رساله معماری خانه کودک با رویکرد بازی و خلاقیت

فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ..۱
فصل اول: کلیات تحقیق ..۲
۱-۱مقدمه ..۲
۱-۲بیان مسئله .۳
۱-۳ اهمیت موضوع .۵
۱-۴ سوالات تحقیق ..۶
۱-۵ اهداف تحقیق و طراحی ..۶
۱-۶ ابزار و روش تحقیق ..۷
فصل دوم: مرور منابع و تحقیقات۸
۲-۱ کودک ۸
۲-۲ روانشناسی رشد و دیدگاههای مختلف در روانشناسی رشد ۱۰
۲-۲-۱ نظریه رشد و شناخت ۱۲
۲-۳ روانشناسی تربیتی ..۱۴
۲-۴ کودک و آموزش.۱۶
۲-۴-۱ سابقه و ضرورت آموزش کودکان در خارج از ایران .۱۶
۲-۴-۱-۱ مهدکودک مجازی در استرالیا ۱۷
۲-۴-۱-۲ مهدکودک‌ الکترونیکی از ژاپن تا آمریکا .۱۸
۲-۴-۲ سابقه و ضرورت آموزش کودکان در ایران ۱۸
۲-۴-۳ نگاهی به آموزش و پرورش کودکان در جهان امروز ۱۹
۲-۴-۴ انتخاب شیوه مناسب آموزشی ..۲۲
۲-۵ خلاقیت .۲۲
۲-۵-۱ مفهوم خلاقیت .۲۲
۲-۵-۲ عوامل موثر بر خلاقیت ۲۳
۲-۵-۳ اهمیت خلاقیت از منظر آموزشی ۲۳
۲-۵-۴ راهبردهایی در جهت پرورش خلاقیت کودکان ..۲۴
۲-۵-۴-۱محورهای آموزش خلاقیت در جریان تدریس..۲۴
۲-۶ کودک و بازی ۲۵
۲-۶-۱ بازی و شخصیت .۲۷
۲-۶-۲ بازی و رشد اجتماعی ۲۸
۲-۶-۳ نقش بازی در رشد و زندگی کودک ..۲۸
۲-۷ کودک و هنر ..۲۹
۲-۷-۱ تئاتر و هنرهای نمایشی ..۲۹
۲-۷-۲ موسیقی و کودک ..۳۰
۲-۷-۳ آواز ۳۱
۲-۷-۴ قصه و قصه گویی .۳۲
۲-۷-۵ شعر ۳۲
۲-۷-۶ نقاشی .۳۳
۲-۷-۶-۱ نقاشی و فرا فکنی .۳۳
۲-۸ کودک و معماری ..۳۴
۲-۹ محیط، بازی، خلاقیت .۳۴
۲-۱۰ روند رشد و بازی کودک .۳۵
۲-۱۱ ادراک کودک .۳۶
۲-۱۱-۱ حواس پنجگانه ..۳۷
۲-۱۱-۲ هوش .۳۸
۲-۱۱-۳ حافظه .۳۹
۲-۱۲ دریافت حسی و ادراکی کودک از فضا ۳۹
۲-۱۳ تاثیر شرایط محیطی و کالبدی بر کودکان .۴۰
۲-۱۳-۱رنگ ..۴۰
۲-۱۳-۲ نور .۴۲
۲-۱۳-۳ صوت ..۴۲
۲-۱۳-۴ تهویه .۴۳
۲-۱۴ فضای معماری کودکان .۴۳
۲-۱۵ خصوصیات فضاهای مورد نظر جهت طراحی ..۴۴
۲-۱۶ تعامل با محیط ۴۵
۲-۱۶-۱ استفاده از عوامل طبیعی زمین .۴۵
۲-۱۶-۲ فضای سبز ..۴۶
۲-۱۶-۳ آب ۴۷
۲-۱۷ طراحی فضای باز و زمین بازی ۴۸
۲-۱۷-۱ ساختارهای بازیها .۴۸
۲-۱۷-۱-۱ پر جنب و جوش. بازی های فیزیکی .۴۹
۲-۱۷-۱-۲ فکر کردن. بازی های خلاقانه ..۵۰
۲-۱۷-۱-۳ داشتن همراه. بازیهای اجتماعی ۵۰
۲-۱۷-۱-۴ بازی در سکوت و آرامش ..۵۱
