پیشینه ومبانی نظری تحقیق رفتار جرات‏مندانه

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 45 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

‏رفتار جرات‏مندانه
‏ از آنجا که انسان موجودی اجتماعی است، همواره در تلاش است تا مهارت هایی جهت تسهیل روابط میان‏فردی به دست بیاورد. توجه روز افزون به رفتار جرات‏مندانه‏ ‏در ا‏ﻳﻦ‏ ‏پژوهش‏ ا‏ﺻﻄﻼﺣﺎ‏ت‏ ‏رفتار جراتمندانه،‏ جرات‏ورزی‏ ‏ا‏ﺑﺮ‏از‏ و‏ﺟﻮ‏د‏ و‏ ر‏ﻓﺘﺎ‏ر‏ ‏ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ‏ ‏ﺑﻪ‏ ‏صورت مترادف به‏ﻛﺎ‏ر‏ ‏ر‏ﻓﺘﻪ‏ ا‏ﺳﺖ‏.
‏ به عنوان موردی از مهارت های زندگی، حاکی از آشکار شدن ارزش ها و تاثیرات فراوان این مهارت است. اهمیت جرات‏ورزی در ارتباطات بین فردی و نقش موثر آن در تعامل های اجتماعی، منجر به پژوهش های متعددی در این زمینه گردیده است.
‏در متون ترجمه شده به فارسی کلمه assertion‏ معادل با واژه‏ی جرات‏مندی، جرات‏ورزی، ابراز وجود، تایید خود، اظهار وجود، خودبیانگری، جسارت و قاطعیت به کار رفته است. مساله‏ی ابراز وجود و مقوله‏ی جرات‏ورزی، در واقع توانایی افراد جهت برقرار نمودن روابط بین فردی مناسب در تعاملات اجتماعی و یکی از مهم ترین عوامل موثر در بهداشت روانی است. (بندورا‏-Bandora
‏،1977). می توان جرات‏ورزی یا ابراز وجود را قلب رفتار میان فردی ( لین و همکاران،2004) یا مهارت برقراری ارتباط میان فردی ( آلبرتی و ‏امونس‏، 1977) برشمرد.
‏سازمان جهانی بهداشت، ده مهارت را به عنوان مهارت های زندگی اصلی معرفی نموده است. این ده مهارت عبارتند از: 1- مهارت خودآگاهی 2- مهارت همدلی 3- مهارت برقراری ارتباط موثر 4- مهارت مدیریت خشم 5- توانایی ایجاد و حفظ روابط بین فردی موثر 6- مهارت رفتار جرات‏مندانه 7- مهارت حل مسئله 8- مهارت مقابله با استرس 9- مهارت تصمیم‏گیری 10- مهارت تفکر خلاق
‏ سازمان جهانی بهداشت این مهارت ها را به سه طبقه تقسیم میکند: الف) مهارت های مرتبط با تفکر نقاد یا تصمیم‏گیری ب) مهارت های بین فردی و ارتباطی ج) مهارت های مقابله ای و مدیریت فردی.
