دختران؛ سن رشد و مسئوليت كيفري

دختران؛ سن رشد و مسئوليت كيفري
دختران؛ سن رشد و مسئوليت كيفري
در بيست و سومين شماره فصلنامه «كتاب زنان» مقاله اي با عنوان «دختران؛ سن رشد و مسئوليت كيفري» به قلم جناب آقاي سيد حسين هاشمي به چاپ رسيد كه ضمن ارج نهادن بر اين كوشش محققانه و آرزوي توفيقات روزافزون براي نويسنده محترم و دست اندركاران مجله، بخشهايي از مقاله را مورد بررسي قرار داده و نكاتي را يادآوري مي نماييم. چكيده مقاله موردنظر به قلم نويسنده اين چنين است.
چكيده
احراز رشد در مسئوليت كيفري دختران از جمله مباحث نو ظهوري است كه بررسي فقهي در اين زمينه ضروري به نظر مي رسد. زيرا بسياري از دختران و پسراني كه تازه به سن بلوغ جنسي و شرعي رسيده اند، از رشد عقلي و فكري لازم در مسائل كيفري برخوردار نيستند. سؤال مهم اين است كه آيا از ديدگاه فقهي چنين اشخاصي در امور كيفري مانند امور مدني مورد حمايت حقوقي قرار داشته و فاقد مسئوليت كيفري به شمار مي روند؟ مقاله حاضر در ابتدا به تبيين مفهوم رشد و رابطه آن با جنون و بلوغ پرداخته و اثبات مي شود كه در اصطلاح روايي، رشد تنها به مفهوم خاص مدني اختصاص نداشته و قابل تعميم به مسائل غيرمالي از جمله امور كيفري نيز مي باشد. در ادامه مقاله مباني و ادله لزوم احراز رشد از منظر آيات و روايات در مسئوليت كيفري و همچنين ادله عقلي اين موضوع مورد بررسي قرار گرفته است و معلوم مي شود كه معناي كلمه «رشد» و «اشد» نسبي مي باشد و شواهد و مؤيداتي از آيات و روايات بر اين مدعا ذكر شده است.
در بررسي ادله عقلي معلوم مي گردد مسائل كيفري به مراتب مهم تر از امور مالي مي باشد و به طريق اولي يا حداقل به وحدت ملاك، رشد، در مسئوليت كيفري شرط است. براي اين مدعا از قياس اولويت در مسأله رشد بهره گرفته شده و سپس به تبيين قيد «كمال العقل» و واژه «معتوه» كه براساس روايات فاقد مسئوليت كيفري مي باشند، پرداخته شده است؛ بنابراين بازنگري در سن مسئوليت كيفري دختران ضروري به نظر مي رسد.
واژگان كليدي
بلوغ، رشد كيفري دختران، رشد، اشد، عقل، سفاهت، جنون، قياس اولويت، قبح عقاب بلابيان.