بخشی از متن گزارش :
فهرست مطالب
مقدمه : ( بیان مساله ، سابقه موضوع ووضعیت )
بررسی موانع نقاط قوت ونقاط ضعف تدریس ادبیات فارسی
اهداف کتب رشته ی زبان و ادبیات فارسی متوسطه
افت تحصیلی و راهکارهای مقابله با آن
خسارتهاي ناشي از افت تحصيلي:
الف- شاخص های کیفی وضع موجود :
با بررسی نتایج حاصل از آزمون ادبیّات فارسی دی ماه دریافتم :
جدول شماره 1: جدول درصد فراوانی نتایج آزمون ادبیّات فارسی آذر ماه در سال تحصیلی 95-94
انتخاب راه حل های جدید و اجرای آن
4- خواندن مطالبی جذاب برای افزایش آگاهی
موانع موجود در راه تحقق اهداف :
چکیده
من در این گزارش تخصصی روش هایی را برای علاقه مند سازی دانش آموزان مقطع متوسطه و هنرستان به این درس شیرین و پر محتوا را جهت جلوگیری از افت تحصیلی دانش آموزان بررسی می کنم و راهبرد آن ها را مورد بحث قرار می دهم.
از آنجایی که می دانید در رویکردهای جدید تعلیم و تربیت عرضه ی اطّلاعات کافی نیست. بلکه روش تدریس دوسویه از اهمّیّت ویژه برخوردار است. نقش اصلی بر عهده ی دانش آموزان گذاشته میشود که با مشارکت مستقیم خود به فرآیند یادگیری شکل میدهند و شیوه های تفکّر کردن را تمرین میکنند. که این عمل به صورت های مختلفی که در این پژوهش شرح داده شده است میسر می گردد.
در نتیجه ی این عمل گزارش تخصصی ، بسیاری از مشکلات و موانع پیشرفتی و علل بی انگیزگی دانش آموزان در درس ادبیّات فارسی را شناسایی و به بهبود آن ها پرداختم .
مقدمه : ( بیان مساله ، سابقه موضوع ووضعیت )
زبان توسعه یافته ترین ابزار فکری است که برای برقراری ارتباط بین انسان ها و جوامع انسانی به کار گرفته می شود. گرچه با ابزارهای دیگری مانند علائم ، هنرهای بصری همچون نقاشی و مجسمه سازی نیز می توان ارتباط برقرار نمود، امّا انتقال مفاهیم پیچیده ذهنی به ساده ترین و کامل ترین شکل ممکن فقط از طریق زبان نوشتاری و گفتاری ممکن است.
با توجّه به مطالب یاد شده ، آشکار می گردد که نقش و جایگاه درس ادبیّات فارسی در زندگی انسان به چه میزان دارای اهمّیّت است.امّا سؤال مهمی که مطرح می باشد آن است که ، چرا بعضی از دانش آموزان به درس ادبیّات فارسی علاقه مند نمی باشند ؟ چرا در بررسی نتایج ارزش یابی درس ادبیّات فارسی اغلب فراگیران از بخش واژگان و درک مفاهیم ، نمره ی بیشتری از دست می دهند ؟ چرا بعضی از دانش آموزان در پاسخ گویی به طور شفاهی دچار اضطراب می شوند ؟چرا بعضی از دبیران در تدریس این درس موفّقیّت چندانی ندارند ؟به راستی دلیل این ناکامی ها چیست و عوامل آن کدامند؟
در مباحث روانشناسی تربیتی ، انگیزش و تعلیم و تربیت رابطه ای مانند آب و ماهی دارند. برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان باید تلاش نمود تا فرد احساس نیاز کند . برای کسب مهارت در یک زمینه یا کسب دانش در موضوعی خاص اگر انگیزه ، شوق و یا علاقه در میان نباشد ، هیچ گاه به هدف خود نخواهیم رسید . برای این که بتوانیم میزان علاقه و میزان انگیزه را افزایش دهیم ، از تقویت کننده های مؤثر استفاده می کنیم.
در میان دروس دوره ی هنرستان ومتوسطه، ادبیّات فارسی زیاد مورد علاقه ی اکثر دانش آموزان نیست ویا این که در یادگیری آن مخصوصاً در واژگان و درک مفاهیم مشکلاتی دارند. پژوهنده در این پژوهش از هر دو روش تقویت کننده ها هم بیرونی و هم درونی استفاده کرده تا به نتایج مطلوب خود برای حل این مشکل دست یابد.
