صفحه محصول - زندگی نامه ی 10 تن از مفاخر و مشاهیر کُرد درس آزاد ادبیات فارسی پایه هفتم، هشتم ، نهم و متوسطه دوم

کردستان محل پرورش مفاخر ارزشمند و گرانمایه ای بوده است که در عرصه های مختلف در داخل کشور و حتی فراتر از مرزها و در عرصه جهانی نقش مهم و موثری داشته اند.
بنا به اسناد، کتاب ها و مدارک تاریخی مقر ظهور زردشت در این ناحیه بوده و حتی شیخ شهاب الدین سهروردی را منسوب به این منطقه از ایران می شمارند.
مفاخر و بزرگان کرد با تاریخ بشریت و دین اسلام گره خورده اند تا جاییکه صلاح الدین ایوبی از سرداران و فاتحان بزرگ جنگ های صلیبی از کردان نام آور بوده است.
شاعران برجسته ای مانند مولوی کرد، نالی، مستوره اردلان، امیرنظام گروس، فاضل گروسی، آیت الله شیخ محمد مردوخ و همچنین نویسندگانی همانند هژار، استاد هیمن، محمد قاضی و عبدالکریم مدرس از مفاخر کرد و کردستان به شمار می آیند.

مغز ناسا
پرفسور مظفر پرتوماه از نخستین استادان ایرانی رشته فیزیک هسته ای بود وی حدود سه دهه در سازمان فضایی ناسا به پژوهش علمی اشتغال داشت.

پروفسور مظفر پرتوماه پس از طی تحصیلات متوسطه، جهت ادامه تحصیل به آمریکا رفت و تحصیلات خود را تا اخذ مدرک دکتری در رشته فیزیک هسته ای ادامه داد. مرحوم دکتر پرتوماه سپس به سازمان فضایی ناسا پیوست، که این همکاری تا چند سال پیش ادامه داشت.
پرفسور پرتوماه، همچنین از فعالان انجمن های اسلامی دانشجویان در آمریکا بود. وی پس از پیروزی انقلاب ایران، ازسوی دولت موقت به همراه هیات حل اختلاف به سنندج اعزام شد و مدتی به عنوان مشاور استاندار کردستان فعالیت داشت. پرفسور پرتوماه، پس از واقعه 11 سپتامبر، به دلیل اعتقادات و فعالیت های مذهبی، از سازمان فضایی آمریکا اخراج شد و در سال های اخیر به عنوان مسئول پرتودرمانی در موسسه سرطان درمانی واشنگتن به فعالیت اشتغال داشت. پرتوماه، به دلیل سکته قلبی، در 70سالگی درگذشت.
مظفر پرتوماه، فیزیکدان برجسته ایرانی که در سال 1314 در شهر فرهنگی سنندج دیده به جهان گشود، تحصیلات ابتدایی و سیکل اول را باعنوان شاگرد ممتاز در شهر سنندج گذراند و وارد دانشسرای مقدماتی شد و بعد از دو سال تحصیل، به عنوان شاگرد نمونه دیپلم ناقص را اخذ کرد.
مقطع دبیرستان را در «دبیرستان هدایت» سنندج گذراند و به عنوان شاگرداول در رشته ریاضی فیزیک موفق به اخذ دیپلم کامل متوسطه شد.
مظفر پرتوماه بعد از اخذ دیپلم بلافاصله در آزمون سراسری شرکت به عنوان شاگرد ممتاز سنندج و نفر هفدهم کشور در کنکور سراسری وارد دانشسرای عالی تهران شد.
سه سال در دانشسرای عالی به تحصیل پرداخت و در آنجا نیز به عنوان نفر اول شناخته شد. هوش بالا و کسب رتبه های اول در مقاطع مختلف دوران تحصیل زمینه اعزام وی را به کشور ایالات متحده آمریکا از سوی وزارت فرهنگ وقت فراهم کرد.
البته قبل از اعزام به خارج براساس عشق و علاقه به شهر و دیارش به کردستان باز می گردد و بیش از یک و نیم سال در کسوت معلمی به مردمان مرزدار و مهربان شهر سقز خدمت می کند.
این فیزیکدان برجسته ایرانی بلاخره راهی کشور ایالات متحده آمریکا می شود و در وسکانسین، شهر مَدیسون اقامت و بعد از فراگیری زبان انگلیسی و تشکیل خانواده در دانشگاه وسکانسین، یکی از 10 دانشگاه معتبر و مهم آمریکا در رشته فیزیک هسته ای تحصیلات خود را تا مقطع دکترا ادامه می دهد.
وی پس از گرفتن مدرک لیسانس با تعدادی از دانشجویان مسلمان دیگر کشورهای مقیم آمریکا آشنا و به انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا به عنوان عضو رسمی می پیوندد و فعالیت دینی خود را با آنان آغاز می نماید.
وی بعد از کسب درجهٔ دکترای فیزیک هسته ای، فعالیت حرفه ای خود را در سازمان فضایی آمریکا همان ناسا آغاز می کند و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 57 برای خدمت به کشور، که بنا بود در آن حکومت اسلامی تشکیل شود غرب را رها و به آغوش میهن باز می گردد.
در سال 58 از طرف بنی صدر برای همکاری با دولت مرکزی دعوت و با عنوان مشاور عالی رئیس جمهور در امور علمی و رئیس «سازمان صنعتی پژوهش های ایران» منصوب می شود اما بعد از مدتی به دلایلی استعفا می دهد و متعاقب آن او نیز همچون بسیاری دیگر از انقلابیون کنار نهاده و به حاشیه رانده می شود.
به ناچار دوباره راهی غرب می شود تا فعالیت های خود را در ناسا ادامه دهد، اما در آن جا هم به خاطر ایرانی بودن، همکاری با شورای انقلاب و دولت جمهوری اسلامی که در آن موقع دشمنی سختی با آمریکا داشت و «ماجرای گروگانگیری» در ایران روی داده بود مانع همکاری وی با ناسا می شوند و عملاً مورد تبعیض و بی مهری دولتمردان آمریکا قرار می گیرد.
وی تحصیلات خود را در زمینه فیزیک پزشکی پی می گیرد و بعد از فراغت تحصیل در مقطع فوق دکترای تخصصی در موسسه ای در زمینه درمان سرطان در بیمارستان ناسا کار خود را شروع و به موفقیت های چشمگیری در این زمینه هم دست می یابد که از جمله آن اختراع دستگاهی برای کمک به بیماران سرطانی است وی مدت 19 سال در بیمارستان ناسا در زمینه فیزیک سرطان فعالیت می کند.