۲-۱۷-۱-۵ تجربه کردن. یادگیری از طریق بازی های حسی ۵۱
۲-۱۷-۲ بازی با شن وگل ..۵۳
۲-۱۷-۳ اسباب بازیها ..۵۴
۲-۱۸ طراحی فضا برای کودکان .۵۶
فصل سوم: نمونه های معماری برای کودکان ..۵۷
۳-۱ نمونه های خارجی ..۵۷
۳-۱-۱مهد کودک بارباپاپا ..۵۷
۳-۱-۲ مهد کودک ترنتن۶۱
۳-۱-۳مهد کودک ۸ کلاسه۶۷
۳-۱-۴ مهد کودک سبرا ..۷۱
۳-۱-۵ مهد کودک کرلینگ ۷۴
۳-۲نمونه های داخلی ۷۷
۳-۲-۱مهد کودک راهیان رشد ۷۷
۳-۲-۲ مهد کودک قصه من ۸۱
۳-۳ نتیجه گیری .۸۷
فصل چهارم: مطالعات بستر طرح ..۸۹
۴-۱ شناخت منطقه مطالعاتی ..۸۹
۴-۱-۱ تاریخچه شهر تهران .۸۹
۴-۱-۲ جغرافیای مکانی .۹۰
۴-۱-۳ جغرافیای سیاسی ۹۱
۴-۱-۴ جغرافیای طبیعی .۹۲
۴-۱-۴-۱ موقعیت و وسعت .۹۲
۴-۱-۴-۲ ناهمواری ها ۹۲
۴-۱-۴-۳ آب و هوا .۹۳
۴-۱-۴-۴ منابع آب ..۹۶
۴-۱-۴-۵ زلزله خیزی ۹۶
۴-۱-۵ راهبردهای طراحی ۹۷
۴-۱-۵-۱ فرم مناسب بنا در ارتباط با اقلیم ۹۷
۴-۱-۵-۲ مصالح ساختمانی در رابطه با اقلیم ۹۷
۴-۲ بررسی سایت ..۹۸
۴-۲-۱ تاریخچه اراضی عباس آباد ..۹۸
۴-۲-۲ بررسی موقعیت فرهنگی سایت- تم پارک ها .۱۰۳
۴-۲-۲-۱ بوستان آب و آتش .۱۰۳
۴-۲-۲-۲ بوستان نوروز ۱۰۴
۴-۲-۲-۳ شهر دوستدار کودک ..۱۰۹
۴-۲-۲-۴ نقش فضای سبز در شهرهای دوستدار کودک.۱۱۰
۴-۲-۲-۵ پهنه دوستدار کودک در اراضی عباس آباد ۱۱۱
۴-۲-۲-۶ موقیت سایت در اراضی عباس آباد..۱۱۲
۴-۲-۲-۷ مسیرهای دسترسی به سایت۱۱۳
۴-۲-۲-۸ تراکم مسکونی در اطراف سایت.۱۱۴
۴-۲-۳ دلایل انتخاب سایت ۱۱۴
۴-۳ ضوابط و استانداردها .۱۱۵
۴-۳-۱ طراحی ساختمان آموزشی ۱۱۵
۴-۳-۲ استانداردهای کلی ۱۱۶
۴-۳-۳ ایمنی در محوطه ..۱۱۷
۴-۳-۴ نرده های ایمن ..۱۱۷
۴-۳-۵ ایمنی در مسیر های حرکت..۱۱۹
۴-۳-۶ ایمنی در راهرو ها.۱۱۹
۴-۳-۷ ایمنی در مسیر پله ها ۱۲۰
۴-۳-۸ شرایط ایمنی پوشش کف ..۱۲۱
۴-۳-۹شرایط ایمنی درها .۱۲۲
۴-۳-۱۰شرایط ایمنی پنجره ها ..۱۲۳
۴-۳-۱۱شرایط ایمنی در فضای بهداشتی ..۱۲۳
۴-۳-۱۲شرایط ایمنی تجهیزات .۱۲۴
فصل پنجم: معرفی طرح ۱۲۵
۵-۱ مبانی طرح ..۱۲۵
۵-۲ نشاط در فضای معماری ۱۲۶
۵-۲-۱ راحتی .۱۲۶
۵-۲-۲ اکتشاف در فضا ۱۲۶
۵-۲-۳ تنوع و پیچیدگی .۱۲۶
۵-۲-۴ خوانایی ..۱۲۷
۵-۲-۵ پذیرا بودن فضا .۱۲۷
۵-۲-۶ رشد اجتماعی .۱۲۸
۵-۲-۷ ارتباط و قلمرو گزینی ..۱۲۸
