میکند که در آن حسگرهایی برای ثبت امواج مغزی بتا و تتا تعبیه شده اند.درمانگر در حین انجام هر تکلیف کودک را راهنمایی میکند. اگر هدف حفظ توجه در یک مدت زمان مشخص باشد،یک الگوی دیداری به وی نشان داده میشود، برای نمونه پرنده ای که در میان ابرها پرواز میکند، از دست دادن توجه کودک بر مدل دیداری تاثیر میگذارد و منجر به افتادن پرنده میشود. در حین انجام این بازی تشویق و استفاده از بازخورد کلامی منعی ندارد. این روش ریشه در نظریه یادگیری شناختی و اصول تقویت رفتاری جهت رسیدن به هدف دارد. (روجاس و چان2005) 2-2 مدلهای توجه مدلهای مختلفی جهت تصور توجه ارائه شده اند. اکثر مدلهای توجه، بدون در نظر گرفتن گرایش نظری آنها، شامل عملکردهای توجه پایدار در طول زمان، ظرفیت اطلاعات، جابه جایی توجه و غربالگری اطلاعات غیر هدف میباشند. در مدلهای پردازش شناختی، توجه شامل مفاهیم ترصد، انتخابگری، عملکرد تکالیف دوگانه و خودکاری (بدلی1986) میباشد.