بزرگ شاعر هجوی و هزلی
شیخ رضا طالبانی یا شیخ رضا شاعر و هجونویس کرد فرزند شیخ عبدالرحمان طالبانی از مشایخ طریقت قادریه طالبانی و از مشاهیر ادبیات سورانیست.

از مشاهیر نام دار کرد که نزدیکی چمچمال دیده به جهان گشود و از همان دوران کودکی قرآن و علوم دینی را نزد پدر فرا گرفت.
وی بعد از فراگیری قرآن فقه و بدیع و بیان را نزد علمای آن زمان آموخت پدر و برادرش شیخ علی محدث را که از مشایخ طریقت قادری طالبانی در کرکوک بودند ترک کرد و سپس برای تحصیل علم به شهر کویه رفت نزد عمویش در آن دیار ماندگار شد.
شعرنویسی که اشعاری به زبان های کردی، فارسی، عربی و ترکی از او به جا مانده است بیشترین شهرت شیخ رضا شاعر به خاطر شعرهای هجوی و هزلی است.
این شاعر بنام کرد در استانبول در نهضت مشروطه خواهی عثمانی شرکت کرد و بیشترین عمرش را در شهرهای کرکوک و بغداد گذراند.
کتاب زندگی دنیوی این شاعر و فاخر کرد زبان در سال 1910 در بغداد بسته شد و در کنار مقبره عبدالقادر گیلانی به خاک سپرده شد.
یا رسول الله چه باشد چون سگ اصحاب کهف داخل جنت شوم در زمرهٔ اصحاب تو
او رود در جنت و من در جهنم کی رواست او سگ اصحاب کهف و من سگ اصحاب تو