۵-۲-۸ خلوت ۱۲۸
۵-۳ روند طراحی .۱۳۰
۵-۳-۱ فضای باز .۱۳۰
۵-۳-۲ فضاهای بسته .۱۳۱
۵-۳-۲-۱ آموزشی ..۱۳۱
۵-۳-۲-۲ خدماتی ..۱۳۳
۵-۳-۲-۳ اداری ۱۳۴
۵-۳-۳ فضاهای نیمه باز ..۱۳۴
۵-۴برنامه فیزیکی ۱۳۵
۵-۵ تاسیسات .۱۳۷
۵-۶ سازه ..۱۳۷
۵-۶-۱ سیستم اسکلت بتنی ۱۳۸
۵-۶-۲ ایمنی کلی شیشه ها ۱۳۸
۵-۶-۲-۱ نیاز های ایمنی ۱۳۹
۵-۷ نقشه ها .۱۴۰
فهرست منابع ۱۵۰
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول۲-۱. نظریات مختلف در روانشناسی رشد ..۱۱
جدول ۲-۲. مراحل رشد شناختی از دیدگاه پیاژه .۱۳
جدول۲-۳. ویژگیهای جسمانی، روانی، عاطفی و اجتماعی کودکان در ۷ سال اول زندگی. ۱۴
جدول۲-۴. بررسی نظام های آموزشی در کشورهای مختلف ۲۰
جدول ۴-۱. میانگین آمار درجه حرارت ایستگاه مهرآباد ..۹۴
جدول ۴-۲. میانگین بلند مدت رطوبت نسبی ماهانه در ایستگاه مهرآباد ..۹۴
جدول ۴-۳. برخی از شاخصه های مورد توجه در طراحی شهرهای دوستدار کودک .۱۱۰
جدول ۴-۴. قد کودکان ۰ تا ۶ سال ..۱۱۶
جدول۴-۵. ضریب ابعاد بدن کودک در وضعیت ایستاده و نشسته ، نسبت به قدم ایستاده او۱۱۶
جدول ۴-۶. ابعاد و اندازه مبلمان کودکان ..۱۱۷
جدول۵-۱. حالات و کیفیت های ضروری رشد و نشاط و ارائه معادل های کیفیت فضایی ۱۲۸
جدول۵-۲. برنامه فیزیکی ..۱۳۵
فهرست نقشه ها
عنوان صفحه
نقسه۵-۱: سایت پلان ۱۴۰
نقشه۵-۲: پلان همکف و معرفی فضاها ..۱۴۱
نقشه۵-۳: پلان مبلمان ..۱۴۲
نقشه۵-۴: پلان زیرزمین، پارکینگ ۱۴۳
نقشه۵-۵: پلان طبقه اول ۱۴۳
نقشه۵-۶: پلان ستون گذاری ۱۴۴
نقشه۵-۷: پلان بام .۱۴۵
نقشه۵-۸: نماها و مقاطع .۱۴۶
نقشه۵-۹: برش پرسپکتیو ..۱۴۷
فهرست تصاویر
عنوان صفحه
تصویر ۲-۱: روند رشد فیزیکی کودکان ۳۶
تصویر۲-۲: انجام فعالیتهای مرتبط با حواس ..۳۷
تصویر۲-۳: استفاده از عوامل طبیعی زمین جهت بازی ..۴۵
تصویر۲-۴: عوامل طبیعی در محیط .۴۶
تصویر۲-۵: استفاده از پوشش گیاهی جهت کنترل عوامل بصری .۴۶
تصویر۲-۶: استفاده از پوشش گیاهی جهت کنترل اقلیمی ..۴۶
تصویر۲-۷: استفاده از درخت به همراه کاربردها ..۴۷
تصویر۲-۸: استفاده از آب در زمین بازی ..۴۷
تصویر۲-۹: فضای بازی ترکیبی از انواع بازی های هیجانی ۴۹
تصویر۲-۱۰: فضای بازی ماجراجویی و مخفی .۴۹
