مکانیک آماری، یکی از مباحث مطرح در فیزیک است که به سیستمهایی با تعداد متغیرهای بسیار زیاد میپردازد. این متغیرها میتوانند ذراتی چون اتمها، مولکولها، یا ذرات بنیادی باشند که تعداد آنها میتواند هممرتبه با عدد آووگادرو باشد. در این مبحث، با استفاده از خاصیتهای میکروسکوپی این ذرات مانند ساختار اتمی و برهمکنش بین آنها، اطلاعاتی در مورد خواص ماکروسکوپی سیستم مانند فشار، انتروپی و انرژی آزاد گیبس، از طریق محاسبات و روشهای آماری به دست میآید. مثلاً معادلههای حالت در ترمودینامیک توسط مدلهای میکروسکوپی-آماری مشتق میشوند.
مکانیک آماری شکوفایی خود را قبل از همه، مدیون دانشمندان کلاسیکی نظیر لودویگ بولتزمان، جوسایا ویلارد گیبز و جیمز کلرک ماکسول میباشد.
هدف مکانیک آماری پیش گویی، درک پدیدههای ماکروسکوپی و محاسبه خواص آنها از روی خواص مولکولهای منفرد سازنده آن سیستم است.
مکانیک آماری همانند پلی است که خواص ذرهای (نتایج مکانیک کوانتومی) را به خواص ماکروسکوپی (نتایج ترمودینامیک) سیستم مربوط میکند.
ترمودینامیک قادر است بین بسیاری از خواص ارتباط برقرار نماید، ولی در رابطه با مقدار آن و علتها هیچ اطلاعاتی نمیدهد. برعکس، در مکانیک آماری صحبت از علتها، چراها و اندازهگیری مقادیر است.
فهرست مطالب:
فصل اول: اساس آماری ترمودینامیک
فصل دوم: اجزا و اساس نظریه هنگرد (آنسامبل)
فصل سوم: هنگرد بندادی (Canonical Ensemble)
فصل چهارم: هنگرد بندادی بزرگ
فصل پنجم: فرمول بندی آمار کوانتومی
فصل ششم: تئوری گازهای ساده
فصل هفتم: سیستم های ایده آل بوزی
فصل هشتم: سیستم های ایده آل فرمیونی
فصل نهم: ترمودینامیک جهان اولیه (Thermodynamics of the Early Universe)
فصل دهم: مکانیک آماری سیستم های با بر هم کنش: روش بسط خوشه ای
فصل یازدهم: مکانیک آماری سیستم های با بر هم کنش: روش میدان های کوانتیده
فصل دوازدهم: گذارهای فاز: بحرانی، عمومی سازی و مقیاس بندی
فصل سیزدهم: گذارهای فاز: نتایج دقیق (یا تقریبا دقیق) برای مدل های گوناگون
فصل چهاردهم: گذارهای فاز: راهکار باز بهنجارش گروه (The Renormalization Group Approach)
فصل پانزدهم: مکانیک آماری نوسانات و عدم توازن (Fluctuations and Nonequilibrium Statistical Mechanics)
فصل شانزدهم: شبیه سازی کامپیوتری
این حل مسائل شامل جواب تقریبا 85 درصد مسائل می باشد.