پیشینه و مبانی نظری راهبرد های شناختی تنظیم هیجان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 24 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

1
‏راهبرد‏‏های ‏شناختی ‏تنظیم هیجان‏
‏ ‏هيجان ‏نقش ‏مهمي ‏در ‏جنبه ‏هاي ‏مختلف ‏زندگي ‏نظير‏ ‏سازگاري ‏با ‏تغييرات ‏زندگي ‏و ‏رويدادهاي ‏تنيدگي ‏زا ‏ايفا‏ ‏مي‏كند.‏ اصولاً، ‏هيجان ‏را ‏مي ‏توان ‏واكنش‏‏هاي ‏زيست‏‏شناختي ‏به ‏موقعيت ‏هايي ‏دانست ‏كه ‏آن ‏را ‏يك ‏فرصت ‏مهم يا ‏چالش ‏برانگيز ‏ارزيابي ‏مي‏كنيم ‏و ‏اين ‏واكنش‏هاي ‏زيستي با ‏پاسخي ‏كه ‏به ‏آن ‏رويدادهاي ‏محيطي ‏مي‏دهيم، ‏همراه مي‏شوند‏ (گرانفسکی‏ و همکاران‏، 200‏1‏).
‏ ‏هر ‏چند هيجان‏ها ‏مبناي ‏زيستي ‏دارند، ‏اما افراد ‏قادرند ‏بر ‏شيوه‏هايي ‏كه ‏اين ‏هيجان‏‏ها ‏را ‏ابراز ‏مي‏‏كنند، اثر ‏بگذارند‏.‏ اين ‏توانايي ‏كه ‏نظم‏‏جويي ‏هيجان ‏ناميده مي‏شود، ‏فرآيندهاي ‏دروني ‏و ‏ب‏ی‏روني‏‏ای ‏است ‏كه ‏مسئوليت كنترل، ‏ارزيابي ‏و ‏تغيير ‏واكنش‏هاي ‏عاطفي ‏فرد ‏را ‏در ‏مسير تحقق ‏يافتن ‏اهداف ‏بر ‏عهده ‏دارد‏ (تامپسون، 1994،‏ ‏به نقل از ‏مشهدی، میردورقی و حسنی، 1390).
‏ ‏بنابراين ‏نظم‏جويي هيجان، ‏يك ‏اصل ‏اساسي ‏در ‏شروع، ‏ارزيابي ‏و ‏سازماندهي رفتار ‏سازگارانه ‏و ‏هم‏‏چنين ‏جلوگيري ‏از ‏هيجان‏هاي ‏منفي ‏و رفتارهاي ‏ناسازگارانه ‏محسوب ‏مي‏شود ‏(گرانفسکی و همکاران، ‏2001‏).
‏اين ‏سازه ‏يك مفهوم ‏پيچيده ‏است ‏كه ‏طيف ‏گسترده‏اي ‏از ‏فرآيندهاي زيستي، ‏اجتماعي، ‏رفتاري ‏و ‏هم‏‏چنين ‏فرآ‏يندهاي ‏شناختي هشيار ‏و ‏ناهشيار ‏را ‏در ‏بر ‏مي‏گيرد ‏(گرانفسکی و همکاران، 2001).
‏ ‏به ‏عبارت ‏ديگر، ‏واژه‏‏ی‏ نظم‏جويي ‏هيجان ‏مشتمل ‏بر ‏راهبردهايي ‏است ‏كه ‏باعث كاهش، ‏حفظ ‏و ‏يا ‏افزايش ‏يك ‏هيجان ‏مي‏‏شوند ‏و ‏به فرآيندهايي ‏اشاره ‏دارد ‏كه ‏بر ‏هيجان‏هاي ‏كنوني ‏فرد ‏و چگونگي ‏تجربه ‏و ‏ابراز ‏آنها ‏اثر ‏مي‏گذارد ‏(جرمن، وان- در- لیندن، داکرمونت و زرماتن- Jermann, Van-Der-Linden, Dacremont ,& Zermatten
‏، 2006).