تصویر۲-۱۱: انواع فعالیتها در فضای بازی ۵۰
تصویر۲-۱۲: ایجاد فضای متنوع با مصالح متنوع ..۵۰
تصویر۲-۱۳: بازیهایی که جهت به کار بردن حس شنوایی استفاده می شوند. ۵۱
تصویر۲-۱۴: استفاده از ابزارهای بصری آموزشی جهت بازی ۵۲
تصویر۲-۱۵: استفاده از بافت های متنوع در محیط .۵۲
تصویر۲-۱۶: بکاربردن گیاهان معطر جهت جدا سازی فضاها و تحریک حس بویایی .۵۳
تصویر۲-۱۷: استفاده از شن و ماسه جهت بازی ..۵۳
تصویر۲-۱۸: انواع سرسره و ابعاد آن .۵۴
تصویر۲-۱۹: انواع تاب و ظوابط آن ۵۴
تصویر۲-۲۰: استفاده از بالا رونده ها جهت تقویت توانایی های حرکتی .۵۵
تصویر۲-۲۱: استفاده از احجام بی شکل جهت تقویت تخیل .۵۵
تصوبر ۳-۱: فضای داخلی آموزش و بازی مهدکودک بارباپاپا ۵۷
تصویر ۳-۲: رنگ و نور در فضای داخلی .۵۸
تصویر ۳-۳: طراحی اقلیمی بنا ۵۹
تصویر ۳-۴: شیشه های رنگی بکار رفته در بنا ..۵۹
تصویر۳-۵: طراحی سقف و نورگیری بنا .۶۰
تصویر۳-۶: پلان بنا ..۶۰
تصویر۳-۷: نمای بیرونی مهدکودک ترنتن ۶۱
تصویر۳-۸: موقعیت قرارگیری بنا .۶۲
تصویر۳-۹: ادغام فضای داخلی و خارجی به وسیله فضای بینابین ..۶۳
تصویر۳-۱۰: پنجره سقفی بکاررفته در فضای بینابین خانه ها ۶۳
تصویر۳-۱۱: فضای بازی کودکان در مهد ترنتن ۶۴
تصویر۳-۱۲:فضاهای داخلی مهدکودک .۶۵
تصویر۳-۱۳: نماها و مقاطع .۶۵
تصویر۳-۱۴: پلان ها مهدکودک ترنتن ۶۶
تصویر۳-۱۵: نمای خارجی مهدکودک ۸ کلاسه ۶۷
تصویر۳-۱۶: نمای بیرونی و فضای بازی بچه ها .۶۸
تصویر۳-۱۷: سالن غذاخوری – فضای داخلی .۶۸
تصویر۳-۱۸:پلان و موقعیت قرارگیری مهدکودک ۸ کلاسه ۶۹
تصویر۳-۱۹: بکارگیری رنگ در فضای داخلی – فضای بازی بچه ها و بخشی از نمای مهدکودک .۷۰
تصویر۳-۲۰: چند نما و مقطع مهدکودک مهدکودک ۸ کلاسه ۷۰
تصویر۳-۲۱: ایده های طراحی مهدکودک سبرا .۷۱
تصویر۳-۲۲: سایت پلان مهدکودک ۷۲
تصویر۳-۲۳: نمای خارجی ..۷۲
تصویر۳-۲۴: پلان مهدکودک ..۷۳
تصویر۳-۲۵: نمای بیرونی از مهدکودک کرلینگ ..۷۴
تصویر۳-۲۶: استفاده از شیشه و مصالح شفاف و ایجاد شکستگی در نما با هدف افزایش دید بصری به محیط طبیعی ۷۴
تصویر۳-۲۷: بهره گیری از حداکثر نور برای اتاق گروهی ۷۵
تصویر۳-۲۸: سازماندهی خطی فضای مهدکودک .۷۶
تصویر۳-۲۹: پلان طبقه همکف و اول مهدکودک کرلینگ ۷۶
