خرید ارزان نگاهی به ماهیت استراتژی آمریکا در خاورمیانه 15 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : Word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 11 صفحه

قسمتی از متن Word (..docx) :

نگاهی به ماهیت استراتژی های امریکا در خاورمیانه تضمین امنیت صدور نفت: آنچه بیش از هر عامل دیگری خاورمیانه را به بحرانی ترین مناطق جهان تبدیل کرده، وجود منابع سرشار نفت و گاز به عنوان ارزان ترین و کم خطرترین منابع انرژی برای کشورهای صنعتی جهان است. عراق به عنوان چهارمین کشور تولیدکننده نفت جهان و صاحب بزرگترین ذخایر شناخته شده نفتی منطقه، اینک به دست امریکا افتاده است و هم اکنون کارشناسان امریکایی مشغول نوسازی تکنولوژی کشف و استخراج منابع نفت و گاز عراق هستند. براساس پیش بینی های به عمل آمده، در آینده نه چندان دور عراق به دومین کشور تولیدکننده نفت اوپک پس از عربستان تبدیل خواهد شد. ایران، عراق و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس حدود دوسوم ذخایر نفتی ثابت شده جهان را در اختیار دارند. این کشورها بیست وهشت درصد تولید جهان را به خود اختصاص داده اند. ذخایر شناخته شده عربستان و عراق، به ترتیب، بیشترین میزان این ذخایر را از میان کشورهای یادشده به خود اختصاص داده اند. البته وضعیت ذخایر نفتی عراق به دلیل انزوا و تحریمهای سازمان ملل به طور دقیق مشخص نیست، اما ممکن است عراق در آینده از نظر منابع شناخته شده به رتبه اول در خاورمیانه تبدیل شود. علاوه برآن، قطعی است که ایران، عراق و قطر در منطقه و حتی در جهان، پس از روسیه، به ترتیب صاحب بزرگترین ذخایر گاز طبیعی هستند. اهمیت این مساله زمانی آشکار می شود که توجه کنیم درحال حاضر اهمیت گاز برای جهان صنعتی هر روز بیشتر می شود. ازسوی دیگر امریکا با تسلط بر منابع نفت و گاز عراق که تامین کننده عمده نیاز انرژی چین، ژاپن و فرانسه است، اینک می تواند با فشارآوردن به این کشورها سیاست یکجانبه گرایی خود را بر آنان تحمیل کند. سفر اخیر جرج بوش به افغانستان، پاکستان و هند، ضمن اینکه یک سفر دوره ای دیپلماتیک برای فشارآوردن بر رهبران این کشورها برای همسوشدن آنان با سیاستهای امریکا در منطقه علیه ایران بود، به امضای موافقتنامه ای میان جرج بوش و همتای هندی وی درخصوص کمک امریکا به تاسیسات هسته ای غیرنظامی هند انجامید که تاحدودزیادی نیازهای انرژی هند را تامین می کند. این موافقتنامه ممکن است توافقات میان ایران، پاکستان و هند مبنی بر تاسیس خط هفتصدوپنجاه کیلومتری انتقال نفت و گاز ایران از طریق پاکستان به هند را متزلزل سازد. آنچه حساسیت بیشتر امریکا را نسبت به خاورمیانه برمی انگیزد، سرمایه گذاریهای امریکا و سایر کشورهای غربی و حتی چین و ژاپن در حوزه های نفتی است؛ مضافا این که نفت خاورمیانه علیرغم حوزه های رقیبی که از سال 1973 در دنیا پیدا شده اند، هنوز هم سهم قابل ملاحظه ای در چرخه صنعت نفت دارد. حضور نظامی امریکا و برخی کشورهای اروپایی در آبهای خلیج فارس، نشانه ای از علاقمندی این کشورها به تضمین استخراج و صادرات نفت از تنگه هرمز به عنوان بزرگترین گذرگاه نفتی جهان است. اصولا متغیر نفت به عنوان متغیر مستقل، بسیاری از سیاستها و استراتژیهای ایالات متحده را در این منطقه توجیه می کند. اگر خاورمیانه بزرگ مفروض در