ادبیات نظری تحقیق آثار و احکام فسخ، اقاله و انفساخ در عقد بیع

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 88 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

‏مبحث اول: آثار و احکام فسخ، اقاله و انفساخ در عقد بیع
‏گفتار اول: آثار و احکام فسخ در عقد بیع
‏1. آثار و‏ ‏احکام خیار تعذر تسلیم در عقد بیع
‏تعذّر اسم مصدر تفعل از ریشه «عذر» است. در لغت معانی متعددی دارد. اهل لغت آن را به امتناع ورزیدن، عذر و حجت آوردن، سخت و دشوار شدن کار، معنی‏ ‏کرده‌اند.‏.‏ ‏الصحاح - تاج اللغة و صحاح العربية‏، ذیل واژه «عذر»؛ ‏النهایه فی غریب الحدیث و الاثر‏، ذیل واژه «عذر»؛ ‏لسان العرب‏، ذیل واژه «عذر»؛
‏ همچنین به معنی استوار نگردیدن امر «تعذر الامر، إذا لم یستقم» آمده است.‏.‏ ‏معجم مقائیس اللغه‏، ذیل واژه «عذر»
‏تسلیم اسم مصدر تفعیل از ریشه «سَلَمَ» است و در لغت به معنای واگذار کردن امر خود به دیگری و نیز به معنی اطاعت و فرمان‌بردار است.‏.‏ ‏مجمع البحرین‏، ذیل واژه «سلم»؛ ‏کتاب العین‏، ذیل واژه «سلم»
‏ معنای تسلیم به این وابسته است که با کدام حرف جر استعمال شود: «سَلَّمَ عَلَی» به معنای سلام کرد و درود گفت؛ ‏«‏سَلَّمَ امره الی الله» یعنی کار خود را به خدا واگذارد و اگر بدون حرف جر استعمال شود یعنی «سَلَّمَ»، به معنی تسلیم شد و سر فروآورد، خواهد بود.‏.‏ ‏حیدر باقری اصل، ‏احکام اختصاصی فسخ قانونی عقود لازم‏، چاپ اول، (تبریز: دانشگاه تبریز،1391 ه.ش)، ص 371
‏خیار تعذر تسلیم در اصطلاح فقهی عبارت است از تسلط مشتری بر فسخ عقد در صورت که بایع نتوان مبیع را به مشتری دهد و همچنین تسلط بایع بر فسخ عقد ‏درصورت‏ی‌‏که‏ مشتری از تسلیم ثمن به بایع ناتوان باشد.‏.‏ على مشكينى، ‏مصطلحات الفقه‏، بی چا، (بی جا: بی نشر، بی تا)، ص 240
‏بنابراین، اگر مشتری مالی را بخرد که بایع در حین عقد خود را قادر به تسلیم گمان ‏م‏ی‌‏کرد‏، سپس معلوم شود که تسلیم آن برای او متصور نیست، در این صورت مشتری مخیر است بین ‏ا‏ی‏ن‌که‏ معامله را فسخ کرده و ثمن را (در صورت تحویل به بایع) مثل آن را اگر مثلی است یا قیمت آن را اگر قیمی از طرف مقابل بگیرد و بین
‏ا‏ی‏ن‌که‏ بیع را به همان حال باقی گذارد.‏.‏ ‏محمدجعفر جعفری لنگرودی، ‏مبسوط در ترمینولوژی حقوق‏، پیشین، ج‏ 1‏، ص 265؛ ‏شهاب الدين مرعشى نجفى، ‏منهاج المؤمنين‏، چاپ اول، (قم: انتشارات كتابخانه آية الله مرعشى نجفى - ره، 1406 ه‍ ق)،‏ ‏ج‏ 2‏، ص‏ 26‏؛ حیدر باقری اصل، ‏احکام اختصاصی فسخ قانونی عقود لازم‏، چاپ اول، (تبریز: دانشگاه تبریز،1391 ه.ش)، ص 371
‏ شهید ثانی علت ثابت شدن خیار در چنین حالتی بیان ‏م‏ی‌‏کند‏ که مبیع قبل از قبض ‏مشتری در ضمان و عهد بایع است؛ ولی ‏ازآنجا‏یی‌‏که‏ عدم امکان تسلیم مبیع، ‏به‌منزله‏ تلف کردن مبیع محسوب ‏نم‏ی‌‏شود‏، به خاطر ‏ا‏ی‏ن‌که‏ ‏م‏ی‌‏توان‏ از مبیع در برخی موارد استفاده کرد، مانند ‏ا‏ی‏ن‌که‏ شتر فراری را ‏به‌ضم‏ی‏مه‏ چیزی دیگری بفروشد لذا تعذر تسلیم ‏به‌وس‏ی‏له‏ خیار جبران ‏م‏ی‌‏شود‏؛ بنابراین اگر مشتری التزام به بیع و قبول کردن آن انتخاب نمود بیع صحیح خواهد بود. ‏درصورت‏ی‌‏که‏ مشتری به ضاله بودن حیوانی علم داشته است حق فسخ و برهم زدن معامله را ندارد؛ زیرا خود مشتری اقدام به معامله کرده است که دارای نقص (ضاله بودن) است.‏.‏ ز‏ین‌الدین عاملى (شهيد ثانى)، ‏الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية‏، پیشین، ج 3، ص 509‏؛ ‏محمد بن مكى ‏عاملى (‏شهيد اول)‏،‏ ‏اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية‏، پیشین، ‏ص 120
‏1- وجه افتراق نظر امام خمینی (ره) با مشهور فقهاء
‏امام خمینی (ره) ‏به‌رغم‏ اینکه در کتب خویش خیاری ‏به‌عنوان‏ خیار تعذر تسلیم نام ‏نبرده‌اند‏، اما ایشان تحت عنوان شرایط عوضین، به این موضوع اشاره ‏فرموده‌اند‏. ایشان قدرت بر تسلیم عوضین را از شرایط صحت معامله ‏م‏ی‌‏دانند‏؛ و‏ ‏درصورت‏ی‌‏که‏ بایع خود را قادر به تسلیم مبیع ببیند ولی مشتری علم به عدم قدرت و یا در قدرت وی در تسلیم شک و گمان کند، در این صورت بیع غرری و (باطل) است؛ ‏چراکه‏ یکی از شرایط اساسی در عوضین (قدرت بر تسلیم) را ندارد. ‏. ‏«لو لم تكن القدرة على التسليم، بل لو كان البائع مثلًا قادراً على التسليم، لكنّ المشتري يعلم بعدم تسليمه بسوء اختياره، أو يشكّ في تسليمه، كان البيع غرريّاً»، ‏(روح الله موسوی خمینی، ‏كتاب البيع‏،‏ ‏پیشین، ج‏3، ص 292)