تصویر۳-۳۰: ورودی بنا .۷۷
تصویر۳-۳۱: نمای بیرونی مهدکودک .۷۷
تصویر۳-۳۲: پلان مهد کودک .۷۸
تصویر۳-۳۳:فضای داخلی کلاس ها ۷۹
تصویر۳-۳۴: اتاق بازی ..۷۹
تصویر۳-۳۵: استفاده از رنگ و اشکال در نما .۸۱
تصویر۳-۳۶: استفاده از اشکال رنگارنگ درخت مانند بر جداره دیوار که فضا را متنوع ساخته است ۸۱
تصویر۳-۳۷: فضای بازی کودکان .۸۲
تصویر۳-۳۸: رنگ های متنوع و نور مصنوعی در لابی مهدکودک ۸۲
تصویر۳-۳۹:رنگبندی و مبلمان کلاس ها .۸۳ تصویر۳-۴۰: فضای باز مهدکودک ۸۴
تصویر۳-۴۱: خلاقیت کودکان از طریق فضا سازی با چوب،گل و صدف رشد می یابد ..۸۵
تصویر۳-۴۲: وسایل بازی بر دیوارهای مهدکودک ..۸۶
تصویر۴-۱: طرج جامع اراضی عباس اباد ..۱۰۰
تصویر۴-۲: طرح تفضیلی اراضی عباس اباد .۱۰۱
تصویر۴-۳ بوستان آب و آتش ۱۰۳
تصویر۴-۴ پل ورودی بوستان نوروز ۱۰۴
تصویر۴-۵ موقعیت بوستان نوروز .۱۰۵
تصویر۴-۶: دریاجه بوستان نوروز .۱۰۵
تصویر۴-۸: آسمان نما گلستان منظومه شمسی ۱۰۶
تصویر۴-۹: باغ گل عباس آباد .۱۰۷
تصویر۴-۱۰:اسکیت پارک .۱۰۷
تصویر۴-۱۱: مسیر پیاده،دوچرخه پهنه غربی اراضی عباس اباد ..۱۰۸
تصویر ۴-۱۲: پهنه ی دوستدار کودک در ضلع غربی اراضی عباس آباد ۱۱۲
تصویر۴-۱۳: مسیرهای دسترسی به سایت ۱۱۳
تصویر۴-۱۴: تراکم بافت مسکونی در ضلع غربی سایت ..۱۱۴
تصویر ۴-۱۵: استفاده از نرده در تمام راه پله ها .۱۱۸
تصویر ۴-۱۶: استفاده از نرده ها با حجم مناسب ۱۱۸
تصویر ۴-۱۷: استفاده از نرده در دو طرف پله ها ..۱۱۹
تصویر ۴-۱۸: پله ها باید ابعاد مساوی داشته و پیوسته باشند ..۱۲۱
تصویر۴-۱۹: استفاده از کفسازی مناسب و غیر لغزنده ۱۲۱
تصویر۴-۲۰: ضخامت مناسب برای کفسازی جهت جلوگیری از آسیب دیدگی در هنگام افتادن .۱۲۱
تصویر۴-۲۱: استفاده از پوشش مناسب بر روی اجسام آسیب زننده مانند پیچ ها .۱۲۴
تصویر۵-۱: نمای کلی خانه کودک ۱۴۸
تصویر۵-۲: فضای بازی خانه کودک ۱۴۸
تصویر۵-۳: سالن چند منظوره ۱۴۹
تصویر۵-۴: مسیر ورودی ..۱۴۹
چکیده