بر این اساس ، عنوان گزارش تخصصی حاضر این است :" چگونگی افزایش علاقه مندی دانش آموزان به درس ادبیّات فارسی."
از سوی دیگر، این تحقیق در پی آن بود تا علاوه بر جلوگیری از افت تحصیلی دانش آموزان هنرستان حاج قاسم عاشوری به یادگیری واژگان و درک مفاهیم ادبیّات فارسی ، میزان مهارت آنان را نیز در دستور زبان فارسی و معنی شعر و روانخوانی و کاربرد آن در ارتقاء سطح آگاهی خود افزایش دهد.
اهداف گزارش :
ایجاد انگیزه و افزایش علاقه در دانش آموزان نسبت به مفاهیم و واژگان درس ادبیّات فارسی
اهداف جزئی :
1 – بررسی علل بی انگیزگی دانش اموزان به درس ادبیات
2- بررسی علل افت تحصیلی دانش آموزان در درس ادبیات
3 – پیدا کردن راهکارهایی جهت علاقمند کردن دانش آموزان به درس ادبیات فارسی وجلوگیری از افت تحصیلی آنها در این درس
بررسی موانع نقاط قوت ونقاط ضعف تدریس ادبیات فارسی
اهداف کتب رشته ی زبان و ادبیات فارسی متوسطه
اهداف برنامه درس: زبان فارسي پايه: اول،دوم و سوم رشته :عمومي و تخصصي دوره:متوسطه |
توسعه آشنايي با کاربرد صحيح مهارتهاي زباني در برقراري ارتباط شناخت اهميت و ارزش زبان فارسي به مثابه مهمترين عامل آشنايي با قواعد و نکات دستوري، نگارش و املايي آشنايي با متون فارسي گذشته و معاصر آشنايي با زبان فارسي معيار و مسايل مربوط به آن آشنايي بامسايل و نيازهاي فردي و اجتماعي تعميق آشنايي با شيوههاي تفکر و قضاوت منطقي کسب مهارت بيشتر درگوش دادن به سخنان گويندگان و درک مفاهيم آن در قالب زبان گفتاري کسب مهارت بيشتر در سخن گفتن، بيان سخنوري و برقراري ارتباط کلامي کسب مهارت بيشتر در خواندن متون ساده زبان فارسي و متون ادبي کسب مهارت بيشتر در نوشتن و مهارتهاي فرعي آن کسب مهارت در استفاده از منابع و مآخذو مراجع کسب مهارت در ترجمه آثار ادبي گذشته به زبان فارسي معيار کسب مهارت در انديشيدن و تفکر منطقي علاقه به پاسداري از زبان فارسي و اشاعه و گسترش آن علاقه به حفظ ارزشهاي حاکم بر ايران اسلامي علاقه به مشاغل و نقشهاي سالم اجتماعي علاقه به نظم و برنامهريزي با تأکيد بر مسايل ديني و اجتماعي علاقه به کاربرد صحيح
مهارتهاي زباني در زندگي |
اهداف برنامه درس: ادبيات فارسي پايه/رشته سه ساله (4 کتاب)دوره: متوسطه |
|
آشنايي با نمونههاي گذشته و امروز نظم و نثر فارسي آشنايي با مقولههاي ادبي و هنري آشنايي با تاريخ ادبيات و شخصيتهاي برجسته ادبي و آثار آنان آشنايي با مسير تحول ادبيات گذشته و معاصر ايران و جهان آشنايي با مکاتب و سبکهاي ادبي و جهان آشنايي با ارزشهاي ملي، ديني، فرهنگي و اجتماعي ايران کسب مهارت در تبيين مفاهيم و پيامهاي آثار ادبي کسب مهارت در به کارگيري نکات ذوقي و بلاغي در نگارش و انشا کسب مهارت در نگارش متون زيباي ادبي و آراسته به نکات بلاغي کسب مهارت در تشخيص و به کارگيري آرايههاي ادبي در متون زباني و ادبي کسب مهارت در مقايسه سبکهاي ادبي و نقد آثار بزرگان ادبي کسب مهارت در آفرينش آثار ادبي و هنري از طريق پرورش استعدادها کسب مهارت در تطبيق و بررسي آثار ادبي ايران و جهان علاقه به پاسداري از ادبيات فارسي وترويج و تقويت آنها علاقه به فرهنگ اسلامي ايراني و حفظ و ترويج آن تلطيف عواطف و التذاذ ادبي از راه مطالعه آثار ادبي ايران و جهان تقويت روحيه شجاعت، سلحشوري، دشمن ستيزي، وطن دوستي و ... تقويت حس انساندوستي توانايي تشخيص و
