ادبیات نظری تحقیق آثار و احکام فسخ و انفساخ در عقد نکاح

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 36 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

‏مبحث سوم: آثار و احکام فسخ و انفساخ‏ ‏در عقد نکاح
‏گفتار اول: آثار و احکام فسخ در عقد نکاح
‏فسخ نکاح، مانند فسخ هر عقد لازم دیگرى، اختیارى است که در موارد مع‏ی‏نه‏ ‏اى طبق قانون به یکى از طرفین عقد داده‌شده که به‌موجب آن م‏ی‌‏تواند‏، عقد را به هم بزند و ادامه وجود عقد و آثار آن را از زمان فسخ متوقف نماید. در مورد ‏فسخ‏، فرض بر این است که عقد، به‌طور صحیح واقع‌شده و آثار و نتایج مترتب بر خود را دارد،‏ ‏ولى یا برمبنا‏ی‏ ‏عقد‏ و شرط طرفین و یا به لحاظ وجود وضعیتى که ادامه عقد، موجب زیان یکى از طرفین م‏ی‌‏شود‏،‏ ‏طرف عقد حق دارد آن را فسخ نماید و به حیاتش پایان دهد. در عقد نکاح حق خیار فسخ بر اساس توافق طرفین و قرار دادن شرط خیار فسخ پذ‏ی‏رفته‌نشده‏ است و ماده ‏۱۰۶۹ ‏ق.م‏ تصریح م‏ی‌‏نما‏ی‏د‏ که‏: «‏شرط خیار فسخ نسبت به عقد نکاح باطل است‏...»
‏موارد معینه قانونى که به یکى از طرفین اختیار م‏ی‌‏دهد‏ عقد نکاح را فسخ کند نیز نسبت به سایر عقود و قراردادها محدودتر است. اصولاً م‏ی‌‏توان‏ گفت طبق قانون مدنى دو چیز عامل پدید آمدن حق فسخ نکاح است: ‏خیار‏ ‏عیب‏.‏ ‏مواد 1121 و 1122 و 1123 ق.م
‏ ‏و خیار‏ ‏تخلف‏ ‏از‏ ‏شرط‏ ‏صفت.‏. ماده‏ 1128‏ ق.م
‏ ‏البته عنوان دیگرى هم در فقه موجب حق فسخ شمرده‌شده که عبارت است از تدلیس. این عنوان در قانون مدنى نام‌برده نشده ولى م‏ی‌‏تواند‏ در بسیارى از موارد تحت عنوان عیب یا تخلف از شرط صفت قرار گیرد و به‌هرحال اگر آن را عنوان مستقلى بگیریم م‏ی‌‏توان‏ گفت: فقط سه عامل‏: ‏عیب، تخلف از شرط صفت و تدلیس م‏ی‌‏تواند‏ در نکاح موجب فسخ باشد که‏ در زیر به بحث بررسی آثار ‏آن‌ها‏ ‏م‏ی‌‏پرداز‏ی‏م‏:
‏1. آثار‏ ‏و احکام خیار عیب در عقد نکاح
‏1-1. ‏عی‏و‏ب مشترک‏ بین مرد و زن
‏عی‏و‏ب مشترک بدین معناست که چنانچه در هر یک از زوجین یافت گردد، موجب پیدایش خیار برای طرف مقابل است‏.
‏جنون
‏ ‏جنون ‏عیبی است که اگر در هر یک از زن و شوهر برای همسر وی حق فسخ م‏ی‌‏آورد‏ و به اعتقاد فقهاء ‏یعنی‏، ‏دیوانگی ‏و‏ فساد عقل است. خواه ‏دائمی‏ باشد یا ‏ا‏دو‏ا‏ری
‏و خیار فسخ با فراموشی که زود برطرف گردد و با بیهوشی که عارض م‏ی‌‏شود‏ با غلبه مره ثابت نم‏ی‌‏شود‏.‏. ‏جعفر بن حسن حلی، ‏شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام‏،‏ ‏پیشین‏،‏ ج‌2، ص 263؛ ‏محمدحسن‏ نجفى، همان، ج‌30، ص: 318‏؛ ‏محمد بن حسن‏ ‏طوسى،‏ ‏المبسوط في فقه الإمامية‏، پیشین، ج‌4، ص 249
‏ ‏مطابق ماده 1121 ‏ق.م‏: «جنون هر یک از زوجین ‏به‌شرط‏ استقرار، اعم از اینکه مستمر یا ادواری باشد برای طرف مقابل حق فسخ است»‏؛‏ بنابراین جنون زن یا شوهر اعم از اینکه دائمی باشد یا ادواری از موجبات فسخ نکاح به شمار آمده است به این شرط که استقرار و پایداری داشته باش‏د.
‏امام خمینی (ره):‏ ‏«‏اما عيوب مشترك: ديوانگى است و آن عبارت است از اختلال عقل، ولى اغماء و مرض صرع كه موجب پيدا شدن حالت معهودى در بعضى از اوقات مى‏شود از ديوانگى نمى‏باشد‏؛ و‏ ‏هرکدام‏ از زوجين حق دارند با جنون طرفش ازدواج را فسخ نمايند؛ كه در جنون مرد ‏به‌طور‏ مطلق است؛ چه ديوانگى او قبل از عقد باشد و زن آن را نداند، يا بعد از عقد و قبل از ‏نزد‏ی‏ک‏ی، يا بعد از ‏نزد‏ی‏ک‏ی، حادث شود، البته در آنچه كه بعد از عقد پيدا شود ‏درصورت‏ی‌‏که‏ به حدى نرسد كه اوقات نماز را نشناسد، تأمل و اشكال است؛ پس احتياط ترك نشود و اما در زن پس در موردى است كه‏ قبل از عقد باشد و مرد آن را نداند؛ نه آن‏كه بعد از عقد پيدا شود‏؛ و‏ در جنونى كه موجب خيار فسخ است بين هميشگى و ادوارى آن فرق نمى‏كند؛ ‏اگرچه‏ عقد در حال افاقه او واقع شود. ‏چنان‌که‏ در اين حكم بين ازدواج دائم و منقطع ظاهراً فرقى نمى‏باشد».‏. ‏روح‌الله موسوی‏ خمینی، ‏تحرير ‏الوس‏یله‏ (‏ترجمه فارسى)‏، پیشین،‏ ج‏‏2، صص 311 و 312
‏البته باید دانست که جنون در مرد هرگاه بعد از عقد هم حادث شود موجب حق فسخ برای زن خواهد بود‏.‏.‏ ‏ماده 1125 ق.م
‏ ‏درصورت‏ی‌‏که‏ عیوب زن موجب حق فسخ برای مرد است که عیب مزبور در حال عقد وجود داشت باشد.‏.‏ ‏ماده 1124 ق.م
‏ بنابراین جنون اگر بعد از عقد نکاح بر زن عارض شود برای مرد حق فسخ نخواهد بود درحال‏ی‌‏که‏ در فرض عکس حالت فوق زن دارای حق مزبور خواهد بود.