تحقیق درباره بيعت‏

↓↓ لینک دانلود و خرید پایین توضیحات ↓↓

فرمت فایل: word 

 (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات:20

قسمتی از متن فایل دانلودی:

بيعت از ماده بيع (ب - ى - ع) و به معناى عهد و پيمان و پذيرش رياست و حكومت كسى است.2 بيع به معناى خريد و فروش بين بايع و مشترى است بيعت نيز معامله‏اى است كه بين بيعت كننده و بيعت شونده واقع مى‏شود. بيع و بيعة از حيث شكل ظاهرى هم يكسان‏اند. در عرب رسم بود كه هنگام خريد و فروش پس از تعيين ثمن و مثمن، براى قطعى شدن معامله، دست راست خود رابه هم مى زدند و مى‏فشردند (مصافحه مى‏كردند)؛ اين عمل در بستن پيمان هم به كار برده مى‏شد و به تدريج در هنگام انعقاد پيمان و انتخاب فرمانده جنگ و رييس قبيله و... همين عمل مرسوم شد و به هنگام بيعت دست راست خود را در دست حاكم يا رييس يا فرمانده جنگ و... مى‏گذاشتند وابراز وفادارى مى‏كردند.
بيعت در اصطلاح عبارت است از تعهدى كه شخص يا اشخاصى به منظور اطاعت يا وفادارى نسبت به شخص يا اشخاص ديگر مى‏پذيرند و، در مقابل، شخص يا اشخاص بيعت شونده نيز وظيفه‏اى را بر عهده مى‏گيرند.
دانشمندان تعاريفى را براى تعريف بيعت آورده‏اند، از جمله «معناها المعاقدة و المعاهدة3...»،
كان المبايع يعاهد اميره‏4...» و «البيعة الصفقة على ايجاب البيع و على المبايعة».5
در اين تعريف‏ها از كلماتى نظير معاقده، معاهده و مبايعه (باب مفاعله) استفاده كرده‏اند كه داراى معناى طرفينى است و از آن‏جا كه بيعت يك نوع عقد است ودر عقد نيز دو طرف وجود دارد (ايجاب و قبول)، هر كدام چيزى رابه ديگرى واگذار كرده، حقى بر ديگرى پيدا مى‏كنند كه در صورت تخطّىِ يكى از آنها، تعهد و مسئوليت طرف مقابل نيز از بين مى‏رود؛ بنابراين، اثر بيعت با توجه به عقدى بودن و طرفينى بودن آن، پيدايش مسئوليت متقابل در طرفين اين عقد است. اين مسئله را در بيعت‏هاى انجام گرفته، خصوصاً در دوران اسلامى و در كلام بزرگان دين مبين اسلام و كارهاى آنها ملاحظه مى‏كنيم.
پيامبرصلى الله عليه وآله در عقبه‏ى ثانى به يثربيان فرمود: «با شما بر اسلام بيعت مى‏كنم.» برخى افراد سؤال كردند: يا رسول‏اللَّه، مى‏خواهيم بدانيم كه با بيعت، خدا و رسول او چه حقوقى بر ما پيدا مى‏كنند و ما چه حقوقى بر آنها داريم؟ پيامبرصلى الله عليه وآله به بيان آن پرداختند.6 امام على‏عليه السلام در نهج البلاغه به حقوق متقابل حاكم و مردم اشاره دارند: «اى مردم، مرا بر شما حقى و شما را بر من حقى است...».7
بنابراين، با توجه به تعاريف بيعت و كلمات دانشمندان و سخنان بزرگان دين (مانند پيامبرصلى الله عليه وآله و على‏عليه السلام) چنين استنباط مى‏شود كه بيعت يك امر تعاقدى و طرفينى است.

بيعت داراى دو نوع كاركرد است: 1- تأكيدى به معناى پذيرش رياست و حكومت و اعلام تعهد و وفادارى نسبت به شخص يا اشخاص. 2- انشايى به معناى اعطاى حاكميت و رياست (انتخاب رييس يا حاكم). اما پيش از پرداختن به نقش بيعت در عصر جاهلى، ناچاريم نگاهى به وضعيت سياسى و اجتماعى اين دوره‏ى شبه جزيره‏ى عربستان داشته باشيم و برخى سنت‏هاى آن رامورد بررسى قرار دهيم.
قدر مسلم اين است كه در حجاز آن روز، خصوصاً مكه و اطراف آن، نه يك حكومت مركزى به معناى امروزى وجود داشت و نه پادشاه و رييس كه تابع و خدم و حشم داشته باشد و نه رييس واحدى؛ حتى حكومت‏هاى كوچك و پراكنده نيز وجود نداشت. مكه از تعدادى شعب تشكيل شده بود كه هر شعبى مربوط به عشيره‏اى بود و امور هر شعب از قبيل اجراى قوانين و تأديب متمرّدين و... بر عهده‏ى رؤساى آن، كه همان اهل حل و عقد بودند قرار داشت.8
بنابراين، اساس زندگى جامعه‏ى عرب قبل از اسلام بر سازمان عشيره‏اى و قبيله‏اى استوار بود، به طورى كه مى‏توان گفت بارزترين خصيصه‏ى عرب درا ين دوره نظام عشيره‏اى آن بود. تيره‏ها و قبايل بسيارى در سراسر شبه جزيره‏ى عربستان پراكنده بودند وتمام معيارها و افتخارات آنها بر اساس انتساب به قبيله بود. قيبله در واقع نوعى دولت كوچك در صحرا بود كه همه‏ى اركان يك دولت را، جز سرزمين محدود و ثابت، در اختيار داشت.9
هر قبيله براى خود مجلسى از شيوخ داشت كه رياست آن با شيخى بود كه از ميان خود انتخاب مى‏كردند و او را رييس يا شيخ يا امير يا سيد قبيله مى‏ناميدند كه امور قبيله به دست او اداره مى‏شد و تصميمات مختلف، مانند اعلان جنگ وصلح و... به عهده‏ى او بود؛ البته او نمى‏توانست استبداد به خرج دهد و قبل از صدور دستور در تصميم‏گيرى‏هاى مهم، با اهل رأى و بزرگان قوم مشورت مى‏كرد.10
رياست در ميان قبايل عرب عصر جاهلى غالباً از طريق وراثت منتقل مى‏شد و پس از مرگ رييس قبيله، پسر بزرگ او (يا لايق‏ترين فرزند او ) جانشين پدر مى‏شد.11 البته در برخى موارد (مثلاً اگر رييس متوفى پسرى نداشت كه جانشين او شود، يا اين‏كه پسران او بر سر جانشينى او اختلاف مى‏كردند و احتمال از هم پاشيده شدن و از بين رفتن اصل قبيله وجود داشت) اهل حل و عقد با انتخاب بهترين وقوى‏ترين فرد از فرزندان رييسِ متوفى، يا با نصب مرد ديگرى از نزديكان و اقوام او كه سزاوار جانشينى بود، اختلاف را از بين مى‏بردند.12
و...