مقدمه مقاله را در نظر بگیریم، متوجه خواهیم شد افزوده شدن آسیای مرکزی و قفقاز به حوزه خاورمیانه، کشف منابع عظیم نفت و گاز در منطقه و سرمایه گذاریهای مشترک امریکا، اسرائیل و اروپا در پروژه های عظیم نفت و گاز، و نیز برگزاری مانورهای مشترک نظامی با کشورهای تازه استقلال یافته، همگی نشان از اهمیت این منطقه برای نظام سرمایه داری جهانی دارند. براساس مطالعات به عمل آمده توسط کارشناسان نفتی امریکا، فقط قرقیزستان صاحب نودمیلیارد بشکه نفت ثابت شده است. تسلط کمپانیهای نفتی امریکا و اروپا بر منابع نفتی آذربایجان و کشیدن دو خط لوله انتقال نفت به سواحل مدیترانه، هر روز اهمیت ژئواکونومیک خاورمیانه بزرگ را برای امریکا بیشتر می کند. پیشبرد فرآیند صلح خاورمیانه: گرچه قبل از خاتمه جنگ سرد، امریکا موفق شد با امضای پیمان کمپ دیوید (1978) صلح میان اسرائیل و بزرگترین کشور خصم صهیونیسم یعنی مصر را تحقق بخشد، اما پس از دوران جنگ سرد برچیده شدن بساط اتحاد جماهیر شوروی از منطقه خاورمیانه و به دنبال آن بروز تغییرات عمده در نظام بین الملل، فشارهای اقتصادی دامنگیر کشورهای عرب درگیر با اسرائیل، حمایتی که غرب و امریکا از این کشورها در مقابل بحرانهای داخلی و خارجی به عمل می آورند و نیز به قدرت رسیدن نیروهای پراگماتیست در کادر رهبری کشورهای عرب و به ویژه در فلسطین، تاحدودی زمینه به رسمیت شناختن اسرائیل را از سوی این کشورها فراهم کرد. متاسفانه قبح برقراری رابطه با اسرائیل که در میان گروههای سنتی عرب حاکم بود، امروز به دلیل قدرت گیری نسل جدید عرب، تاحدودی متزلزل شده است. مذاکرات صلح خاورمیانه (فلسطین و اسرائیل) از سال 1992 با تشکیل کنفرانس مادرید و با حمایت ویژه امریکا و مدیریت سازمان ملل متحد، شروع شد. پیروزی حزب لیکود در اسرائیل به عنوان حزب مذهبی، سنتی و متعصب تحت رهبری آریل شارون، گرچه جریان صلح را با کندی مواجه کرد، اما امضای قرارداد صلح میان اسرائیل و فلسطینیها در زمان تصدی این حزب ــ که دشمن قسم خورده فلسطینیان قلمداد می گردد ــ بی تردید رویداد مهمی خواهد بود. پیش بینی می شود علیرغم پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی فلسطین، صلح به شکلی میان طرفین برقرار شود. امریکا به این نتیجه رسیده است که رمز موفقیت او در تحقق استراتژی خاورمیانه بزرگ، برقراری صلح میان فلسطین و اسرائیل و سپس با سایر کشورهای عرب است. به نظر می رسد با توجه به اختلافات شدید میان ایران و امریکا بر سر پرونده هسته ای، واشنگتن تمام تلاش خود را در برقراری صلح میان فلسطین و اسرائیل به کار خواهد برد. اگر این صلح برقرار شود، قطعا به زیان ما خواهد بود؛ زیرا اولا حل این بحران شصت ساله امتیازی برای امریکا در خاورمیانه به حساب خواهد آمد؛ ثانیا امریکا با این کار خواهد توانست نظر مساعد کشورهای عرب را به سوی خود جلب کند و سطح محبوبیت خود را در میان افکار عمومی عرب افزایش دهد؛ ثالثا جمهوری اسلامی ایران بخشی از اهرمهای فشار خود را علیه اسرائیل از دست خواهد داد؛ رابعا امریکا فرصت بیشتری برای فشارآوردن بر ما پیدا خواهد کرد؛ چراکه هم اکنون بحران عراق به امریکا اجازه نمی دهد بحران جدید و جدی علیه ایران برپا کند. ازجهت دیگر مناقشات خاورمیانه بزرگ امریکا به قدری درهم تنیده اند که توجه به یک موضوع و غافل شدن از