9 صفحه word |فونت tahoma سايز 14| قابل اجرا در آفيس 2010 و نسخه هاي جديدتر|قابل ويرايش و آماده چاپ
بخشی از تحقیق
خوردگي، زيانها و روشهاي كنترل آن
يكي از مهمترين عوامل تخريب تجهيزات صنعتي، پديدة خوردگي است كه به عنوان يكي از زيانبارترين آفتهاي صنايع مطرح ميگردد. اين زيانها به حدي اهميت دارد كه تحقيق در حوزههاي مربوط به فناوريهاي كنترل خوردگي، بخش عظيمي از پژوهشها و تحقيقات كشورهاي پيشرفته را به خود اختصاص داده است. اين مطالعات به تدوين استراتژيها, قوانين، آييننامهها و روشهاي مؤثري در زمينة پيشگيري و رفع اثرات خوردگي منجر شده كه تحت عنوان "مديريت خوردگي مورد مطالعه قرار ميگيرند. در كشور ما نيز به دليل جايگيري صنايع نفت، گاز و پتروشيمي، در مناطق مستعد پديدة خوردگي, بررسي اين پديده و مديريت آن، ازاهميت فوقالعادهاي برخوردار ميباشد .
خوردگي، فرآيندي طبيعي است كه فلزات را مورد حمله قرار ميدهد. از آنجايي كه فلزات، مصرف گستردهاي در جهان امروزي دارند، خوردگي تبديل به پديدهاي شده كه اطراف ما را احاطه كرده است. وسايل خانه، اتومبيل، تجهيزات صنعتي و لولههاي نفت و گاز مورد حمله خوردگي قرار ميگيرند و اين پديده ضررهاي مالي فراواني را موجب ميگردد.
به عنوان مثال, مسالة خوردگي در كشور كانادا در فاصله زماني 1977 تا 1996، 10 بار باعث نشتي خطوط لوله و 12 بار باعث انفجار گرديده كه از جهاتي اهميت اين موضوع را تا حدي آشكار ميسازد. گزارشات خرابيهاي حاصل از خوردگي نشان ميدهد كه علل وقوع اين پديده عمدتاً بر اثر كوتاهيهاي مصيبتبار در لولهكشيها و ساخت و نصب تجهيزات ميباشد كه منجر به انفجار، آتشگرفتن و منتشرشدن مواد سمي در محيط زيست ميگردد. علاوه بر آن مخارجي نظير، جايگزينكردن تجهيزات خورده شده، تعطيلي و خاموشي واحدها بهدليل جايگزيني تجهيزات خورده شده، ايجاد اختلال در فرآيندها بهدليل خوردگي تجهيزات و عدم خلوص محصولات فرايندي به دليل نشت ناشي از خوردگي در اتلاف محصولات مخزنهايي كه مورد حمله خوردگي قرار ميگيرند، از مهمترين هزينهها و زيانهاي حاصل از خوردگي ميباشد.
ضرر سالانة اثرات خوردگي در ايالات متحده و اروپا حدود 3.1 درصد توليد ناخالص داخلي برآورد ميگردد كه طبق آمار، خسارت خوردگی که طی 22 سال گذشته در صنایع آمریکا رخ داده ، چیزی حدود 380 میلیارد دلار می باشد . میانگین سالانه این خسارت ها حدود 17 میلیارد دلار است که از کل هزینه سوانح طبیعی از قبیل زلزله ، سیل ، و آتش سوزی در این کشور بیشتر می باشد.
از هزينههاي فوقالذكر (380 ميليارد دلار)، 7 ميليارد دلار سهم لولههاي انتقال مايعات و گازها، 9.47 ميليارد دلار هزينة خوردگي در واحدهاي فراورش و 6.8 .ميليارد دلار متعلق به صنايع پالايشگاهي و مجتمعهاي گاز و پتروشيمي ميباشد.
همچنين بنابر آمار ارائه شده 15 تا 20 درصد از نشتيها در تاسيسات صنعت نفت بهدليل خوردگي ميباشد.
پژوهشها نشان ميدهد با رعايت ضوابط و اصول مربوطه ميتوان از 70 درصد اين خسارتها جلوگيري كرد. طبق گزارش انستيتو باتل با اعمال سادة دانش و .تكنولوژي موجود، از يك سوم هزينههاي خوردگي صنايع جلوگيري به عمل ميآيد .
نكتة ديگري كه غالباً مورد غفلت قرار ميگيرد اين است كه خسارات غيرمستقيم خوردگي در برخي موارد به مراتب بيشتر از خسارات مستقيم آن ميباشد. بهعنوان نمونه، تعويض پروانة پمپ سانتريفوژ نه تنها هزينهاي براي تعمير خود قطعه ايجاد ميكند، بلكه قطع جريان در فرآيند، باز و بستهشدن پمپ و هزينه دستمزد را نيز بهدنبال دارد .
در كنار اين خسارات، هدررفتگي و تضييع مواد و آلودگيهاي ناشي از آن كه در نتيجه خوردگي بهوجود ميآيد، باعث بروز نتايج وخيمي در رابطه با ايمني و محيط زيست ميگردد.
تحليل دادههاي حاصل از ضايعات هيدروكربنها نشان ميدهد كه خوردگي به لحاظ آماري دومين عامل ايجاد اين هدررفتگي ميباشد. اهميت موارد ذكرشده به حدي است كه در قوانين فدرال ايالات متحده، بر لزوم نصب و ارائه راهكارهاي كنترل خوردگي بهوسيله متصديان خطوط لوله تاكيد گرديده و عدم پيروي از اين قوانين مشمول مجازاتهاي مدني و جنايي شده است. همچنين در ساير صنايع از جمله نفت، گاز و پتروشيمي نيز راهكارهاي علمي، تكنولوژيكي و حقوقي جهت جلوگيری از خطرات و هزينههاي خوردگي در دست مطالعه و تصويب ميباشد.