نقشه یک تصویر نمادین از روابط بین المانها مانند اشیاء، مناطق و مضامین است.
بسیاری از نقشهها حالت ایستا دارند و بر روی کاغذ یا سایر رویههای بادام ترسیم میشوند، در حالی که برخی دیگر پویا و تعاملی هستند. اگر چه بیشتر برای به تصویر کشیدن دادههای جغرافیایی از نقشه استفاده میشود ولی از نقشه برای نشان دادن ارتباط موارد دیگری مانند DNA، نقشه برداری از مغز، ارتباط و توپولوژی شبکههای رایانه ای با اصول و قواعد متفاوت استفاده میشود. نقشهها به تناسب مدل ریاضی مورد استفاده میتوانند دو بعدی مانند نمایش کلاسیک نقشه زمین، سه بعدی مانند فضا داخلی زمین یا نقشه برداری مدرن یا حتی در سیستم مختصاتهای انتزاعی تر مانند مدلسازی پدیدههایی که متغیرهای مستقل زیادی دارند، تولید و نمایش داده شود.
از آنجا که اولین کاربرد نقشهها به شکل نمایش دوبعدی از سطح جهان برای کاربردهای مملکت داری و نظامی بودهاست رایجترین تعریف از نقشه را عبارت از تصویر قائم تمام یا قسمتی از عوارض مصنوعی و طبیعی زمین به نسبتی کوچکتر بر روی صفحه تصویر میدانند.
میدانیم دنیا اطراف ما بر روی سطح کروی یا دقیق تر بگوییم سطح بسیار شبیه به بیضوی قرارداد که در ابعاد کوچک که کرویت قابل صرف نظر کردن باشد به شکل فضا سه بعدی برای ما قابل درک است. سیستم تصویر در تولید نقشه رابطه ریاضی است که امکان تصویر کردن مختصات نقاط در فضا سه بعدی قرار گرفته بر پوسته کروی را به شکل نمایش دو بعدی را ایجاد میکند. مدلها و روشهای متعددی برای تبدیل این دو فضا به هم وجود دارد که انتخاب آنها به تناسب و نوع کاربرد ما بستگی دارد.
فهرست مطالب:
سطح تراز مبنا يا ژئوئيد
نصف النهار
مدار
ضریب فشردگی بیضوی
نمايش شماتيك شيوه اندازه گيري طول و عرض جغرافيايي
مختصات جغرافيايي
طول جغرافيايي
سيستم هاي تصوير
سيستم هاي تصوير استوانه اي
سيستم تصوير مركاتور
سيستم تصوير جهاني U.T.M