پاورپوینت نهضت ملي شدن صنعت نفت ايران

پاورپوینت نهضت ملي شدن صنعت نفت ايران (pptx) 37 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 37 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

نهضت ملي شدن صنعت نفت ايران نهضت ملی شدن صنعت نفت و کودتای 28مرداد 1332دو رویداد مهم و تأثیرگذار در تاریخ پر فراز و نشیب دوران معاصر ایران به شمارمی روند. در این درس، شما با بررسی شواهد و مدارک تاریخی، زمینه ها، علل، آثار و پیامدهای داخلی و خارجی نهضت ملی شدن نفت وکودتای 28مرداد 1332را بررسی و تحلیل خواهید کرد . نفت و اهمیت آن با پیشرفت و گسترش صنعت در یکصد و پنجاه سال اخیر، نفت به عنوان مهم ترین منبع تأمین انرژی، اهمیت فوق العاده ای یافت.در دنیای کنونی، کمتر صنعتی را می توان یافت که به نوعی به نفت و مشتقات آن وابسته نباشد. جنگ های جهانی اول و دوم اهمیت و ارزش دسترسی به منابع نفت و تسلط بر آن را بیش از گذشته برای سیاستمداران و رهبران کشورهای قدرتمند آشکار ساخت. در اوایل سدۀ20م، کشف منابع نفت در منطقه خاورمیانه توجه کشورهای استعمارگر و صاحبان صنایع بزرگ را بیش از گذشته به این منطقه و از جمله کشور ما ـ که سومین ذخایر نفت جهان را دارد، ـ جلب کرد. دست یافتن به طلای سیاه در ایران نیز باعث تغییر و تحولاتی بنیادین در امور اقتصادی، سیاسی و اجتماعی شد. تاریخچۀ کشف و استخراج نفت ایران در زمان مظفرالدین شاه ، امتیاز کشف و استخراج نفت و گاز در سرتاسر ایران به مدت 60سال به یک سرمایه دار انگلیسی به نام ویلیام ناکس دارسی واگذار شد (1280ش/ 1901م.) در مقابل، او تعهد کرد که 20هزار لیره نقد، 20هزار لیره به شکل سهام و 16درصد سود خالص سالانه به دولت ایران پرداخت کند. فعالیت های انگلیسی ها برای یافتن منابع نفت در مناطق مختلف ایران، با فوران نخستین حلقۀچاه نفت در منطقه مسجد سلیمان به نتیجه رسید (1287ش/ 1908م.) پس از آن، شرکت جدیدی به نام « شرکت نفت پارس و انگلیس » تشکیل شد. این شرکت چاه های زیادی در منطقه مسجد سلیمان حفر کرد و خط لوله ای هم از آنجا تا آبادان کشید. دولت انگلستان پس از آنکه از ارزش منابع عظیم نفت ایران و اهمیت آن برای نیروی دریایی خود آگاه شد، 5١درصد سهام شرکت نفت پارس و انگلیس را خریداری کرد و حق نظارت کامل بر آن شرکت را به دست آورد (١9١4م) بدین گونه این شرکت به بازوی پرقدرت اقتصادی و سیاسی دولت انگلیس تبدیل شد و زمینه اعمال نفوذ و مداخلۀ بیشتر انگلیسی ها را در ایران فراهم آورد.پس از انقلاب مشروطه، همواره میان دولت ایران و انگلیس اختلافات دامنه داری دربارۀ نحوه عملکرد شرکت نفت ایران و انگلیس و پرداخت سهم ایران وجود داشت. در نتیجۀ چنین اختلافاتی بود که رضاشاه امتیازنامه دارسی را یک طرفه لغو کرد اما خیلی زود قرارداد نفتی دیگری را با انگلستان منعقد نمود ( ١933م /١3١٢ش.) در قرارداد جدید، سهم ایران نسبت به قرارداد قبلی اندکی افزایش یافت و محدودۀ جغرافیایی قرارداد به میدان های نفتی شناخته شدهٔ جنوب کشور محدود گردید، اما در عوض، 30سال به مدت قرارداد افزوده شد. اوضاع سياسي واجتماعي ايران پس از شهريور 1320 نیروهای متفقین (شوروی و انگلستان و سپس آمریکا) پس از اشغال ایران در شهریور 1320و برکناری و تبعید رضاشاه از کشور،کنترل مستقیم راه های اصلی خلیج فارس به مرزهای شوروی و حفاظت از چاه ها و تأسیسات نفت جنوب را به دست گرفتند.آنان همچنین برخی از شخصیت های ایرانی هوادار دولت های محور و تعدادی از آلمانی های فعال در ایران را بازداشت کردند.با وجود آنکه دولت های اشغالگر تعهد کرده بودند که آذوقه و غله مورد نیاز مردم ایران را نیز تأمین کنند اما کمبود و گرانی موادغذایی و به ویژه نان در زمان جنگ جهانی دوم، موجب بروز مشکلات و اعتراض های خیابانی متعددی در شهرهای مختلف کشوراز جمله تهران شد. محمدرضاشاه پهلوی در ابتدای سلطنتش به منظور تحکیم جایگاه خویش، به اقدامات مختلفی دست زد. از جمله هنگام ادای سوگند در مجلس شورای ملی متعهد شد که مطابق قانون اساسی به عنوان یک پادشاه مشروطه، فقط سلطنت کند نه حکومت . او همچنین املاکی را که پدرش تصرف کرده بود، در اختیار دولت گذاشت تا آنها را به صاحبانشان بازگرداند. علاوه بر این، به مراجع تقلید اطمینان داد که حجاب را محدود یا ممنوع نخواهد کرد. در فاصله سالهای 1320تا 1332 شاه فقط بر ارتش مسلط بود و نظارت و قدرت اداری و اجرایی کشور در اختیار هیئت دولت و مجلس شورای ملی بود. اعیان و اشراف زمین دار و غیرزمین دار در مجلس، هیئت دولت و در سطح محلی، قدرت و نفوذ زیادی داشتند. در این دوره، مطبوعات و احزاب نیز به صورت گسترده و با شور و شوق فراوان فعالیت می کردند و نقش مؤثری در تحولات سیاسی و اجتماعی داشتند. زمينه هاي نهضت ملي شدن صنعت نفت سیاست موازنۀ منفی در دوران اشغال ایران، دولت های آمریکا و شوروی برای کسب امتیاز استخراج نفت در مناطقی که در خارج از محدوده قرارداد ١3١٢ش/ ١933م ایران و انگلیس قرار داشتند، از جمله نفت شمال ، به شدت با هم رقابت می کردند. در این میان، نمایندگان مجلس شورای ملی (دورۀ چهاردهم) به پیشنهاد دکتر محمد مصدق طرحی را به تصویب ساندند که دولت را از مذاکره و انعقاد قرارداد باکشورهای خارجی در خصوص نفت ایران بدون تأیید و تصویب مجلس منع می کرد (1323ش.) این مصوبه در حکم اتخاذ سیاست«موازنۀ منفی»، یعنی ایستادگی در برابر امتیازخواهی دولت های سلطه جو، بود و دقیقاً خلاف سیاست «موازنه مثبت» تلقی میشد، که تسلیم شدن در برابر قدرت های بزرگ و اعطای امتیاز به آنها را توصیه می کرد.