تحقیق درباره سيماى يهود در ادب منظوم پارسى

↓↓ لینک دانلود و خرید پایین توضیحات ↓↓

فرمت فایل: word 

 (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات:13

قسمتی از متن فایل دانلودی:

سيماى يهود در ادب منظوم پارسى

(از سده سوم تا سده هفتم ه.ق)

بررسى آثار منظوم ادب پارسى در ارتباط با يهوديان، گذشته از اين كه ما را با نحوه‏ى تفكر شعرا و سخنوران در مورد يك گروه اقليت فكرى و مذهبى آشنا مى‏كند، مى‏تواند ما را به درك بهتر اوضاع زندگى يهوديان آن دوره‏ها رهنمون سازد. آثار اين بزرگان كه در واقع، بخش مهمى از هويت ملى و فرهنگى ما را تشكيل مى‏دهد، ارزش زيادى در درك صحيح الگوهاى رفتارى دارند. داشتن تساهل و تسامح در برخورد با افكار و عقايد مخالف فكرى و مذهبى، پرهيز از جزم‏انديشى و اختلافات فرقه‏اى و عقيدتى و هم‏چنين پرهيز از ظاهربينى و درك حقيقت موجود در هر دين و آيينى اساس فكر و انديشه‏ى پديدآورندگان اين آثار است.

واژه‏هاى كليدى: ايران، يهوديان، ادب پارسى، مذهب، بنى اسرائيل، جهود.

بازتاب سيماى يهود در ادب منظوم پارسى در سده‏ى سوم تا سده‏ى هشتم هجرى قمرى از دو لحاظ قابل توجه است. نخست اين كه شاعران و سخنوران اين دوره‏ها به لحاظ فكرى، نسبت به يهود چگونه مى‏انديشيدند و چه عواملى بر نحوه‏ى نگرش آنها تأثير مى‏گذاشت و ديگر اين كه، كدام بخش از زندگى اجتماعى اين قوم در آثار منظوم اين دوره بازتاب يافته است.

اخبار مربوط به يهوديّت و يهوديان در اين گونه آثار به دو شكل جلوه‏گر شده است. بخشى از اين اخبار در واقع، بازتاب همان روايات و حكاياتى است كه در قرآن آمده است. كمتر سخنورى را مى‏توان يافت كه از قصص بنى‏اسرائيل و انبياى اين قوم سخنى به ميان نياورده باشد. برخى از ويژگى‏هاى مربوط به انبيا، سمبلى است براى بيان احساسات درونى شاعر، على‏الخصوص هنگامى كه پيامبر اسلام صلى‏الله‏عليه‏و‏آله نعت مى‏شود، جامع تمام صفات برگزيده‏ى پيامبران پيشين خود معرفى مى‏گردد، پيامبرى كه حُسن يوسف، هيبت موسى، شكوه سليمان و حلم عيسى را به همراه دارد. نه تنها سخنوران و مورّخان اسلامى، بلكه تمام اقشار جامعه به پيروى از قرآن با احترام و تقدس خاصى از پيامبران بنى‏اسرائيل سخن مى‏گويند، اصلى كه شايد خود يهوديان به پيروى از تورات، چندان آن را مراعات نمى‏كنند.

بخش دوم اخبار وارده در رابطه با خود قوم يهود است. قرآن در معرفى اين قوم، اوصاف چندان مثبتى به كار نمى‏برد؛ حرص شديد به دنيا،1 كتمان حقايق،2 سعى و اهتمام به قتل انبيا،3 بهانه‏جويى و خيانت در امانت4 از جمله صفاتى است كه قرآن در مورد آنان به كار مى‏برد. در مجموع اسلام حُسن نظرش به مسيحيّت بيشتر از يهوديّت است. دليل موضع‏گيرى تند قرآن برضدّ قوم يهود ريشه در عملكرد خود قوم يهود داشت. تا زمانى كه يهوديان برضدّ اسلام و پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله موضع خشنى اتخاذ نكرده بودند، قرآن نيز موضع منفى‏اى نگرفته بود، اما با هجرت پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله از مكه به مدينه و آغاز تنش بين مسلمانان و يهوديان كه نتيجه‏ى پيمان‏شكنى خود يهوديان بود، موضع قرآن و به پيروى از آن بينش مسلمانان نسبت به يهود تغيير كرد. طبيعى است، مسلمانى كه قرآن مى‏خواند و از اوصاف قرآنى يهود آگاه مى‏شود، نمى‏تواند نگرش چندان مثبتى نسبت به اين قوم داشته باشد. شعرا و سخنوران نيز تحت تأثير قرآن ديد مثبتى نسبت به يهوديان نداشتند. قرآن مؤثرترين عامل شكل‏گيرى افكار مسلمين نسبت به امور بود.

اين گروه نخبه و تحصيل‏كرده كه در واقع متولَّيان فرهنگى جامعه محسوب مى‏شدند، سعى داشتند تا سطح اخلاق را در جامعه بالا برده و فرهنگ ايرانى ـ اسلامى را غنا بخشند. غالب اخبار و روايات اين گروه تكيه بر اخلاق داشت و بر رشد و توسعه‏ى اخلاق اسلامى تأكيد مى‏نمود. اگر رفتار قوم يهود، مورد انتقاد واقع مى‏شد به خاطر گذشته‏ى تاريخى منعكس شده‏ى آنان در قرآن و هم‏چنين عملكرد آنان در جامعه‏ى آن زمان بود. غالب مشاغل تحريم شده و مكروه5 در اسلام از سوى يهوديان اداره مى‏شد، آنان بزرگترين رباخواران جامعه محسوب مى‏شدند. حال، اگر مسلمانى به چنين عمل ضد اخلاقى مبادرت مى‏نمود به يهود تشبيه مى‏شد. انجام اعمال منافى شرع و اخلاق در خفا از سوى مسلمين از جمله‏ى ديگر اقداماتى بود كه عامل به آن به يهود تشبيه مى‏گرديد. گر چه بيت ذيل، مربوط به چند دهه‏ى متأخر از دوره‏ى مورد بحث ماست، اما به كارگيرى آن از سوى حافظ ناشى از ريشه‏دار بودن چنين رفتارى است؛ رفتارى كه جامعه‏ى اسلامى به خوبى از آن آگاه بود.

و...