‏ مهارت جرات‏ورزی در دسته‏‏ی دوم قرار می‏‏گیرد. گروه دوم، مهارت‏‏هایی را در بر می‏گیرد که با ارتباط کلامی و غیرکلامی، گوش دادن فعال و توانایی ابراز احساسات و بازخورد دادن، مرتبط هستند. در این طبقه، مهارت های مذاکره، امتناع و رد کردن درخواست دیگران و مهارت‏های رفتار جرات‏مندانه نیز جای می‏‏گیرند. ﻣﺒﺤﺚ‏ ‏اﺑﺮاز‏ ‏وﺟﻮد‏ ‏ﺳﺎﺑﻘﺔ‏ ‏ﻃﻮﻻﻧﻲ‏ ‏در‏ ‏رﻓﺘﺎر‏ ‏درﻣـﺎﻧﻲ ‏دارد‏ ‏و‏ ‏ﺑــﻪ‏ ‏ﻛﺎرﻫــﺎي‏ ‏ﺳــﺎﻟﺘﺮ Salter
‏(1949) ‏و‏ ‏وﻟﭙــﻲ(1985) ‏ﻣﻲرﺳﺪ‏. ‏آﻧﻬﺎ‏ ‏ﻣﺘﻮﺟﻪ‏ ‏ﺷﺪﻧﺪ‏ ‏ﻛﻪ‏ ‏ﺑﺮﺧـﻲ‏ ‏اﻧـﺴﺎنﻫـﺎ ‏ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ
‏ ‏ﺣﻖ‏ ‏ﺧﻮد‏ ‏را‏ ‏ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ؛‏ ‏در‏ ‏ﻧﺘﻴﺠﻪ،‏ ‏اﻳﻦ‏ ‏دو‏ ‏ﻣﺤﻘﻖ ‏ﻛﻮﺷﺶ‏ ‏ﻛﺮدﻧﺪ‏ ‏ﻣﻬﺎرت‏ ‏اﺑﺮاز‏ ‏وﺟﻮد‏ ‏را‏ ‏ﺑﻪ‏ ‏آﻧﻬـﺎ‏ ‏ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧـﺪ ‏(ﻫﺎرﺟﻲ‏ ‏و‏ ‏همکاران،1377‏).
‏ﺳﺎﻟﺘﺮ،‏ ‏ﭘﺎﻳﻪ‏ ‏ﮔﺬار‏ ‏آﻣﻮزش‏ ‏اﺑـﺮاز‏ ‏وﺟـﻮد‏ ‏ﺑـﻮد‏. ‏وي‏ ‏ﺑـﺎ ‏اﺳﺘﻔﺎده‏ ‏از‏ ‏اﺻﻮل‏ ‏ﺑﺎزﺗﺎب‏ ‏ﺷﺮﻃﻲ‏ ‏ﺑﻪ‏ ‏درﻣﺎﻧﮕﺮي‏ ‏ﭘﺮداﺧﺖ .‏ﺳﺎﻟﺘﺮ‏ ‏ﻣﻮﺿـﻌﻲ‏ ‏ﻣﺨـﺎﻟﻒ‏ ‏ﻧـﺴﺒﺖ‏ ‏ﺑـﻪ‏ ‏روانﺗﺤﻠﻴـﻞﮔـﺮي ‏داﺷﺖ‏. ‏ﭘﺎﻳﻪﮔﺬار‏ ‏ﻧﻈﺮﻳﺔ‏ ‏ﺑﺎزﺗﺎب‏ ‏ﺷﺮﻃﻲ‏ ‏ﭘـﺎوﻟﻮف Pavlov
