راهکارهای افزایش خلاقیت و نوآوری در کارمندان ونیروهای کاری

خلاقیت؛ شاه کلید تفاوت های سازنده!

خلاقیت را شاید بتوان شاه کلید ایجاد «تفاوت های سازنده» دانست. بیشترِ تفاوت های ایجاد شده بر اساس خلاقیت، با کمترین هزینه، نتایج چشم گیری را رقم می زنند. در دنیای امروز که رقابت با کسب وکارهای هم حوزه، حرف اول را می زند؛ خلاقیت نه به عنوان یک گزینه، بلکه «تنها» گزینه موجود برای بقا خواهد بود.
تقریبا بر کسی پوشیده نیست که برای ایجاد خلاقیت در محیط کار، باید بر روی خلاقیت تک تکِ کارکنان آن محیط، سرمایه گذاری کرد. مجموعه ایده ها و راهکارهای ارائه شده توسط کارکنان خلاق، نه تنها محیط کار را به محیطی سرشار از خلاقیت تبدیل می کند، بلکه به صورت محسوس رشد کسب وکار را نیز به همراه دارد.
ایجاد محیط کاری که در آن «خلاقیت» نهادینه شده باشد، کاری نسبتا دشوار و زمانبر است.

خلاقیت و نوآوری از دیدگاه سازمانی

خلاقیت از دیدگاه سازمان به مفهوم ارائه فکر و طرح نوین برای بهبود و ارتقاء کمیت یا کیفیت فعالیت‏های سازمان می‏باشد. بطور مثال افزایش بهره‏وری، افزایش تولیدات یا خدمات، کاهش هزینه‏ها، تولیدات یا خدمات از روش بهتر، تولیدات یا خدمات جدید و غیره.

گروهی از محققان در بررسی‏های خود شش عامل را در خلاقیت افراد موثر دانسته‏اند:

• دانش: داشتن دانش پایه‏ای در زمینه‏ای محدود و کسب تجربه و تخصص در سالیان متمادی.
• توانایی عقلانی: توانایی ارائه ایده خلاق از طریق تعریف مجدد و برقراری ارتباطات جدید در مسائل.
• سبک فکری: افراد خلاق عموماً در مقابل روش ارائه شده از طرف سازمان و مدیریت ارشد، سبک فکری ابداعی را بر می‏گزینند.
• انگیزش: افراد خلاق عموماً برای به فعل درآوردن ایده‏های خود برانگیخته می‏شوند.
• شخصیت: افراد خلاق عموماً دارای ویژگی‏های شخصیتی مانند مصربودن، مقام بودن در مقابل فشارهای بیرونی و داخلی و نیز مقاوم بودن در مقابل وسوسه همرنگ جماعت شدن هستند.
• محیط: افراد خلاق عموماً در داخل محیط‏های حمایتی بیشتر امکان ظهور می‏یابند.

چگونه خلاقیت را افزایش دهیم؟

    تداعى آزاد (free association): یک تکنیک روانشناختی است که در آن خود را فارق از مسائل دیگر رها می کنید.
    ایجاد طوفان فکری (Brainstorming)
    نقشه ذهنی (Mind Mapping): گروهی از افراد یک مسئله را بر روی یک تخته یا برگه می نویسند و سپس، ایده های مرتبط را در مورد آن مسئله یادداشت می کنند و سپس ارتباط آن ها را با هم مشخص می کنند.
    ایده پردازی (Idea Generation)
    پذیرای ایده های جدید بودن (Open-mindedness)
    تصاویر غنی (Rich Pictures)
    تجسم آینده (Envisaging the future)
    موقعیت های ایفای نقش (Role-Play Situations)
    تحلیل و بررسی (Analysis): یاد بگیرید ابتدا مسئله خود را درک کنید. پرسشگری یکی از مهم ترین نکات در این بخش است.
    ایجاد ذهنیت باز (Open Minded): برای ایده پردازی نیاز ندارید از پیش داوری های همیشگی استفاده کنید. شما باید کلیشه های همیشگی خود را به چالش بکشید. تفکر نقادانه مقدمه ای برای رسیدن به تفکر خلاقانه است.
    توانایی حل مسئله (Problem solving): راه حل های خود را برای موضوعات ارایه دهید. برای حل مسئله باید قدرت ریسک پذیری بالایی هم داشته باشد تا شجاعت حل کردن مشکلات را بدست آورید.
    سازمان یافتگی در تصمیم گیری ها (Organization): سعی کنید ایده های خودتان را به صورت سازمان یافته به هم وصل کنید.
    ارتباطات (communication): گسترش روابط اجتماعی به شما کمک می کند تا ایده های جدید را از دل ایده های دیگران دریابید.

بطور کلی انواع نوآوری در چهار گروه تقسیم‏بندی می‏گردد:

• نوآوری محصول: معرفی یک محصول (کالا یا خدمات) که جدید بوده یا بطور مشخص از نظر مشخصات یا نحوه استفاده اصلاح گردیده باشد.
• نوآوری فرایند: اجرای یک روش تولید جدید یا بطور مشخص اصلاح شده.
• نوآوری سازمانی: اجرای یک روش سازمانی جدید در فعالیت‏های تجاری موسسه، سازمان‏دهی محل کار یا ارتباطات خارجی.
• نوآوری بازاریابی: اجرای یک روش بازاریابی جدید.