پرسشنامه کنترل فکر (docx) 9 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 9 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
×پرسشنامه کنترل فکر
Thought Control Questionnaire
ولز و دیویس(1994) 1، پرسشنامه TCQ را برای اندازهگیری تمایل افراد به استفاده از راهبردهای خاص فراشناختی و کنترل افکار مزاحم و ناراحت کننده به کار بردند. این پرسشنامه شامل 5 عامل است که حیطههای پایای راهبردهای کنترلی را اندازه میگیرد.
این عوامل شامل موارد زیر هستند:
-حواسپرتی (مثلاً: من کاری را انجام میدهم که از آن لذت ببرم.
-کنترل اجتماعی (مثلاً: من از دوستانم میپرسم، آیا آنها افکاری مشابه افکار من دارند). -نگرانی (مثلاً: من روی افکار منفی مختلفی تمرکز میکنم).
-تنبیه (مثلاً: من خودم را به خاطر فکر کردن در مورد افکارم تنبیه میکنم).
-ارزیابی مجدد (مثلاً: من سعی میکنم که تعبیر مجددی از افکارم بکنم) (ولز، .(1385
برای آماده کردن این پرسشنامه، ابتدا مصاحبهی نیمه ساختار و باز پاسخ با 10 بیمار که دارای اختلال اضطراب یا خودبیمارانگاری بودند و همچنین 10 فرد غیربیمار انجام شد. در این مصاحبه از افراد خواسته شد تا راهبردهای مورد استفادهی خود را برای مقابله با افکار مزاحم توضیح دهند. یافتههای مربوط به تحلیل عاملی نسخهی اولیه پرسشنامه در مورد دانشجویان، 6 عامل را شناسایی کرد. این عاملها راهبردهای رفتاری پرت کردن حواس، راهبردهای شناختی پرت کردن حواس، کنترل اجتماعی، نگرانی، تنبیه و
ارزیابی دوباره را شامل میشدند، اما در نسخهی نهایی پرسشنامه، راهبردهای رفتاری و شناختی پرت کردن حواس با یکدیگر ترکیب شدند و یک عامل را تشکیل دادند. این مقیاس از طریق یک سری مطالعات تحلیل عامل که پیدرپی انجام شد، تصحیح گردید و به نظر میرسد که دارای اعتبار و پایایی خوبی است. مقدار آلفا بر روی نمونه 229 نفری برای عامل حواسپرتی 0/72 برای کنترل اجتماعی 0/79 برای نگرانی 0/71 برای تنبیه 0/64 و برای ارزیابی مجدد 0/67 است. در آزمون مجدد به فاصله 6 هفته روزی 33 نفر ضریب همبستگی برای عامل حواسپرتی 0/68 برای کنترل اجتماعی 0/83 برای نگرانی 0/72 برای تنبیه 0/67 و برای ارزیابی مجدد 0/82 است. میانگین عوامل در نمونه غیربالینی برای عامل حواسپرتی 14/6 برای کنترل اجتماعی 14 برای نگرانی 10/4 برای تنبیه 10 و برای ارزیابی مجدد 14/4 است. میانگین این عوامل در افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی (ماژور) برای عامل حواسپرتی 12/3 برای کنترل اجتماعی 11/6 برای نگرانی 11/6 برای تنبیه 11/1 و برای ارزیابی مجدد 12/3 است (ولز، .(1385
به نظر میرسد که مقیاسهای فرعی TCQ نسبت به بهبود افسردگی و PTSD حساس هستند. این حساسیت نسبت به بهبود حواسپرتی و نگرانی و همچنین تعاملات معنادار بین وضعیت بهبود و مقیاسهای فرعی تنبیه و ارزیابی مجدد نیز دیده میشود (رینولذز 1و ولز، 1999 به نقل از ولز، ترجمه بهرامی و رضوان، .(1385
فتی، موتابی، مولودی و ضیایی (1389) در تحقیق خود با عنوان کفایت روانسنجی نسخهی فارسی » پرسشنامهی کنترل فکر« و »پرسشنامهی افکار اضطرابی« در دانشجویان ایرانی نحوه نمرهگذاری عاملها را به تفکیک اینطور گزارش کردند:
نحوه نمرهگذاری:
عامل 1 (پرت کردن حواس) شامل سؤالات 16، 21، 9، 19، 1، 30
عامل 2 (نگرانی) شامل سؤالات 22، 24، 7، 4، 26، 18
عامل 3 (کنترل اجتماعی) شامل سؤالات 29، 25، 8، 5، 12، 17
عامل 4 (تنبیه) شامل سؤالات 11، 6، 28، 2، 13
عامل 5 (ارزیابی دوباره) شامل سؤالات -20، 14، 3، 27، 23، 10
عاملهای بدست آمده تقریباً شبیه عاملهای استخراج شده در نسخهی انگلیسی و آلمانی پرسشنامه است. این یافتهها حاکی است که ساختار عاملی پرسشنامهی کنترل فکر صرفنظر از تفاوتهای فرهنگی جوامع غربی و شرقی یکسان و پایدار است.