‏اﺳﺖ‏. ‏ﭘﺎوﻟﻮف‏ ‏ﻣﻌﺘﻘﺪ‏ ‏ﺑﻮد‏ ‏ﻛﻪ‏ ‏اﻧـﺴﺎن‏ ‏ﻧﻴﺮوﻫـﺎي‏ «‏ﺗﻬﻴـﻴﺞ ‏ﻛﻨﻨﺪه‏»‏ ‏و‏ «‏ﺑﺎزدارﻧﺪه‏»‏ ‏دارد‏. ‏ﺗﻬﻴﻴﺞ‏ ‏ﻳﻚ‏ ‏ﻓﺮاﻳﻨﺪ‏ ‏ﻣﻐﺰي‏ ‏اﺳﺖﻛﻪ‏ ‏ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ‏ ‏را‏ ‏اﻓـﺰاﻳﺶ‏ ‏ﻣـﻲدﻫـﺪ‏ ‏و‏ ‏ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ،‏ ‏اﻳﺠـﺎد ‏واﻛﻨﺶﻫﺎي‏ ‏ﺷﺮﻃﻲ‏ ‏ﺟﺪﻳـﺪ‏ ‏را‏ ‏ﺗـﺴﻬﻴﻞ‏ ‏ﻣـﻲ‏ ‏ﻛﻨـﺪ‏ . ‏ﻧﻘـﺶ ‏ﻧﻴﺮوﻫﺎي‏ ‏ﺑﺎزدارﻧﺪ‏ ‏ة‏ ‏ﻛﺎﻫﺶ‏ ‏ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏ﻧﺘﻴﺠﻪ،‏ ‏ﻛـﺎﻫﺶ ‏ﻳﺎدﮔﻴﺮي‏ ‏اﺳﺖ‏. ‏ﺳﺎﻟﺘﺮ‏ ‏ﻧﻴـﺰ‏ ‏ﺗﺤـﺖ‏ ‏ﺗـﺄﺛﻴﺮ‏ ‏ﻧﻈﺮﻳـﺔ‏ ‏ﭘـﺎوﻟﻮف ‏اﻋﺘﻘﺎد‏ ‏داﺷﺖ‏ ‏ﺗﺎ‏ ‏زﻣﺎﻧﻲﻛﻪ‏ ‏ﻧﻴﺮوﻫﺎي‏ ‏ﺗﻬﻴـﻴﺞ‏ ‏ﻛﻨﻨـﺪه‏ ‏ﺗـﺴﻠﻂ ‏دارﻧﺪ‏ ‏اﻓﺮاد‏ ‏ﻓﻌـﺎل‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏ﻧﻈـﺮ‏ ‏ﻋـﺎﻃﻔﻲ،‏ ‏آزاد‏ ‏ﻫـﺴﺘﻨﺪ‏ . ‏اﻣـﺎ ‏زﻣﺎﻧﻲﻛﻪ‏ ‏ﻧﻴﺮوﻫﺎي‏ ‏ﺑﺎزدارﻧﺪه‏ ‏ﺗﺴﻠﻂ‏ ‏دارﻧـﺪ،‏ ‏اﻓـﺮاد‏ ‏دﭼـﺎر ‏ﺳﺮدرﮔﻤﻲ‏ ‏و‏ ‏رﻛﻮد‏ ‏ﻣﻲ‏ ‏ﺷﻮﻧﺪ‏. ‏ﭼﻨـﻴﻦ‏ ‏اﻓـﺮادي‏ ‏از‏ ‏وﺟـﻮد ‏اﺣﺴﺎﺳﺎت‏ ‏ﺣﺒﺲ‏ ‏ﺷﺪه‏ ‏و‏ ‏ﭘﻨﻬـﺎن‏ ‏ﺧـﻮد‏ ‏ر‏ ‏ﻧـﺞ‏ ‏ﻣـﻲﺑﺮﻧـﺪ . ‏ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ،‏ ‏ﺑﻪ‏ ‏اﻋﺘﻘﺎد‏ ‏ﺳﺎﻟﺘﺮ،‏ ‏ﺑﺮاي‏ ‏ﺳﻼﻣﺘﻲ‏ ‏روان‏ ‏ﺑﺎﻳﺪ‏ ‏ﺗﻌـﺎدل ‏ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ‏ ‏ﺑﻴﻦ‏ ‏ﻓﺮا‏ ‏ﻳﻨﺪ‏ ‏ﺗﻬﻴﻴﺠﻲ‏ ‏و‏ ‏ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﻲ‏ ‏در‏ ‏ﻣﻐﺰ‏ ‏وﺟﻮد ‏داﺷﺘﻪ‏ ‏ﺑﺎﺷﺪ‏. ‏ﺑﻨﺎﺑﺮ‏ ‏ﻧﻈﺮﻳـﺔ‏ ‏وي‏ ‏اﻓـﺮاد‏ ‏ﻋـﺼﺒﻲ‏ ‏ﻫﻤﻴـﺸﻪ‏ ‏از ‏ﻓﺮاواﻧﻲ‏ ‏ﻧﻴﺮوﻫﺎي‏ ‏ﺑﺎزدارﻧﺪه‏ ‏رﻧﺞ‏ ‏ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ.
