پیشینه و مبانی نظری تحقیق بهره وری و ديدگاه هاي مختلف درباره بهره‌وری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 28 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

‏مبانی نظری پژوهش
‏بهره‏‏وري
‏يکي از اهداف هر سازمان، دست‏‏يابي به بهره‏وري است. براي رسيدن به اين هدف، راهي جز توسل به نوعي ديدگاه سيستمي، بومي و کاربردي وجود ندارد. موفقيت‏‏هاي چشمگير دهه‏‏ي اخير سازمان‏هايي با حداقل امکانات از يک سو و شکست سازمان‏هايي با بهترين توانايي‏هاي مادي از سوي ديگر بيانگر نقش قابل توجه عوامل غير مادي و معنوي در موفقيت آنها بوده است (اسکولتز-Scoletz
‏ و اسکاتز-Scatz
‏، 1998).
‏بهبود بهره‌وري موضوعي بوده كه از ابتداي تاريخ بشر و در كليه نظامهاي اقتصادي و سياسي مطرح بوده است‏ ‏(كريمي و پيراسته، 1383). اما تحقيق درباره چگونگي افزايش بهره‌‌وري بطور سيستماتيك و در چارچوب‏ ‏مباحث علمي تحليلي از حدود 230سال پيش به اين طرف به طور جدي مورد توجه انديشمندان قرار گرفته است. واژه بهره‌وري براي نخستين بار به وسيله فرانسوا كنه رياضيدان و اقتصاددان مكتب فيزيوكراسي(حكومت طبيعت) به كار برده شده است. در سال 1883 فرانسوي ديگري به نام «ليتره»، بهره‌وري را دانش و فن توليد تعريف كرد. در سال 1950 سازمان همكاري اقتصادي اروپا-OECD
‏ به طور رسمي بهره وري را چنين تعريف كرد: بهره‌وري حاصل كسري است كه از تقسيم مقدار يا ارزش محصول بر مقدار يا ارزش يكي از عوامل توليد بدست مي آيد‏ ‏(رفيعي و زيبايي ،138‏3‏)‏.
‏کوشش‏‏هاي بشر همواره بر آن بوده تا حداکثر نتيجه را با کمترين امکانات و عوامل موجود به دست آورد. اين کوشش‏ها را مي‏توان دست‏‏يابي به بهره‏وري بالاتر ناميد. بهره‏وري، مفهومي است که به‏عنوان يک ويژگي بسيار مهم به سيستم‏هاي باز نسبت داده مي‏شود و اهميت آن تا اندازه‏اي است که مي‏توان آن را هدف نهايي هر سيستمي به حساب آورد (رضايي، 1388).
‏براي بهره‏وري تعاريف متعددي ارائه شده است، بعضي از آنها بسيار توصيفي هستند مانند اينکه بهره‏وري استفاده بهينه از منابع انساني و مادي سازمان است که بر اساس اين تعريف، اندازه‏گيري بهره‏وري يک مساله بسيار پيچيده و غامض تلقي مي‏گردد.آلبرت آفتاليون (1991) در مقاله‏اي تحت عنوان سه مفهوم قدرت، توليد و درآمد که در مجله اقتصاد سياسي به چاپ رسيد، بهره‏وري را به مفهوم رابطه ميان مقدار محصولي که در مدت معيني به دست مي‏آيد و مقدار عوامل مصرف شده در جريان توليد آن محصول تعريف نمود.
‏در فرهنگ علوم اقتصادي تعاريف زير براي بهره‏وري ارائه شده است:
‏نسبت ميان مقدار معيني محصول و مقدار معيني از يک يا چند عامل توليد؛
‏مقدار محصولي که هر کارگر مي‏تواند در زمان معين توليد نمايد؛
‏بهره‏وري ميزان نسبي کارايي است.
‏به‏‏طور کلي مفاهيم بهره‏وري به نوعي ارتباط ميان مقدار کالاها و خدمات توليد شده و مقدار منابع مصرف شده در جريان توليد اين کالاها و خدمات را بيان مي‏‏نمايند، که اين روابط کمي و قابل اندازه‏‏گيري است.
