پاورپوینت شیوه های نوین ارزشیابی پیشرفت تحصیلی (pptx) 16 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 16 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
شیوه های نوین ارزشیابی پیشرفت
تحصیلی
مقدمه
دنياي كنوني دنياي تصميم گيري است. پارهاي تصميمها در سطح ملي انجام ميگيرد كه با سياست، بودجه، قراردادها، انرژي و مانند آن سرو كار دارد. بيشتر تصميمها به مردم مربوط ميشود؛ يا به صورت انفرادي يا به صورت گروهي. اينها تصميمهايي است كه به نحوي با اندازهگيري ، ارزشيابي و سنجشهاي رواني و تربيتي ارتباط پيدا ميكند. معلم، مشاور، مدير مدرسه و روان شناس به گونه مستمر با تصميمگيري درباره مردم، يا كمك به آنها به منظور رسيدن به مرحله تصميمگيري درباره زندگي خود سرو كار دارند.
گرچه ما از انواع مختلف ارزشيابي ها بحث ميكنيم، اين بد ان معنا نيست كه فرايندهاي مختلف ارزشيابي وجود دارند. صرف نظر از اينكه چه چيزي مورد ارزشيابي قرار ميگيرد، فرايند اساسي ارزشيابي يكي است. در انواع مختلف ارزشيابي ها چيزي كه تغيير ميكند موضوع مورد ارزشيابي، نحوة كار بست فرايند ارزشيابي و نوع تصميماتي كه گرفته ميشوند هستند. بسته به اينكه چه چيزي مورد ارزشيابي قرار بگيرد، اطلاعات مختلفي جمع آوري ميشوند، ملاكهاي مختلفي به كار ميروند و تصميمات مختلفي اتخاذ ميگردند. اما فرايند اساسي ارزشيابي هميشه يكسان است و مفاهيم و اصول كلي اندازه گيري و ارزشيابي يكساني به كار ميروند
مفهوم ارزشیابی
فرهنگ روان شناسي آرتور وبر (1985) ارزشيابي را در معني عام «تعيين ارزش و يا اهميت يك چيز» ميداند و به صورت خاصتر ارزشيابي را «تعيين ميزان موفقيت يك برنامه، يك درس، يك سري آزمايش، يك دارو و ... در رسيدن به هدفهاي اوليه آنها» ميداند. فرهنگ وبستر ارزشيابي را «قضاوت يا تعيين ارزش يا كيفيت كردن» تعريف ميكند. در فرهنگ دهخه ارزيابي به «عمل يافتن ارزش هر چيز، تقويم» و ارزياب «كسي كه ارزش هر چيزي را معين ميكند، مقوم» تعريف شده است. در فرهنگ معين ارزيابي «عمل يافتن ارزش و بهاي هرچيز، سنجش و بررسي حدود هر چيز و برآورد كردن ارزش آن» و ارزياب «كسي كه ارزش هر چيزي را معين ميكند، مقوم، كارشناس و سررشته دار تعيين ارزش و بها» تعريف شده است.
اولين تعريف رسمي از ارزشيابي به نام رالف تايلر ثبت شده است. وي ارزشيابي را «وسيلهاي جهت تعيين ميزان موفقيت برنامه در رسيدن به هدفهاي آموزشي مطلوب مورد نظر» ميداند. در اين تعريف هدفهاي آموزشي به تغييرات مطلوبي اشاره ميكنند كه انتظار ميرود در اثر اجراي برنامه آموزشي در رفتار فراگيران حاصل آيند. پاپهام به نقل از كيامنش معتقد است كه ارزشيابي يعني تعيين ارزش كردن. «ارزشيابي آموزشي نظامدار در برگيرندة سنجش رسمي ارزش پديدههاي آموزشي است».
ارزشيابي آموزشي نظامدار به فعاليتهايي گفته ميشود كه به صورت رسمي و با قصد و برنامههاي خاص انجام ميگيرد. به نظر پاپهام ارزشيابي فعاليتي است كه در آن به صورت رسمي تلاش ميشود تا در مورد پديدة مورد بررسي اطلاعات جمع آوري گردد. كرانباخ به نقل از كيامنش ارزشيابي را جمع آوري و استفاده از اطلاعات جهت تصميم گيري در مورد يك برنامه آموزشي ميداند. به عقيده وي تعيين موفقيت يا عدم موفقيت برنامههاي آموزشي فقط از طريق جمع آوري اطلاعات در موقعيتهاي واقعي ياددهي – يادگيري امكان پذير ميباشد و هر گونه تصميم گيري در مورد برنامه آموزشي بايد بر اساس اطلاعات جمع آوري صورت گيرد.
