صفحه محصول - درسنامه فارسی نهم درس به درس

دو بیتاغاز فصلششم:
چون چراغ لاله سوزم در خیابان شماای جوانان عجم، جان من و جان شما
حلقه گرد من زنید ای پیکران اب و گِلاتشی در سینه دارم از نیاکان شما
قلمرو زبانی:خیابان: گلزار، بوستان/ عجم:ایرانی/پیکر: جسم،صورت/ نیاکان: ج نیا، پدربزرگ
قلمرو ادبی:تشبیه (چراغ لاله)/ مجاز (پیکران اب و گل: جوانان)/ کنایه (حلقه زدن گِرد کسی: جمع شدن دور
کسی، پیرامون کسی را گرفتن)/ استعاره (اتش: عشق، گرمی و حرارت)
قلمرو فکری:من مانند چراغ لاله در گلزار شماپرتوافشانی میکنم. ای جوانان ایرانی و ای مجسمههای اب و گل،
شما را سوگند میدهم که بیایید و گرد من حلقه بزنید، زیرا از پدرانتان اتشی (عشقی) در دلم نهفته دارم.
***
درس شانزدهم؛ ارزو
صفحۀ118
قلمرو زبانی:عشق ورزیدن: دوست داشتن بسیار، عاشق بودن/دوستدار: دوستدارنده/دست کم: حد ّ اقل/ اعتماد:
اطمینان، تکیه کردن/ زیاده: بسیار/ بهحق: درست/ اعتراض: اظهار مخالفت با کسی، نکتهگیری/غرّه: مغرور، فریفته
ارزومند: مسند/ بورزی: مضارع التزامی/ دست کم، گاهی و زیاده: قید/ارزومند، نادوست، زندگی و پرسش: واژههای
وندی/ دوستدار: واژۀ مرکب
قلمرو ادبی:تضاد (نادوست-دوستدار/ کم-زیاد)/ تکرار (ارزومند)
قلمرو فکری:تاکید بر دوست داشتن زیباییها/ داشتن دوستان واقعی و صمیمی و اطمینان به انها/ انتقادپذیری/
پرهیز از خودشیفتگی و خودخواهی

قلمرو زبانی:میکشان: میخواران
عید میکشان: ترکیب اضافی
قلمرو ادبی:مراعات نظیر (گل-بهار-عید)/ استعاره (گل: حضرت مهدی/ بهار جان: عید نیمۀ شعبان/ میکشان:
عارفان)
قلمرو فکری:روز میلاد حضرت مهدی و زمان زنده شدن جان فرا رسید. برخیز که روز عید عارفان امد.
بیت2خاموش مباش :زیر این خرقهبر جان جهان دوباره جان امد
قلمرو زبانی:خرقه: لباس درویشان
خاموش: مسند/ این: صفت اشاره/ دوباره: قید
قلمرو ادبی:واجارایی (ج)/ جناس (جان-جهان)
قلمرو فکری:خاموشی و گوشهگیری را رها کن که وقت شادی است. جهان، دوباره جان یافته است.
بیت3:گلزار ز عیش لاله باران شدسلطان زمین و اسمان امد
قلمرو زبانی:گلزار: گلستان/ عیش: خوشی، خرمی، زندگی
گلزار: واژۀ وندی/ لاله باران: مسند
قلمرو ادبی:واجارایی (ز)/ تضاد (زمین-اسمان)/ استعاره (سلطان: امام زمان)
قلمرو فکری:جهان از خوشیعید میلاد امام زمان گلباران شد و کسی که پادشاه زمین و اسمان بود، امد.
بیت4امادۀ امر و نهی و فرمان با :شهشدار که منجی جهان امد
قلمرو زبانی:نهی: باز داشتن/ هشدار: هشیار باش/ منجی: نجاتدهنده
اماده: مسند
قلمرو ادبی:تضاد (امر-نهی)/ مراعات نظیر (امر-نهی-فرمان)/ مجاز (جهان: مردم جهان)
قلمرو فکری:برای اجرای دستورهای امام اماده باش، اگاه باش که نجاتدهندۀ جهان امد