2
‏ ‏از ‏آنجايي ‏كه نظم‏جويي ‏هيجان ‏نقشي ‏محوري ‏در ‏تحول ‏بهنجار ‏داشته ‏و ضعف ‏در ‏آن، ‏عاملي ‏مهم ‏در ‏ايجاد ‏اختلال‏‏هاي ‏رواني ‏به شمار ‏مي‏رود، نظريه ‏پردازان ‏بر ‏اين ‏باورند، ‏افرادي ‏كه قادر ‏به ‏مديريت ‏صحيح ‏هيجاناتشان ‏در ‏برابر ‏رويدادهاي روزمره ‏نيستند، ‏بيشتر ‏نشانه ‏هاي ‏تشخيصي، ‏اختلال ‏هاي دروني ‏سازي ‏از ‏قبيل ‏افسردگي ‏و ‏اضطراب ‏را ‏نشان مي ‏دهند (نولن- هاکسما، ویسکو،‏ لیبومیرسکی- Wisco & Lyubomirsky
‏، 2008). ‏ بنابراين ‏مي‏توان ‏گفت، ‏نظم‏‏دهي ‏هيجان عاملي كليدي ‏و ‏تعيين ‏كننده ‏در ‏بهزيستي ‏رواني ‏و ‏كاركرد اثربخش ‏است ‏(گرانفسکی و همکاران، ‏2001‏). ‏كه ‏در ‏سازگاري ‏با ‏رويدادهاي ‏تنيدگي‏زاي ‏زندگي ‏نقش ‏اساسي ‏ايفا ‏مي‏كند ‏(نولن- هاکسما و همکاران، 2008). ‏ ‏به ‏طور ‏اجمالي ‏مي‏توان ‏اذعان ‏نمود ‏كه ‏افراد ‏از ‏روش‏‏هاي مختلفي ‏جهت ‏نظم‏جويي ‏هيجاناتشان ‏استفاده ‏مي‏كنند ‏و يكي ‏از ‏متداو‏ل‏‏ترين ‏اين ‏روش‏ها ‏استفاده ‏از ‏راهبردهاي ‏شناختي ‏است.‏ راهبردهاي ‏نظم‏دهي ‏شناختي ‏هيجان،‏ ‏فرآيندهاي ‏شناختي ‏هستند ‏كه ‏افراد ‏براي ‏مديريت ‏اطلاعات هيجان‏‏آور ‏و ‏برانگيزاننده ‏به ‏كار ‏مي‏گيرند ‏و ‏بر ‏جنبه شناختي ‏مقابله ‏تأكيد ‏دارند؛ بنابراين، ‏افكار ‏و ‏شناخت‏‏ها در ‏توانايي ‏مديريت، ‏نظم ‏جويي ‏و ‏كنترل ‏احساس‏‏ها ‏و هيجان‏‏ها ‏بعد ‏از ‏تجربه‏‏ی ‏يك ‏رويداد ‏تنيدگي‏‏زا ‏نقش ‏بسيار مهمي ‏دارند ‏(گرانفسکی و همکاران، 200‏1‏).
‏ ‏سال‏ها ‏پژوهش ‏به ‏نقش ‏مهم ‏تنظيم ‏هيجان ‏در ‏سازش ‏با ‏وقايع ‏تنيدگي‏‏زاي ‏زندگی ‏وضوح ‏بخشيده ‏است (گرنفسکی و‏ همکاران‏،‏ ‏2001‏).
