تحقیق در مورد سرشت اخلاقى دين

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 7 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏سرشت اخلاقى دين(1)
‏۱. ‏دين و اخلاق دو پديده‏اند كه در بستر زندگى انسان روييده و باليده‏اند. هر دو در چشم انسان محترم و محتشمند و براحتى قابل اغماض و چشم‏پوشى نيستند. تجربه ارزشهاى اخلاقى، يعنى اين احساس كه برخى از اعمال و افعال آدمى قابل ستايش و توصيه است و برخى ديگر نكوهيده و شايسته تحريم و منع، همواره بخشى از تجارب آدمى را تشكيل مى‏دهد و هرگونه انسان‏شناسى كه اين احساس و تجربه اخلاقى را ناديده بگيرد، در واقع ماهيت آدمى را درك نكرده است (‏۱) . ‏بنابراين اخلاق كه چيزى جز تامل و تدبر در همين افعال حسن و اعمال قبيح نيست، جزئى جدانشدنى از زندگى بشر است. دين هم كه با احساس دل‏انگيز اما مهابت‏خيز حضور خداوند در جاى‏جاى عالم طبيعت و ماوراى آن سروكار دارد، در ساحت اعمال و رفتار انسانى به صورت شريعت و قوانين وحى شده، حضور مى‏يابد.
‏دين كه قدمت آن به درازاى عمر انسان است و همواره بخش مهم زندگى انسان و بلكه تمام زندگى او را تحت تاثير خود قرار داده، چيزى نبوده و نيست كه بشر بآسانى به كنارش گذارد و بى‏دغدغه آن به زندگى خود ادامه دهد.
‏بحث دين و اخلاق بررسى انواع ارتباطى است كه اين دو پديده مى‏توانند داشته باشند. مساله اصلى اين است كه آيا اخلاق ميوه درخت تنومند دين است و يا اينكه دين درختى است كه ريشه‏هايش در اخلاق فرورفته و از آن مدد مى‏گيرد و در آن زمينه مى‏رويد. يا اينكه ارتباط اينها دشوارتر از آن است كه به وابستگى يكى بر ديگرى ختم شود و اينها در يك ارتباط متقابل و همسخنى با هم به رشد و تعالى زندگى انسان مدد مى‏رسانند. موضوع مقاله حاضر حكايت و شرح اجمالى اين تعاون و هميارى است. البته با توجه به اينكه مساله رابطه دين و اخلاق در اينجا از جهت نظرى موضوع بحث است و پرداختن به ارتباط تاريخى اينها و اينكه در بستر تاريخ دين چه مددهايى به اخلاق رسانده و چگونه اخلاق در فضاى تعهد ايمانى برآمده و رشد كرده و ستبر و استوار گشته است و نيز برعكس، اخلاق در صفحات تاريخ چگونه زمينه مناسبى براى اقبال به دين و ايمان‏آورى شده است و اشاره به موارد و مصاديق آن در تاريخ، اگرچه دلكش و شيرين است، اما از حوزه بحث‏حاضر كه به ارتباط دين و اخلاق خارج از تحقق تاريخى آنها مى‏پردازد بيرون است. (‏۲)
‏۲. ‏معمولا براى بررسى ارتباط دو مقوله از تعريف و تحليل دقيق هريك از آن دو شروع مى‏كنند. اما درباره دين و اخلاق چنين آغازى دشواريهاى زيادى دارد. زيرا ما را به بحث از مسائل پيچيده‏اى همچون ماهيت ارزشهاى اخلاقى و يا تعيين و تبيين اجزاء سازنده يك دين، مى‏كشاند. براى اجتناب از اين مشكل مى‏توان به تعريف اجمالى هريك از آنها، كه برگرفته از فهم عام و متعارف بشرى است، اكتفا كرد.
‏دين معمولا به عنوان يك مجموعه دو بخشى از عناصر معرفتى، همچون اعتقاد به خدا و معاد و تحليل صفات الهى، و عناصر توصيه‏اى و هدايتگر سلوك و رفتار انسان، همچون امر به درستكارى و صداقت و مهربانى و... شناخته مى‏شود. (‏۳)
‏اخلاق هم مجموعه‏اى از مفاهيم و مسائل مربوط به چگونگى اعمال و افعال و حالات اختيارى آدمى است. (‏۴)
‏دين در اينجا، همان طور كه گذشت، مشتمل بر يك سلسله قواعد و قوانين عملى به حساب آمده است. اين قواعد رفتارى كه چيزى جز امر و نهى الهى نيستند، در كتابهاى مقدس موجودند. خداوند براى هدايت انسان به سعادت و صلاح، اين مجموعه از قوانين را در شكل وحى به رسولان خود فرستاده است.
‏دين به معناى حقيقى خود عبارت است از باور به خدا و معاد و نيز هدايتگرى خداوند در زندگى انسان كه در شكل فرستادن پيامبران و آوردن شريعت ظهور مى‏يابد. اين تلقى از دين به اسم دين وحيانى (‏۵) ‏معروف است.
‏در مقابل اين برداشت كسانى هستند كه بيشتر در عصر روشنگرى زندگى مى‏كردند و معتقد بودند ملاحظه‏هاى عقلانى، ما را به وجود خداوند و نيز روز واپسين (معاد) راهنمايى مى‏كند، اما در مورد چگونگى سلوك و رفتار انسان در اين جهان نقشى براى خداوند قائل نبودند و مى‏گفتند عقل آدمى مرجع نهايى چگونگى رفتار اخلاقى اوست و مسؤوليت اخلاقى هركس فقط در مقابل عقل و وجدان خود اوست و الزامى بر پيروى از مفاد كتاب مقدس ندارد. اين تلقى از دين، كه نوعى از انسانگرايى و اصالت دادن به توانايى آدمى در شناخت راه و رسم زندگى در آن ديده مى‏شود، به دين طبيعى يا دئيسم (