کودک در دنیای امروز جایگاه بسیار ویژه ای دارد تا جایی که می توان آینده ملتها و جایگاه جهانی آنان را براساس خصوصیات کودکانشان پیش بینی نمود. در کشورهای پیشرفته روشهای آموزشی را در جهت شکوفایی استعدادهای بالفطره کودکان تعیین می نمایند.کودکان جهت رشد نیاز به شناخت توانایی ها و نیازهای روحی و جسمی، و پتانسیل های درونیشان را دارند. بدین منظور به فضایی نیاز دارند که بتوانند آزادانه در آن بدوند، بازی کنند و خود با توجه به فطرت خویش به جستجو و تجربه بپردازند. اما در شهرهای کنونی کمتر فضای امن و مناسبی برای فعالیتهای کودکان یافت می شود. کودک امروز به دلیل عدم ایمنی و امنیت محیط شهری در اتاق کوچک خود در انبوهی از آپارتمان ها محبوس شده است، و دیگر از آن جنب و جوش و هیاهو جهت شناخت و کسب تجربه در محیط خارج از خانه خبری نیست. درحالی که او فضایی می خواهد که بتواند خلا حضور طبیعت را در زندگی اش پر کند، مکانی که زمینه مناسب برای پرورش و رشد استعدادهایش را ایجاد کند.”مهد کودک ها” فضاهایی مختص کودکان می باشند، در گذشته صرفا جهت نگهداری کودکان بوده اند،اما این فضاها در دنیای امروزه دارای وظایفی جدید می باشند. مهدکودک ها برای سالیان متمادی است که ساختمان هایی بی رنگ، یکنواخت و صرفا عملکرد گرا بودند و باید این نکته را متذکر شد که صرفا استفاده از رنگهای شاد درخانه های تغییر کاربری یافته به مهد کودک نمی تواند فضایی مناسب برای کودکان باشد. بلکه در طراحی فضای معمارانه، آن فضا باید متناسب با سن، سلیقه و شرایط جسمی و روحی استفاده کنندگانش باشد. در این پژوهش تلاش بر این بوده است تا فضایی صرفا برای کودکان به نام “خانه کودک” و با تاکید بر بهره گیری از قابلیت های محیطی و آموزشی موثر بر ذهن و رفتار کودکان و رویکردی جهت ارتقاء و شکوفایی خلاقیت و حس بازی انگیزی در آنان با تدابیر معمارانه است. طراحی خانه کودک برای گروه سنی ۳ تا ۱۰ سال در نظر گرفته شده است و سعی بر تلفیق معماری و طبیعت در ایجاد فضاهای انعطاف پذیر و متنوع می باشد. فضاهای طراحی شده در خانه کودک بر اساس مطالعات و نیازهای کودکان و عوامل موثر بر رشد خلاقیت در کودکان می باشد. پس از تعیین نمودن اهداف این تحقیق و طراحی، روشهایی مورد استفاده قرار گرفته شامل مرور منابع و مطالعه منابع کتابخانه ای، مشاهده، مصاحبه و بررسی نمونه های موجود و مرتبط با موضوع و بهره گیری از یافته ها در طراحی معماری استفاده شد.
این فایل به صورت word شامل ۱۹۵ اسلاید میباشد.