‏ ‏تنظيم ‏هيجان ‏دلالت ‏دارد ‏بر ‏به ‏كار ‏گماشتن ‏افكار ‏و ‏رفتارهايي ‏كه ‏در ‏هيجان ‏هاي ‏آدمي ‏تأثير ‏مي‏‏گذارند. هنگامي ‏كه ‏انسان‏ها ‏تنظيم ‏هيجان ‏را ‏به ‏كار ‏مي‏‏گيرند، ‏چگونگي ‏تجارب ‏و ‏تظاهر ‏هيجان ‏هاي ‏خود
3
‏را ‏هم ‏تحت ‏اختيار ‏مي ‏گيرند.‏ گمان ‏مي‏‏شود ‏توانايي ‏تنظيم ‏هيجان ‏خصيصه ‏اي ‏از ‏خصوصيات ‏هوش ‏هيجاني ‏است (بارو‏ن و پارکر- Baron & Parker
‏، 2000،‏ به نقل از امین‏آبادی، دهقانی و خداپناهی، 1390).
‏ ‏هرچند ‏كه ‏تعريف ‏عملياتي ‏مفهوم ‏تنظيم ‏هيجان ‏دشوار ‏است بسياري ‏از ‏محققين ‏روانشناسي ‏رشد ‏سعي ‏در ‏مطالعة ‏آن ‏دارند.‏ تحت ‏سيطره ‏درآوردن ‏مفهوم ‏تنظيم ‏هيجان ‏دشوار ‏است، ‏چرا ‏كه تظاهرات ‏و ‏تجارب هيجاني ‏نيز ‏حقيقتا حل نشده‏اند ‏و ‏هيجان ‏ها ‏در محور ‏فهم ‏مفهوم ‏هيجان ‏ها ‏درجات ‏متفاوتي ‏دارند.‏ بر ‏اين ‏اساس به ‏تعريفي ‏عملياتي ‏از ‏خود ‏هيجان ‏كه ‏تلاش ‏در ‏وضوح ‏بخشيدن به ‏تعريف ‏تنظيم ‏هيجان ‏دارد ‏نياز ‏داريم‏. ‏هيجان ‏چيست؟ هيجان ‏ها ‏از ‏ديدي ‏كاركردي ‏تلاش ‏هايي ‏همگرا ‏توسط ‏فرد محسوب ‏مي ‏شوند، ‏به ‏منظور ‏ابقاء، ‏تغيير ‏و ‏يا ‏خاتمه ‏دادن ‏به ‏روابط ميان ‏فرد ‏و ‏محيط ‏تأثيرگذار، گروهي ‏ادعا ‏دارند ‏تنظيم ‏هيجان ‏وابسته ‏به ‏دو ‏سطح ‏است: ‏فرايند ‏تنظيم ‏هيجان ‏و ‏بازده ‏آن ‏(‏گراس- Groos
‏، 1999).
‏ ‏تنظيم ‏هيجان ‏اين ‏گونه ‏تعريف ‏مي ‏شود: ‏تنظيم ‏هيجان ‏مبتني است ‏بر ‏فرايندهاي ‏دروني ‏و ‏بيروني ‏پاسخ ‏دهي ‏در ‏برابر ‏مهار ‏و نظارت، ‏ارزيابي ‏و ‏تعديل ‏تعاملات ‏هيجاني ‏به ‏خصوص ‏خصايص زودگذر ‏و ‏تند ‏آنها ‏براي ‏به ‏تحقق ‏رسيدن ‏اهداف ‏(تامپسون، 1994‏،‏ به نقل از امین‏آبادی، دهقانی و خداپناهی، 1390).
‏ ‏تنظيم هيجان ‏مي ‏تواند ‏آگاهانه ‏يا ‏ناآگاهانه، ‏زودگذر ‏يا ‏دائمي ‏و ‏رفتاري ‏و يا ‏شناختي ‏باشد، ‏تنظيم ‏هيجان ‏رفتاري، ‏نوعي ‏از ‏تنظيم ‏هيجان است ‏كه ‏در ‏رفتار ‏آشكار ‏فرد ‏ديده ‏مي‏‏شود ‏نسبت ‏به ‏تنظيم ‏هيجان ‏شناختي ‏كه ‏قابليت ‏مشاهده ‏ندارد ‏و ‏زودگذر ‏است ‏(‏گرا‏س،‏ 1999).