کاربرد دستور تاريخي در متون ادبي |
|
اهداف برنامه درس :تاريخ ادبيات ايران و جهان (1 و2) پايه :دوم و سوم رشته : ادبيات وعلوم انسانی دوره:متوسطه |
|
آشنايي با سير تحول و تطور ادبيات فارسي آشنايي با چهرههاي شاخص ادبي، آثار و سبک آنها آشنايي با جريانهاي اجتماعي و سياسي ادوار تاريخي و تأثير آنها در آثار ادبي آشنايي با مکتبهاي ادبي جهاني (اروپا — عرب) آشنايي با چهرههاي برجستهي ادبيات جهان(اروپا — عرب) کسب توانايي اظهارنظر دربارهي شاعران و نويسندگان ادبيات عرب و اروپا کسب توانايي اظهار نظر دربارهي شعرا و نويسندگان ادبيات عرب و اروپا نگرش مثبت نسبت به
حفظ ارزش آثار ادبي به عنوان ميراث فرهنگي
|
|
اهداف برنامه درس: آرايههاي ادبي پايه: سوم رشته :ادبيات و علوم انسانی دوره:متوسطه |
آشنايي با آرايههاي ادبي و نقش آنها در زيبايي کلام آشنايي با قالبهاي شعري کهن و معاصر آشنايي با صنعتهاي بياني (تشبيه،استعاره، کنايه) آشنايي با صنعتهاي بديعي(جناس و انواع آن و ...) کسب مهارت در تشخيص آرايههاي ادبي در متون مختلف فارسي کسب مهارت در به
کارگيري آرايههاي ادبي در گفتار و نوشتار |
بیان مسئله
اینجانب ……… با میزان تحصیلات …… در رشته ی …….. و ……. سابقه ی خدمت، در سال تحصیلی 95-94 با سمت دبیر ……… در مدرسه …….. واقع در شهرستان ……….. مشغول به خدمت بودم.
در اوایل سال تحصیلی یاد شده ؛ همواره رفتار دانش آموزان در زنگ ادبیّات فارسی ، توجّه مرا به خود جلب می کرد. بدان معنا که در این زنگ ، کم تحرّک تر و بی توجّه به نظر می رسیدند . با توجّه به رفتار آن ها دریافتم که در جلساتی که دستور زبان تدریس و تمرین می شد ، فراگیران با توجه بیشتری به درس گوش می کردند . امّا زمانی که به آن ها واژه ها و متن تدریس می شد ، آن ها با بی حوصلگی به درس گوش می دادند و دقّت و توجّه کافی را نداشتند.
همین عامل باعث افت نسبی تحصیلی در این درس طی ماههای اول شده بود و مرا وا داشت تا بیشتر بر روی این موضوع مانور بدهم .
طبق ارزشیابی های مستمر در کلاس ، پژوهنده دریافت که دانش آموزان نکات دستوری را خیلی بهتر و راحت تر یاد می گرفتند و سؤالات مربوط به دستور زبان را بهتر از قسمت لغات و معنی اشعار و تاریخ ادبیّات پاسخ می دادند . پژوهنده در مقاله ای به موضوعی برخورد که نوشته بود: اکثر کسانی که در دوران مدرسه از ادبیّات فارسی استفاده ای نمی برند به علّت نا آگاهی از اهمّیّت آن است. همین افراد وقتی وارد دانشگاه می شوند، بیشتر انگیزه برای یادگیری ادبیّات دارند و برخی به دنبال آموختن آن می روند. زیرا که این زبان، زبان مادری آن ها و رسمی کشور عزیزمان ایران می باشد.
بنابراین پژوهنده علاقه مند شد تا این وضع را تغییر داده و زمینه ای فراهم آورد تا دانش آموزان بهتر و راحت تر واژگان و مفاهیم را درک کنند . پژوهنده فکر کرد تا با بهبود بخشیدن به توانایی درک مفاهیم در آینده این دانش آموزان مؤثر می باشد ، چون همان طور که ذکر شد ، واژگان و درک مفاهیم ادبیّات فارسی در دانشگاه ها و .... نیز برای آن ها سودمند می باشد.