در تحقیق فرزانه میکائیلی منیع (1389) با عنوان همسانی درونی و تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه کنترل تفکر ولز و دیویس نتیجهگیری کلی اینطور بیان شده است:
با توجه به نامناسب بودن بار عاملی برخی سؤالها و پایین بودن نسبی ضرایب پایایی، احتمالاض این پرسشنامه برای جمعیتهای غیربالینی کاملاً مناسب نیست و بهتر است مورد تجدیدنظر قرار گیرد.
بسیاری از مردم، افکار ناخوشایند و ناخواستهای را (به صورت کلامی یا تصویری) تجربه میکنند که به سختی قابل کنترل هستند. ما علاقهمند به دانستن شیوهایی هستیم که شما عموماً برای کنترل چنین افکاری استفاده میکنید. در زیر شماری از کارهایی ذکر شده که مردم برای کنترل این افکار انجام میدهند. لطفاً هر کدام را با دقت بخوانید و با گذاشتن علامت ضربدر در خانهی مناسب نشان دهید که اغلب کدام شیوه را بهکار میگیرید. پاسخهای صحیح یا غلط وجود ندارد. در مورد هر جمله زمان خیلی زیادی صرف نکنید.
کلید نمرهگذاری: =s) کنترل اجتماعی/=w نگرانی=R / ارزیابی دوباره/=P تنبیه=D / پرت کردن حواس
SWRPD*54321*871069*1218141116172201319
25242315212926272830
نمره کل:
نمرات معکوس 5)، 8، (12 میباشد(برگرفته از ولز، .(1385
پرسشنامه کنترل فکر Thought Control Questionnaire
در زیر شماری از کارهایی ذکر شده که مردم برای کنترل این افکار انجام میدهند. لطفاً هر کدام را با دقت بخوانید و با گذاشتن علامت ضربدر در خانهی مناسب نشان دهید که اغلب کدام شیوه را بهکار میگیرید. پاسخهای صحیح یا غلط وجود ندارد. در مورد هر جمله زمان خیلی زیادی صرف نکنید.
4=تقریباً همیشه 3= بیشتر مواقع 2= بعضی مواقع 1= هرگز
هنگامی که من یک فکر ناخوشایند یا ناخواسته را تجربه میکنم:1- به جای آن فکر، تصاویر مثبت را به یاد میآورم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □2- به خودم می گویم اینقدر احمق نباش.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □3- بر فکرم متمرکز میشوم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □4- یک فکر بد و پیش پا افتاده را جایگزین آن فکر میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □5- دربارهی آن فکر با هیچ کسی صحبت نمیکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □6- خودم را به خاطر فکر کردن در مورد آن فکر تنبیه میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □7- درگیر نگرانی های دیگر میشوم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □8- آن فکر را برای خودم نگه میدارم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □9- به جای آن، خودم را با کاری مشغول میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □10- در مورد درستی آن فکر با خودم مبارزه میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □11- به خاطر داشتن آن فکر از خودم عصبانی میشوم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □12- از مطرح کردن آن فکر اجتناب میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □13- به خاطر داشتن آن فکر بر سر خودم فریاد میکشم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □14- به طور منطقی آن فکر را تجزیه و تحلیل می کنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □15- برای متوقف کردن آن فکر خودم را نیشگون میگیرم و یا به خودم سیلی میزنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □16- به جای آن فکر به افکار خوشایندی میاندیشم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □17- در پی این هستم که بفهمم دوستانم با این افکار چه برخوردی میکنند.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □18- به جای آن فکر، به خاطر چیزهای کم اهمیتتر نگران میشوم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □19- کاری را انجام میدهم که از آن لذت میبرم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □20- تلاش میکنم تا مجدداً آن فکر را تفسیر کنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □21- دربارهی چیز دیگری فکر میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □22- بیشتر راجع به مشکلات کم اهمیتتری که دارم فکر میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □23- روش متفاوتی از فکر کردن راجع به آن فکر را امتحان میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □24- به جای آن فکر، راجع به نگرانیهای گذشتهام فکر میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □25- از دوستانم سؤال میکنم آیا آنها نیز افکاری مشابه افکار من دارند.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □26- بر افکار منفی گوناگونی تمرکز دارم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □27- دلایل داشتن آن فکر را سؤال میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □28- به خودم میگویم اگر آن فکر را داشته باشم، اتفاق بدی خواهد افتاد.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □29- راجع به آن فکر با یک دوست صحبت میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □30- خودم را با کاری سرگرم میکنم.تقریباً همیشه □ بیشتر مواقع □ بعضی مواقع □ هرگز □
منبع:
زارع، حسین؛عبدالهزاده، حسن؛ کاربرد آزمونها در روانشناسی شناختی، تهران، .1393