استاد براتعلی نورایی
استاد براتعلی نورانی مشهور به کابرات، نوازنده چیره دست دهل، در سال 1321 در شهر سنندج دیده به جهان گشود، وی که یکی از بهترین هنرمندان برجسته و نوازنده با سابقه و توانمند ساز دهُل بود به همراه استاد عبدالله شریعتی به عنوان زوجی هنری در جشنواره های مختلف در کشورهایی چون فرانسه، آلمان، یونان، روسیه و عراق حضور داشتند و ضمن کسب مدارج و عنوان های برتر، هنر و آداب و رسوم و فرهنگ اصیل ایرانی ها و به ویژه کردها را بهتر و بیشتر به دنیا معرفی کرده اند و در جشنوارە های ملی نیز حضوری ثمربخش داشته و موفق به کسب رتبه های ارزشمند این حوزه شده اند و نشان و افتخاری برای دیارشان بودند.

تعداد 60اسلاید وفایل پاورپوینت در حالت به صورت فشرده در قالب winzipقابل دانلود می باشد.

فایل پاورپوینت است با برنامه آفیس باز می شود

امیرالکتاب عبدالحمید ملک الکلامی از جمله ستارگان درخشان آسمان هنر و ادب و زاده کردستان است، امیرالکتاب فرزند عبدالمجید ملک الکلامی سقزی و نواده ی عبدالکریم سقزی بودند. پدر و پدر بزرگش این نام دار کرد از دبیران و خوشنویسان و شاعران و رجال نامدار عهد ناصری بودند. ملک الکلامی ها از خاندان اصیل و ریشه دار اختیارالدینی های بانه بوده که تا وفات عبدالکریم سلطان، آخرین فرمانروای بانه در سال 1289 هـ. ق از حکمرانان بانه بوده اند. وجه تسمیه ی این خاندان به اختیارالدینی بدین سبب است که ایشان در صدر اسلام با میل و رغبت خود به اسلام گرویده اند. عبدالحمید ملک الکلامی در سال 1262 شمسی در سنندج چشم به جهان گشود و از دوران کودکی تا اوان جوانی در همانجا به کسب علوم و فضایل و کمالات و هنرها پرداخت و با پدر خود سفری نیز به حجاز کرد و مراسم حج را به جا آورد. به لغت عرب مسلط بود و تقریبا حافظ تمام قران. با بسیاری از تواریخ متداول آشنا بود و در اقسام ادبیات زبان فارسی استاد و منشی زبر دست بود و نثری شیوا داشت و شعر را خوب می شناخت و می خواند و می سرود و در شعر( شرقی) تخلص می کرد. خوش محضر و نکته سنج و حافظه ای نیرومند داشت و مکرر دیدم قصایدی که بیش از یکصد بیت داشت را بدون تامل و به دنبال هم می خواند. از هنرهای دستی، نقاشی آبرنگ، گراور، نقاری و حکاکی بهره تمام داشت و بعضی سر سکه ها که در دوره او در ضرابخانه دولتی ضرب می شد را او کنده است، مرکب می ساخت و کاغذ را خوب رنگ و آهار و مهره می کرد. به نگهداری انواع گل ها علاقه داشت و نژادهای مختلف گیاهان راخوب می شناخت. بذال و سخی الطبع بود و از علایق دنیوی گریزان و تسلط وی در کتابت خطوط متنوع به آن درجه بود که در نیم قرن اخیر خوشنویسی به جامعیت او نیامده است. نسخ و ثلث و ریحان و محقق و نستعلیق و شکسته نستعلیق و شکسته تعلیق را استادانه می نوشت. امیرالکتاب در شب چهارم مهر ماه سال 1328 شمسی در سن 66 سالگی چشم از جهان فرو بست و در امام زاده عبدالله تهران مدفون گردید. شهید عشق ماموستا محوی؛ ملا محمد پسر ملاعثمان از خلیفه های شیخ عثمان سراج الدین طویله بوده اندو از نوادگان عالم بزرگ شیخ رش به سال ١٨٣٧،١٨٣6 میلادی دیده به جهان گشود. ملامحمد مشهور به محوی یکی از علمای کوردستان، شاعری شهیر، توانا و برجسته ای بود که از معروفترین شاعران کرد به شمار می رود، اشعار این شاعر نامی حول محور چندین موضوع خاص به گردش در آمده و نمایان می شوند که مجموع اشعار ایشان در کتاب دیوان محوی گردآوری شده است. محوی در سن هفت سالگی به مکتب رفت و مدتی نیز نزد پدرشان مشغول به فرا گیری علوم پایه شد و بعدها عازم شهر سنندج امروزی و سابلاغ شدند در انجا نزد ملا عبدالله پیره باب زانوی تلمذ زد و پس از آن به سلیمانیه برگشت و در خدمت اساتید و علمای بزرگ منطقه ادامه تحصیل داد و بعد از مدتی راهی بغداد شد و در انجا افتخار شاگردی عالم بزرگ مفتی زهاوی را پیدا کرد. محوی در سال ١٨٨٣ به سفر حج مشرف و در راه بازگشت به استانبول رفت و در آنجا به دیدار سلطان عبدالحمید عثمانی، پادشاه وقت عثمانیان رفت که بسیار مورد توجه پادشاه قرار گرفت. بنا به علاقه ای فراوانی که سلطان به وی پیدا کرد بسیار مورد تکریم قرار گفت و به دستور شاه در سلیمانیه برایش خانقاهی که بعدها بنام محوی شهرت پیدا کرد بنا شد، محوی تا پایان عمر در آن خانقا زندگی کرد. موقعیت مکانی که محوی در آن می زیست وی را شاعری اهل تصوف بار آورده بود، وی شاعری بسیار ریز بین و بادقت و حساس بود تا جایکه برای هر کدام از قصیده هایش، یک ماه تا یک سال وقت می گذاشت. معنا و محتوای اشعار محوی بسیار عمیق و قابل توجه هستند که با تفکر و بینشی عمیق سروده است و درکل از موضوعات مختلفی سخن به میان می آورد که از آن میان می توان به اهتمام ورزیدن به ملت کورد و مفتخر بودنش به زبان کوردی، اشاره کرد. محوی مانند بسیاری از شاعران هم دوره و معاصر خود، سبکی عروضی داشت و واژهای عربی و فارسی را بکار برده است و مجموع اشعارش در دیوانی به نام دیوان محوی گردآوری شده است. بر سر این مرده ای روح حیات افزا بیا در رکابت شور حشرای فتنهٔ برپا بیا وعد فردا کشتن ای قاتل ز فرداها گذشت انتظار کشتنم کشت آخر این فردا بیا گفت در هر مو بود پیوسته با من چند دل "محوی" بیدل به من گوید شبی تنها بیا ابراهیم یونسی مترجم نامدار کُرد ابراهیم یونسی، نویسنده و مترجم و مورخ تاریخ کردستان و نخستین استاندار کردستان در بعد از انقلاب است. وی به سال 1305 در شهر بانه متولد شد، خودش در خاطراتش گفته است «در سال 1305 شمسی؛ در شهر بانه ـ قصبه آن روزـ متولد شده ام که بر نوار مرزی است. اما این تاریخ ظاهراً درست نیست! شناسنامه دیر به کردستان آمد؛ مثل همه چیز. سال 1310 یا 1311 بود که شناسنامه برای من گرفتند. یادم هست بر سر سن من بین پدرم و مادربزرگم اختلاف بود. مادربزرگ می گفت سنّش را زیاد نوشتی و پدرم می گفت درست نوشته. مادربزرگ از نظام اجباری می ترسید و می خواست تا می تواند جریان رفتنم را به سربازی به تعویق بیندازد؛ بنابراین سعی می کرد مرا کوچکتر جلوه دهد. خودم با توجه به وقایعی که به یاد دارم؛ خیال می کنم دو سه سالی بزرگتر از این سنّی باشم که در شناسنامه آمده است.