اِصفَهان شهری تاریخی در مرکز ایران است. این شهر مرکز استان اصفهان و نیز شهرستان اصفهان است. اصفهان، سومین شهر بزرگ ایران و سومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران و مشهد است و همچنین یکصد و شصت و پنجمین شهر پرجمعیت جهان و نهمین شهر پرجمعیت باختر آسیا بهشمار میرود. کلانشهر اصفهان نیز هجدهمین کلانشهر پرجمعیت خاورمیانه است. این شهر در بین سالهای ۱۰۵۰ تا ۱۷۲۲ میلادی به ویژه در سدهٔ شانزدهم میلادی در هنگام پادشاهی صفویان پایتخت ایران شد و رونق فراوانی گرفت. بناهای تاریخی متعددی در شهر وجود دارد که شماری از آنها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو به ثبت رسیدهاند. این شهر به داشتن معماری زیبای اسلامی، پلهای سرپوشیده، مسجدها و منارههای منحصربهفردش نامآور است. این امر سبب شده تا در فرهنگ عامه، اصفهان نصف جهان، لقب بگیرد. این شهر در آذر ۱۳۹۴ (دسامبر ۲۰۱۵) به همراه رشت به عنوان نخستین شهرهای ایران، به شبکه شهرهای خلاق جهان زیر نظر یونسکو پیوست.
فهرست مطالب:
معرفی شهر اصفهان
موقعیت جغرافیایی
لقب نصف جهان
دلایل اهمیت شهر اصفهان
نام های پیشین
تاریخچه
ماکسیم سیرو
جی باستانی
یهودیه
ابن فقیه همدانی تاریخدان ایرانی
دوران ساسانیان
اسپهان
سده های نخست اسلامی
دیلمیان
دوره سلجوقی
دیدگاه ناصر خسرو درباره اصفهان
دوره صفوی
دوره قاجار
لرد کرزن
دوره انقلاب اسلامی و پس از آن
منطقه تاریخی شهر اصفهان
معماری
معماری پیش از اسلام
معماری سلجوقیان
معماری صفویان
معماری معاصر
جغرافیای طبیعی
آب و هوا
مردم شناسی و فرهنگ
جمعیت
اقوام ساکن اصفهان
فارسی زبانان
لرها
ترک ها
آذری ها
ارامنه
گرج ها
زبان
دین و مذهب
مراحل ورود مذهب تشیع به این شهر
یهودیان اصفهان
ارامنه و زرتشتیان
فامیلی های رایج
آداب و رسوم
روز و نماد اصفهان
ابهام در تعیین روز اصفهان
نماد جانوری اصفهان
ساختار شهری
شهرداری
نظم و امنیت
سلامت و بهداشت
زیرساخت های اولیه
پارک و فضای سبز
کوه صُفه
ساختمان های بین المللی
گردشگری
جاذبه های تاریخی
مکان های تفریحی رفاهی
پل ها
بازارها
مساجد
محله ها
خانه های قدیمی
جاذبه های مذهبی
خانقاه ها
کلیساها
کنیسه ها
گورستان ها
موزه ها
صنایع دستی
غذاهای سنتی
سوغات
گز اصفهان
صنایع بزرگ
ترابری
فرودگاه
قطار (مترو) شهری
خواهرخواندگان
و...