اهمیت و ضرورت ارزشیابی
ارزشيابي مستلزم بكار بردن شرايط و معيارهاي براي سنجش دقت، تأثير، صرفه و قابل قبول بودن اجزاء و ويژگيهائي معين است. ارزشيابي از اين جهت در پايان ردههاي فن طبقه بندي آمده است كه از نظر پيچيدگي و نياز به تركيب همه رفتارها از قبيل دانش، فراگيري، كاربستن ، تجزيه و تحليل و تركيب از همه آنها جامعتر است.
هدف از ارزشيابي توصيف تأثير عملهاي آموزشي يا برنامههاي آموزشي است. هدف مورد توجه در ارزشيابي، موثر بودن يك برنامه آموزشي است و ضرورتي ندارد كه تمام فراگيران يك برنامه آموزشي به تمام سؤالهاي آزمون مربوط به آن برنامه پاسخ دهند، بلكه از ميان فراگيران و سؤالها (با استفاده از روش نمونه گيري، نمونه گيري ماتريس چند متغيري) گروههاي مختلفي از فراگيران و سؤالها تشكيل ميشود. هر گروه به يك بخش از سؤالها پاسخ ميدهد. از تركيب نتايج حاصل از عملكرد گروههاي مختلف ميزان مطلوبيت يا عدم مطلوبيت برنامه آموزشي مورد داوري قرار ميگيرد. هركسي كه فعاليتي انجام ميدهد، بايد شواهدي را نشان دهد كه مشخص سازد، آن فعاليت را در چه حد و با چه كيفيتي انجام داده است
يافتههاي حاصل از ارزشيابي، يعني عملكردها يا آنچه كه انجام گرفته و رخ داده است در اختيار كساني قرار ميگيرد كه برنامه مطالعه شده را مورد سؤال قرار دادهاند. در واقع ارزشيابي وسيله پاسخگويي است. فرايند ارزشيابي ميتواند بازخوردهايي را فراهم كند كه مشخص ميسازد چه چيزهايي خوب انجام شده و چه چيزهايي به اصلاح و بهبود نياز دارند. هدف ارزشيابي قضاوت در مورد ارزش برنامه و موثر بودن برنامه براي يك سري خاص از فراگيران شركت كننده در برنامه است، لذا ارزشيابي در بيشتر موارد يك فعاليت بيروني است.
ارزشيابي آخرين مرحله از فعاليتهاي آموزشي معلم محسوب ميشود كه با اجراي آن ساير فعاليتهاي او تكميل ميشود، لذا لازم است در اين زمينه از روشها و فنون مختلف استفاده گردد كه هر يك ميتواند تأثيرهاي متفاوتي بر پيشرفت و عملكرد يادگيرندگان داشته باشد و به همين جهت كسب دانش و مهارت در راه اجراي صحيح آن از سوي معلمان ضروري است.
از آن جا كه بدون انجام ارزشيابي فرايند ياددهي – يادگيري در آموزش و پرورش تكيمل نميگردد و اجراي درست ارزشيابي را ميتوان يك كار هنرمندانه از سوي معلم دانست.
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی
ارزشيابي پيشرفت تحصيلي يعني سنجش عملكرد يادگيرندگان و مقايسه نتايج حاصل با هدفهاي آموزش از پيش تعيين شده، به منظور تصميم گيري در اين باره كه آيا فعاليتهاي آموزشي معلم و كوششهاي يادگيري دانش آموزان به نتايج مطلوب انجاميدهاند و به چه ميزاني. اين ارزشيابي مستلزم انجام دو فعاليت است:
(1)
تعيين و توصيف هدفهاي آموزشي يا هدفهاي يادگيري
(2)
سنجش يا اندازه گيري عملكرد يادگيرندگان.