‏ اﻧﺪﻳــﺸﻪﻫــﺎ‏ ‏و‏ ‏ﻧﻮﺷــﺘﻪﻫــﺎي‏ ‏ﺳــﺎﻟﺘﺮ،‏ ‏وﻟﭙــﻲ‏ (1958) ‏را ‏ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨت‏. ‏وﻟﭙﻲ‏ ‏ﻧﻴﺰ‏ ‏از‏ ‏ﻧﺘـﺎﻳﺞ‏ ‏درﻣـﺎن‏ ‏ﺑﺮاﺳـﺎس‏ ‏اﺻـﻮل ‏روانﺗﺤﻠﻴﻞﮔـﺮي‏ ‏ﻧﺎﺧﺮﺳـﻨﺪ‏ ‏ﺑـﻮد.‏ ‏وي‏ ‏ﻧﻴـﺰ‏ ‏راﻫﺒﺮدﻫـﺎي ‏ﻣﺪاﺧﻠﻪاي‏ ‏ﺑﺮاﺳﺎس‏ ‏ﻧﻈﺮﻳﺔ‏ ‏ﺷـﺮﻃﻲ‏ ‏ﺳـﺎزي‏ ‏را‏ ‏ﺟـﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ‏آﻧﻬﺎ‏ ‏ﻛﺮد‏ . ‏وﻟﭙﻲ‏ ‏رﻓﺘﺎر‏ ‏اﺑـﺮاز‏ ‏وﺟـﻮد‏ ‏را‏ ‏ﺑـﻪ‏ ‏ﺻـﻮرت‏ ‏ﺑﻴـﺎن ‏ﻣﻨﺎﺳﺐ‏ ‏ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ‏ ‏ﺑﻪ‏ ‏ﺟﺎي‏ ‏اﺿﻄﺮاب‏ ‏در‏ ‏ﻣﻘﺎﺑﻞ‏ ‏ﺳﺎﻳﺮ‏ ‏اﻓﺮاد،‏ ‏در‏ ‏ﻧﻈﺮ‏ ‏ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ‏. ‏ﻫﺪف‏ ‏وﻟﭙـﻲ‏ ‏ﻛـﻢ‏ ‏ﻛـﺮدن‏ ‏اﺿـﻄﺮاب‏ ‏و ‏ﺗﺮس‏ ‏ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‏ ‏اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‏ ‏ﺑﻮد‏ ‏ﻛﻪ‏ ‏اﻧﺴﺎن‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏اﺑـﺮاز‏ ‏وﺟـﻮد ‏ﺑﺎزﻣﻲدارد‏. ‏وﻟﭙﻲ‏ ‏آﻣﻮزش‏ ‏اﺑﺮاز‏ ‏وﺟﻮد‏ ‏را‏ ‏ﺑﺮاﺳـﺎس‏ ‏اﺻـﻞ ‏ﺑﺎزداري‏ ‏ﺗﻘﺎﺑﻠﻲ‏ ‏اﻧﺠﺎم‏ ‏ﻣﻲداد‏. ‏اﻳﻦ‏ ‏اﺻﻞ‏ ‏ﺑﻴﺎن‏ ‏ﻣﻲﻛﻨﺪ‏ ‏ﻛﻪ اﮔﺮ‏ ‏ﺑﺘﻮان‏ ‏ﻳﻚ‏ ‏واﻛﻨﺶ‏ ‏ﺑﺎز‏ ‏دارﻧﺪة‏ ‏اﺿﻄﺮاب‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏ﺣـﻀﻮر‏ ‏ﻣﺤﺮكﻫـﺎي‏ ‏اﺿـﻄﺮاب‏ ‏ﺑﺮاﻧﮕﻴـﺰ‏ ‏اﻳﺠـﺎد‏ ‏ﻛـﺮد،‏ ‏ﭘﻴﻮﻧـﺪ‏ ‏آن‏ ‏ﻣﺤﺮك‏ ‏و‏ ‏اﺿﻄﺮاب‏ ‏ﺿﻌﻴﻒ‏ ‏ﻣﻲ‏ ‏ﺷﻮد‏.