‏بهره‏‏وري و عملکرد يکي از مهمترين شاخص‏هاي موفقيت يا عدم موفقيت محسوب مي‏شود. از مهمترين عوامل و عناصر مرتبط و تعيين کننده عملکرد، مجموعه ارزش‏ها و نگرش‏هاي افراد سازمان است. از طرف ديگر تعهد سازماني نوعي نگرش و احساس دروني فرد نسبت به سازمان است که در عملکرد، وفاداري و قضاوت‏هاي وي نسبت به سازمان تاثيرگذار است. مطالعات نشان مي‏دهد بين عدم تعهد سازماني با مشکلات سازماني چون: ترک خدمت کارکنان، غيبت، تاخير و در نهايت سطح پايين عملکرد و بازدهي نيروي انساني رابطه معنادار مستقيم و مثبت وجود دارد (پرتر و استيرز-Porter&Steers
‏؛ به نقل از حسينيان و همکاران، 1386).
‏انسان از دیرباز در اندیشه استفاده درست و کارا و ثمربخش از توانایی ها، امکانات و منابع در دسترس خود بوده است. در عصر کنونی این امر بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته است. بهره وری فراتر ‏از یک معیار، به عنوان یک فرهنگ و نگرش، با کار و زندگی مطرح شده و بهبود آن منشاء اصلی توسعه اقتصادی است. عوامل بیشماری در ارتقاء و بهبود بهره‏‏وری و عملکرد نقش دارند. اما با نظر اکثر صاحب‏‏نظران منابع انسانی با ارزش‏‏ترین و برجسته ترین عامل در دست یابی به هدف‏‏های سازمان محسوب می شود. یکی از مظاهر موفقیت یک مدیر استفاده درست و بهینه از منابع مادی (تجهیزات و سرمایه،...)و منابع انسانی سازمان متبوع خود است. افزایش نرخ بهره وری و موفقیت سازمان در گرو به کار گیری درست منابع مادی وانسانی در جریان کار است (اسدی،1387).
‏بايد توجه داشت که بهر‏ه‏وري بالاتر باعث ارتقاء سطح زندگي و رفاه اجتماعي مي شود درآمدها با استفاده بهينه از نهاد‏ه ‏ها و توليد ستاد‏ه ‏ها مناسب تر وبيش‏‏تر افزايش مي يابد و اين خود باعث‏ ‏مي‏‏شود که توليد به نحوي مناسب‏‏تر رشد يابد و در دنياي پررقابت توفيقاتي حاصل شود اين موقعيت خود باعث رونق کسب و کار و در نتيجه کيفيت برتر زندگي جامعه مي گردد و فرآيند يادشده جز با نگرش درست به بهره‏‏وري و ارتقاي آن تحقق نخواهد پذيرفت (طوسي، 1384).
‏در جهان رقابتي امروز که بهره وري در همه زمينه ها افزايش يافته است تنها سازمان ها‏ی‏ي مي‏‏توانند در اين دنياي پر تلاطم باقي بمانند که به بهت‏ر‏ين وجه ازمنابع خود استفاده نموده و بيشترين بهره‏‏وري را داشته باشند (فرخي،‏ ‏1386).
‏کارکنان ارزشمندترین دارایی ما هستند. نیروی انسانی است که با برخورد مناسب می تواند مثبت و در جهت اهداف سازمان و یا در صورت عدم هدایت در خلاف اهداف سازمان گام بردارد. از این رو شناخت رفتار نیروی انسانی در مدیریت اهمیت ویژه ای دارد. البته این شناخت و نگه داری از منابع انسانی صرفا نگه داشتن افراد در سازمان نیست، بلکه جوش دادن آنها با سازمان و ایجاد همبستگی متقابل فرد و سازمان است. به عقیده هرسی و بلانچارد (1935)، موفقیت سازمان ها و محیط کاری بستگی کامل به استفاده کارآمد از منابع نیروی انسانی بر پایه علوم رفتاری دارد و این چالشی است که به گونه ای فزاینده سرپرستان، مدیران ودست اندرکاران امور کار و سازمان را به خود مشغول کرده است (عبدالهی،1387).