موضوعات دیگر، مشکلات را پیچیده تر خواهد کرد. بنابراین به نظر می رسد امریکا به دنبال حل همزمان چهار کانون بحران در منطقه است:[vi] افغانستان، ایران، عراق، فلسطین. استراتژی امریکا در جنگ علیه تروریسم: امریکاییان معتقدند خاورمیانه بزرگ و محافل دینی آن، به خاطر آموختن احکام دینی و ایجاد حس تنفر در مخاطبان خود، بزرگترین کانون تروریسم ضدغربی در جهان هستند و ضروری است با دو روش کوتاه مدت با این محافل مبارزه شود: 1ــ مدرن کردن جوامع اسلامی از طریق اشاعه فرهنگ غربی، به ویژه در میان نسل جوان که سطح آسیب پذیری بیشتری نسبت به مظاهر و ابزارهای فرهنگ غربی دارند. ازسوی دیگر برای جذب هرچه بیشتر جوانان به سمت تکنولوژی ارتباطی که حامل فرهنگ غربی است، باید از ثروتمندشدن گروه اقلیت حاکم جلوگیری کرد تا حاکمان مجبور شوند با دادن سهمی از آزادی به جوانان زمینه ورود آنان به دایره تصمیم گیری را مهیا کنند؛ زیرا ایجاد میل مشارکت سیاسی در جوانان و گسترش شبکه تحصیلات دانشگاهی، آنان را با سنت خانوادگی و گرایشات مذهبی بیگانه می کند. به نظر کارشناسان امریکایی، جوانان فقیر تمایل بیشتری به فراگیری مسائل دینی دارند. بنابراین باید کوشش شود تا سیاست فقرزدایی به ویژه در میان جوانان اجرا شود. کارشناسان امریکا در انتقاد از خود معتقدند رهبران امریکا در گذشته با حمایت از پادشاهان و رهبران دست نشانده، باعث تمرکز قدرت و ثروت در دست حاکمان شدند و توده های مردم را رها کردند. درواقع آنها ثروتمندشدن یک اقلیت نزدیک به قدرت و فقر اکثریت را از چشم امریکا می بینند. 2ــ دموکراتیزه کردن جوامع اسلامی. این روش با تحت فشار قراردادن حکومتها به منظور اعمال دموکراسی، آزادی بیان، گفتار و دین و با اصرار بر رعایت حقوق بشر، سعی می کند زمینه را برای نفوذ اندیشه و فرهنگ غربی در منطقه هموار سازد. اشاعه فرهنگ ضدغربی در میان مسلمانان، ریشه در حداقل یک قرن گذشته تاریخ کشورهای خاورمیانه دارد. آنها در این مدت رفتار توهین آمیز و سلطه گرایانه ای را نسبت به مردم این منطقه داشته اند. آنها هنوز هم به اشکال جدید این رفتارها را ادامه می دهند و نابخردانه به مقدسات مسلمانان توهین می کنند؛ حال آنکه این مساله به نوبه خود باید عامل موثری در برانگیختن خشم و نفرت مردم منطقه نسبت به غرب قلمداد شود. غرب باید بداند که با توهین به پیامبراکرم(ص) روح انتقامجویی را در میان مسلمانان افزایش می دهد. این کار صهیونیسم است که می خواهد با عصبی کردن مسلمانان و دست زدن آنان به اقدامات انتقامجویانه، به جهان نشان دهد که مسلمانان چون با ارزشهای جوامع غربی از قبیل آزادی بیان و... آشنا نیستند، دست به رفتارهای خشن علیه غرب می زنند تا آنها از این اقدام مسلمانان برداشت تروریستی کنند. ازطرف دیگر، تحریک وجدان دینی مسلمانان توسط صهیونیسم، توده های مسلمان را به عکس العمل علیه مسیحیان وادار می کند و این عمل مسیحیان را به دامن صهیونیسم می کشاند. صهیونیسم برای دستیابی به این نتیجه، برنامه ریزیهای دیگری نیز تدوین کرد و تابه حال محصول آن همزیستی صهیونیسم ــ پروتستانتیسم بوده که در حزب نومحافظه کاران امریکا ــ کانادا تجلی یافته است. این موج کم کم به سمت اروپا حرکت می کند؛ چنانکه پرتغالیها در انتخابات ماه گذشته به نومحافظه کاران رای دادند و نولیبرالها شکست خوردند.