‏ ‏وﻟﭙـﻲ‏ ‏ﺑـﻪ‏ ‏ﺑﻴﻤـﺎران‏ ‏ﺧﻮد‏ ‏ﻳﺎد‏ ‏داد‏ ‏ﻛﻪ‏ ‏در‏ ‏ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‏ ‏ﻫﺎي‏ ‏اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ،‏ ‏ﺑـﺎ‏ ‏ﺧـﺸﻢ،‏ ‏ﻣﺤﺒﺖ‏ ‏ﻳﺎ‏ ‏ﻫﺮ‏ ‏اﺣـﺴﺎﺳﻲ‏ ‏ﻛـﻪ‏ ‏ﻣـﺎﻧﻊ‏ ‏اﺿـﻄﺮاب‏ ‏ﻣـﻲ‏ ‏ﺷـﻮد‏ ‏واﻛﻨﺶ‏ ‏ﻧﺸﺎن‏ ‏دﻫﻨﺪ‏. ‏در‏ ‏ﺟﻠﺴﺎت‏ ‏آﻣﻮزﺷﻲ،‏ ‏وﻟﭙﻲ‏ ‏ﺑﻴﻤﺎران‏ ‏را‏ ‏ﺑﺎ‏ ‏اﻳﻔﺎ‏ ‏ﻛﺮدن‏ ‏ﻧﻘﺶ‏ ‏ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‏ ‏ﻫـﺎي‏ ‏اﻳﺠـﺎد‏ ‏ﻛﻨﻨـﺪة‏ ‏ﺗـﻨﺶ‏ ‏ﺗﺤﺮﻳﻚ‏ ‏ﻣﻲ‏ ‏ﻛﺮد،‏ ‏ﺳﭙﺲ‏ ‏ﺑﻪ‏ ‏آﻧﻬﺎ‏ ‏ﻣﻲ‏ ‏آﻣﻮﺧـﺖ‏ ‏اﺣـﺴﺎﺳﺎﺗﻲ‏ ‏ﻏﻴﺮ‏ ‏از‏ ‏اﺿﻄﺮاب‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏اﻳﻔﺎي‏ ‏ﻧﻘﺶ،‏ ‏اﺑﺮاز‏ ‏ﻛﻨﻨﺪ‏ . ‏ﻫﺮ‏ ‏ﺑﺎر‏ ‏ﻛﻪ‏ ‏ﺑﻴﻤﺎر‏ ‏ﻳﻚ‏ ‏ﺻﺤﻨﻪ‏ ‏را‏ ‏ﺑﺎ‏ ‏ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ‏ ‏اﺟـﺮا‏ ‏ﻛﻨـﺪ،‏ ‏رﺷـﺘﺔ‏ ‏ﻣﻴـﺎن‏ ‏ﻣﺤﺮك‏ ‏اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‏ ‏و‏ ‏واﻛﻨﺶ‏ ‏اﺿﻄﺮاب‏ ‏ﺿﻌﻴﻒ‏ ‏ﺗﺮ‏ ‏ﻣﻲ‏ ‏ﺷﻮد‏ ‏ﺗﺎ‏ ‏اﻳﻨﻜﻪ‏ ‏اﺿﻄﺮاب‏ ‏ﻛـﺎﻣﻼً‏ ‏از‏ ‏ﺑـﻴﻦ‏ ‏ﻣـﻲرود‏. ‏ﺳـﭙﺲ‏ ‏ﻓـﺮد‏ ‏آﻣﻮزش دﻳﺪه‏ ‏ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ‏ ‏ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت‏ ‏ﺧﻮد‏ ‏را‏ ‏ﺑﻪ‏ ‏ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫـﺎي‏ ‏زﻧﺪﮔﻲ‏ ‏واﻗﻌﻲ‏ ‏انتقال دﻫﺪ‏ .