مهمترين گام در تهية آزمونهاي پيشرفت تحصيلي تهيه جدول مشخصات براي موضوعي است كه قرار است براي آن آزمون تهيه بشود. جدول مشخصات يك جدول دو بعدي است با تعدادي رديف و ستون ، متناسب با محتوا و هدفهاي آموزشي درس. در رديف بالاي جدول كه بعد محتوا نام دارد اجزاي مطالب درسي نوشته ميشوند و در ستون كنار آن كه بعد هدف ناميده ميشود فهرست هدفهاي آموزشي قرار ميگيرند.
انواع ارزشيابي با توجه به زمان و هدف استفاده از آنها
1-
ارزشيابي آغازين : اولين اقدام معلم در مورد ارزشيابي دانش آموزان است كه معمولاً به دو سؤال زير پاسخ ميدهد.
الف) آيا يادگيرندگان از قبل بر دانشها و مهارتهاي پيش نياز درس تازه تسلط كسب كردهاند؟ در مورد اين سؤال ، ارزشيابي آغازين به منظور اندازه گيري رفتارهاي ورودي و دانشهاي پيش نياز يادگيري درس تازه به كار ميرود.
ب) يادگيرندگان چه مقدار از هدفها و محتواي درس تازه را قبلاً ياد گرفتهاند؟ در مورد اين سؤال از آزمون جايابي استفاده ميشود و هدف از اجراي اين آزمون تعيين ميزان اطلاعات يادگيرندگان از مطلبي است كه قرار است به آنان آموزش داده شود.
2-
ارزشيابي تكويني: هدف آن آگاهي يافتن از ميزان و نحوه يادگيري فراگيران براي تعيين نقاط قوت و ضعف يادگيري آنان و نيز تشخيص مشكلات روش آموزش معلم است. اين ارزشيابي در طول دورة آموزش يعني زماني كه فعاليت آموزش معلم هنوز در جريان است و يادگيري دانش آموزان در حال شكل گيري است انجام ميشود.
3-
ارزشيابي تشخيصي: اين ارزشيابي ، علاوه بر تشخيص مشكلات يادگيري دانش آموزان، بايد بتواند روشهاي مناسب رفع مشكلات را نيز به معلمان نشان دهد.
4-
ارزشيابي تراكمي : در اين ارزشيابي، تمامي آموختههاي دانش آموزان در طول يك دوره آموزشي تعيين ميشوند و هدف آن نمره دادن به دانش آموزان و قضاوت دربارة اثر بخشي كار معلم و برنامة درسي است.
شيوههاي نوین ارزشيابي پیشرفت تحصیلی در آموزش و پرورش
يكي از ابزارهاي مهم ارزشيابي از عملكرد فراگيران، آزمون ميباشد كه به روشهاي متفاوتي اعمال ميشود. آزمونها به دو دسته آزمونهاي توانايي شامل آزمونهاي استعداد و پيشرفت تحصيلي و آزمونهاي عاطفي شامل آزمونهاي شخصيت، نگرش و علاقه تقسيم ميشوند. امروزه علاوه بر ارزشيابي تكويني و تراكمي كه در گذشته بيشتر استفاده ميشد، از شيوههاي نوین ارزشيابي پیشرفت تحصیلی به شرح زير استفاده ميشود:
الف)
ارزشيابي از عملكرد: به هرگونه رفتار و فعاليتي كه از دانش آموز سر ميزند، بطوري كه قابل مشاهده و اندازه گيري باشد، عملكرد گفته ميشود. در آموزش ميتوان تكليف يا فعاليت را در اختيار دانش آموز قرارداد تا در فرصت تعيين شده آن را انجام دهد و معلم نيز بر اساس معيارهاي از قبل تعيين شده به ارزشيابي آن ميپردازد.
ب)
روش آزمايش: دقيقترين و در عين حال موثرترين روش ارزشيابي است، زيرا آزمايش يك مشاهده كاملاً كنترل شده است كه در علومي مثل فيزيك، شيمي و علوم تجربي ميتوان از آن استفاده كرد. براي كشف رفتار يادگيري در يك موقعيت معين تنها ميتوان از روش آزمايش كمك گرفت، اين روش تنها روشي است كه اطلاعات قابل اطميناني را فراهم ميآورد.